Page 5 - Kimya 12 | 1.Ünite

 1. BÖLÜM: INDIRGENME-YÜKSELTGENME TEPKIMELERINDE ELEKTRIK AKIMI

2+
0
) (suda) + 2NO(g) + 4H O(s)
3 Cu (k) + 8HNO (suda) Cu3 (NO 32 2
3
tepkimesinde HNO bileşiği Cu atomunu 0’dan +2’ye yükseltgemiştir.
3
2+ 3+
2 FeCl (k) + H O (s) + 2HCl(suda) FeCl2 3 (k) + 2H O(s)
2
2
2
2
2+
tepkimesinde H O bileşiği Fe iyonunu +2’den +3’e yükseltgemiştir.
2
2
H ve SO maddeleri yaygın kullanılan indirgenlerdir. Bu maddeler
2
2
redoks tepkimelerinde yükseltgendiklerinden indirgen olarak etki
ederler.
4+ 4–
CO 2 ()g + 4H (g) CH 4 ()g + 2H O(s)
2
2
tepkimesinde H gazı C atomunu +4’ten -4’e indirgemiştir.
2
7+
2 KMnO 4 ()k + 5SO (g) + 2H O(s) K SO (suda) +
2
2
2
4
2+
)
2 MnSO 4 (suda + 2H SO (suda)
2
4
tepkimesinde SO bileşiği Mn atomunu +7’den +2’ye indirgemiştir.
2
X Örnek
2+
+
Mg(k) + 2Ag (suda) Mg (suda) + 2Ag(k)
Yukarıdaki redoks tepkimesinde indirgen ve yükseltgen madde-
leri bulunuz.

\ özüm
Girenler kısmındaki Mg elementinin yükseltgenme basamağı 0, ürün-
–
lerde ise +2 olduğundan Mg elementi 2e vererek yükseltgenmiştir.
2+
Yükseltgenme yarı tepkimesi: Mg(k) Mg (suda) + 2e –
+
Girenler kısmındaki Ag iyonunun yükseltgenme basamağı +1, ürünler-
+
–
de ise 0 olduğundan Ag iyonu e alarak indirgenmiştir.
+
Indirgenme yarı tepkimesi: Ag (suda) + e – Ag(k)
+
Ag iyonu elektron alarak indirgendiği için yükseltgen, Mg katısı elekt-
ron vererek yükseltgendiği için indirgen maddedir.

] 1. Alıştırma

Aşağıdaki tepkimelerin türünü ilgili alana “X” ile işaretleyiniz.

Tepkime Yükseltgenme Yarı Tepkimesi Indirgenme Yarı Tepkimesi
Mg 0 ()k Mg 2+ (suda + 2e –
)
–
–
F 2 0 ()g + 2e 2F (suda)
–
)
Fe 3+ (suda + e Fe 2+ (suda )

12. SINIF KIMYA 17