Page 7 - Kimya 11 | 4.Ünite
P. 7

Kimyasal Tepkimelerde Enerji
                    EKZOTERMİK TEPKİME
                    Gerçekleşirken  dışarı  ısı  (enerji)  veren  tepkimelere  ekzotermik
                tepkime adı verilir. Çıkan ısı ürünler bölümüne yazılır.         Artan enerji ihtiyacını karşıla-
                    Z + T      X + Y + Enerji                                    maya yönelik temiz, ekonomik
                             1                                                   ve kullanışlı alternatif enerji
                    Mg(k) +    O (g)      MgO(k) + Enerji
                             2  2                                                kaynaklarını araştırarak çalış-
                    Dışarı ısı vererek gerçekleşen fiziksel ve kimyasal olaylardan bazı-
                                                                                 ma oluşturunuz. Bu konuda bir
                ları aşağıda verilmiştir.
                                                                                 poster hazırlayınız. Hazırladığı-
                   • Düzensiz yapıdan düzenli hâle geçişler,                     nız posteri sınıf panosuna asarak
                     X(s)      X(k) + Enerji   donma                             arkadaşlarınızla paylaşınız.
                     X(g)      X(s) + Enerji   yoğuşma
                     X(g)      X(k) + Enerji   kırağılaşma (Görsel 4.1.6)

                     H O(s)       H O(k) + Enerji
                                   2
                       2
                     CH OH(g)        CH OH(s) + Enerji
                                       3
                        3
                     CO (g)       CO (k) + Enerji
                                    2
                        2
                   • Gazların ve bazı katıların suda çözünmesi,
                            H O(s)
                             2
                     O (g)           O (suda) + Enerji                          Görsel 4.1.6: Kırağılaşma
                                      2
                       2
                               H O(s)     +            -
                     NaOH(k)    2       Na (suda) + OH (suda) + ısı
                   • Bazı atomların elektron alarak anyon oluşturması,
                             -
                                     -
                     X(g) + e       X (g) + Enerji (elektron ilgisi)
                                    -
                             -
                     F(g) + e       F (g) + Enerji
                   • Bazı sentez (birleşme) tepkimeleri,
                     N (g) + 3H (g)      2NH (s) + Enerji
                                             3
                                2
                       2
                             1       ısı                                        Görsel 4.1.7: Kâğıdın yanması
                     C(k) +    O (g)      CO(g) + Enerji
                                2
                             2
                   • Kimyasal türler arasında bağ oluşumu,
                     2N(g)       N (g) + Enerji
                                  2
                     •O(g) +•O(g)        O (g) + Enerji
                                          2
                   • Azotun (N ) yanması hariç tüm yanma olayları (Görsel 4.1.7),
                              2
                     C(k) + O (g)      CO (g) + Enerji
                                          2
                              2
                     CH (g) + 2O (g)       CO (g) + 2H O(g) + Enerji
                        4
                                                      2
                                             2
                                 2
                                                                                Görsel 4.1.8: Asidin bakır metaline
                   • Nötralleşme  (asit-baz)  ile  metal-asit  tepkimeleri  (Görsel  4.1.8)  etkisi
                     genellikle ekzotermiktir.
                     HCl(suda) + NaOH(suda)        NaCl(suda) + H O(s) + Enerji
                                                                2
                       +            -
                     H (suda) + OH (suda)       H O(s) + Enerji
                                                 2
                     3Cu(k) + 8HNO (suda)        3Cu(NO ) (suda)+2NO(g) 4H O(s) + Enerji
                                                                           2
                                    3
                                                       3 2
                    Her maddenin yapısında depoladığı bir enerjisi vardır. Bir sistemde-  BİLİYOR MUSUNUZ?
                ki taneciklerin titreşim, öteleme, dönme vb. hareketleri nedeniyle olu-  Yüksek enerjili, kararsız ortak-
                şan kinetik enerjileri ve birbirleriyle etkileşiminden doğan potansiyel   lanmamış bir ya da daha
                enerjilerinin toplamını maddenin toplam enerjisini oluşturur. Sistemin   fazla elektron içeren atom ya da
                sahip olduğu bu toplam enerji ısı kapsamı, potansiyel enerji, tepkime   atom gruplarına radikal denir.
                ısısı veya entalpi olarak tanımlanır, H harfi ile gösterilir.    Radikaller ortaklanmamış elekt-
                    Sabit basınç altında gerçekleşen bir tepkimede alınan ya da verilen   ronlarıyla birlikte ya da tek
                ısı miktarına entalpi adı verilir.
                                                                                 nokta ile gösterilir
                                                                                                          165
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12