Page 5 - Kimya 11 | 4.Ünite
P. 5
1. Kimyasal Tepkimelerde Enerji
BÖLÜM: TEPKİMELERDE ISI DEĞİŞİMİ
NELER KAZANILACAK? Tepkimelerde meydana gelen enerji değişimleri açıklanırken
a) Tepkimelerin ekzotermik veya endotermik olması ısı alışverişiyle ilişkilendirilecek,
b) Ekzotermik ve endotermik tepkimelerin açıklanmasında bilişim teknolojilerinden (animasyon, simülas-
yon, video vb.) yararlanılacaktır.
4.1.1. TEPKİMELERDE MEYDANA GELEN ENERJİ DEĞİŞİMLERİ
Görsel 4.1.1: Sakurajima Yanardağı Görsel 4.1.2: Multnomah Şelalesi
Görsel 4.1.1’deki Sakurajima (Sakuracima) Yanardağı son 45 yılda GELECEĞİN NOBEL
patlama sayısı en fazla olan yanardağdır. Yanardağlar Dünya'nın iç ta- ÖDÜLÜ ADAYLARINA
bakalarında bulunan yüksek basınç ve yüksek sıcaklıkta erimiş kayaları
İzlanda’da 2009 yılında bir son-
dışarı püskürtür. Yanardağ patlaması sonucunda çevreye lav olarak ya-
daj makinesinin kazayla yerin
yılan magma büyük miktarda ısı ve ışık enerjisi yayar. Yanardağlar aktif-
sadece bir buçuk kilometre
leştiklerinde yaklaşık 600 °C sıcaklıktaki kül, toz ve gaz karışımı çıkara-
altında magma tabakası tespit
bilir. Yanardağların sahip olduğu enerji toprak kaymaları ve depremlere
etmesi, lavdan enerji üretilebi-
neden olabilir. Ayrıca gerçekleşen tepkimeler sonucunda zehirli gazlar
leceği fikrinin ortaya çıkmasına
oluşabilir (CO, SO , H S, CH , Hg gibi). neden oldu. Üretilecek 400
2
4
2
Yanardağ patlamaları enerji veren kimyasal olaylardan biridir. Enerji
derecelik buharla santral
veren olaylar olduğu gibi enerji alan olaylar da vardır. Görsel 4.1.2’deki
türbinlerinin döndürülmesi sağ-
Multnomah (Mulnomah) Şelalesi 3 m’lik genişliğe ve 189 m yüksekli-
lanacaktır. Projenin alternatif
ğe sahiptir. Kış aylarında donan ender şelalelerden biridir. Multnomah
enerji kaynağı olarak faydaları,
Şelalesi donarken verdiği kadar ısıyı erirken tekrar alır. Suyun donması
avantajları ve oluşturabileceği
ısı veren, buzun erimesi ise ısı alan bir olaydır.
tehlikeler hakkında bilgi topla-
Isınma, soğuma, erime, donma olaylarında olduğu gibi tüm fizik-
yınız. Enerji elde edilebilecek
sel, kimyasal veya nükleer olaylar gerçekleşirken sistem enerji alır veya
kimyasal tepkimeleri araştırarak
enerji verir. Sistemin enerji alışverişine göre tepkimeler endotermik ve
yeni proje konusu geliştiriniz.
ekzotermik olarak sınıflandırılır.
163