Page 43 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

10 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

Özel Mektup

Özel mektuplar arkadaş, dost ve akrabalar arasında samimi duygu ve düşünceler barındırır; gün-
lük dille ve uygun bir hitapla yazılır. Giriş, gelişme ve sonuç bölümleri bulunur. Sağ üst köşeye tarih,
sağ alt köşeye isim yazılır.
Hikâye, roman, şiir gibi türlerde mektup bir anlatım biçimi/tekniği olarak da kullanılabilir. Örne-
ğin Oğuz Atay’ın “Babama Mektup” adlı hikâyesinde, Halide Edip Adıvar’ın “Handan’”adlı romanın-
da, Kemalletin Kamu’nun “İzmir Yollarında” adlı şiirinde mektup, bir anlatım biçimi/tekniği olarak
kullanılmıştır.

Açık Mektup
Herhangi bir düşünceyi, görüşü açıklamak, bir tezi savunmak için bir devlet yetkilisine ya da hal-
ka hitaben, bir kişi ya da kurum tarafından yazılan, gazete, dergi aracılığı ile yayımlanan mektuplardır.
Açık mektubun türü; makale, fıkra, inceleme yazılarından birine uygun olabilir.

1. Mektup türünün tarihî gelişimi ve yukarıdaki mektuptan hareketle mektup türünün geleceği için
neler söyleyebilirsiniz?

2. Mektupta “Her kitap, meçhule yollanan bir mektup, meçhule yani adresi olmayana. Bazen bir S.O.S.,
bazen bir aşk mektubu, bazen yıldızlara atılan kement, fakat daima bir çoğalmak, bir yalnızlıktan
kurtulmak arzusu.” şeklinde öznel ifadelere bolca yer verilmiş.
a) Bu ifadeler ile Cemil Meriç’in sanatçı kişiliği arasında bir bağ olup olmadığını gerekçesiyle
yazınız.

b) “Her kitap, meçhule yollanan bir mektup…” ifadesinden hareketle mektup türünde roman ya da
başka olay çevresinde gelişen bir sanat eserinin yazılıp yazılamayacağı hakkındaki bilgi ve gö-
rüşlerinizi gerekçesiyle yazınız.

3. Okuduğunuz mektupta kullanılan anlatım biçimlerini tespit ediniz.

4. Okuduğunuz mektuptan öznel yargıların yer aldığı cümlelere bir örnek veriniz.

42