Page 9 - Kimya 12 | 1.Ünite

 1. BÖLÜM: INDIRGENME-YÜKSELTGENME TEPKIMELERINDE ELEKTRIK AKIMI

3. Verilen elektron sayısı 3, alınan elektron sayısı 5 ile çarpılarak
alınan ve verilen elektron sayıları eşitlenir.

5+ 5+ 2+
0
P + HON 3 + HO H P O 4 + N O
2
3
–
3 x 5e vermiş
–
5 x 3e almış
4. Elektronların çarpıldığı katsayılar, o elektronun ait olduğu elementi
içeren taneciğin katsayısı şeklinde yazılarak yükseltgenme basa-
mağı değişen elementler denkleştirilir.
3P + 5HNO + H O 3H PO + 5NO
3 2 3 4
5. Tepkimedeki diğer elementlerin (H ve O) denkleştirilmesi yapılır.
H ve O elementlerinin sayılarını eşitlemek için H O bileşiğinin kat-
2
sayısı 2 olarak yazılır.

3P + 5HNO + 2H O 3H PO + 5NO
3 2 3 4

II. Yol

Redoks tepkimeleri yarı tepkime metodu ile aşağıdaki gibi denkleştirilir.

1. Tepkimeye giren ve tepkime sonucunda oluşan maddelerdeki
bütün elementlerin yükseltgenme basamakları bulunarak indirge-
nen ve yükseltgenen tanecikler belirlenir.

+
5 2–
+ + + 2– + 5 2– 2 2–
+
0
P + HNO + HO HPO 4 + NO
2
3
3
2. Indirgenme ve yükseltgenme yarı tepkimeleri yazılır.
Indirgenme yarı tepkimesi: N + 3e N 2+
–
5+
Yükseltgenme yarı tepkimesi: P P 5+ + 5e –
0
3. Alınan ve verilen elektron sayılarını eşitlemek için indirgenme yarı
tepkimesi 5, yükseltgenme yarı tepkimesi 3 ile çarpılarak tepkime-
ler taraf tarafa toplanır.
Indirgenme yarı 5+ – 2+
tepkimesi: 5 / N + 3e N
Yükseltgenme yarı 0 5+ –
tepkimesi: 3 / P P + 5e

Net Tepkime: 5 N + P3 0 N5 2+ + P3 5+
5+
4. Bulunan katsayılar tepkime denklemindeki yerlerine yazılır.
3P + 5HNO + H O 3H PO + 5NO
2
3
4
3
5. Tepkimedeki diğer elementlerin (H ve O) denkleştirilmesi yapılır.
H ve O elementlerinin sayılarını eşitlemek için H O bileşiğinin kat-
2
sayısı 2 olarak yazılır.
3P + 5HNO + 2H O 3H PO + 5NO
2
3
4
3
12. SINIF KIMYA 21