Page 37 - Kimya 11 | 2.Ünite

Gazlar
gelen sıcaklık ve basınç değerleri ise maddenin iki hâlinin bir arada ol-
duğunu ifade eder. Grafik 2.5.3ʼte faz diyagramına bir örnek verilmiştir.

Basınç (atm)

C
Sıvı
Kritik
P Nokta
K
B
Katı
Gaz
P Buhar
Ü A
D
o
Sıcaklık ( C)
T T K
Üçlü Ü
Nokta
Grafik 2.5.3: Faz diyagramı
A noktası maddenin üç hâlinin bir arada bulunduğu sıcaklık (Tü)
ve basınç (Pü) noktasıdır, bu noktaya üçlü nokta denir. B noktası ise
bir gazın basınç uygulanarak sıvılaştırılabileceği en yüksek sıcaklık nok-
tasıdır ve kritik sıcaklık (T )-basınç (P ) noktası olarak adlandırılır.
K
K
Kritik nokta buhar-sıvı geçişinin sonlandığı noktadır. Bu sıcaklık-basınç
değerinin üstünde madde, gaz hâlindedir.
AB (buharlaşma-yoğuşma) eğrisi: Maddenin buhar hâlden sıvı
hâle veya sıvı hâlden buhar hâle geçebileceği sıcaklık-basınç değerle-
rini gösterir.
AC (erime-donma) eğrisi: Maddenin sıvı hâlden katı hâle veya
katı hâlden sıvı hâle geçebileceği sıcaklık basınç değerlerini gösterir.
AD (süblimleşme-kırağılaşma) eğrisi: Maddenin buhar hâlden
katı hâle veya katı hâlden buhar hâle geçebileceği sıcaklık-basınç de-
ğerlerini gösterir.
Suyun ve Karbon Dioksidin Faz Diyagramı

Basınç (atm) Basınç (atm)

C C
73
218 atm B
atm B
Sıvı Sıvı
Katı Katı
1
atm 5,11 A
atm
a) 0,006 A Gaz b) Buhar Gaz
atm 1
Buhar
atm
D D
o
o
o
o
o
o
o
o
0 C 0,0098 C 100 C 374,3 C Sıcaklık ( C) -78,5 C -56,4 C 31,2 C Sıcaklık ( C)
o
Grafik 2.5.4: a) H 2 O için faz diyagramı, b) CO 2 için faz diyagramı

111