Page 164 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 10

FİZİK Optik ÇÖZÜMLÜ SORULAR

22. Işık şiddeti I olan noktasal ışık kaynağı, yüzey alanı A olan 23. K noktasında tutulmakta olan noktasal ışık kaynağı ile per-
dikdörtgen şeklindeki bir yüzeyden d kadar uzaklığa şekil- de arasında saydam olmayan küresel cisim şekilde veril-
deki gibi konulmuştur. miştir. Işık kaynağı ile cismin merkezinden geçen eksen
perdeye diktir ve perde üzerinde dairesel tam gölge oluş-
maktadır.

y
Noktasal I A
ışık x
kaynağı Noktasal
ışık
kaynağı K Cisim L
d yüzey

Perde
Buna göre,
I. d mesafesi
Buna göre,
II. A yüzey alanı
I. Kaynak x yönünde çekilirse tam gölgenin alanı artar ve
III. I ışık şiddeti daireselliği bozulmaz.
niceliklerinden hangileri tek başına artırılırsa yüzeydeki II. L noktasına başka bir noktasal ışık kaynağı konulursa
ışık akısı artar? perdede sadece yarı gölge oluşur.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III III. Kaynak y yönünde çekilirse perdede oluşan tam gölge
D) I ya da II E) II ya da III elips şeklinde olur.
yargılarından hangileri doğrudur?

Çözüm: A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
Yüzeydeki ışık akısı yüzeye dik düşen toplam ışık enerji-
si ile doğru orantılıdır. Kaynaktan çıkan ışınların bir kısmı
yüzeye ulaşmaktadır. Yüzey ile ışık kaynağı arası mesa-
fe artırılırsa kaynaktan çıkan ışınların daha da azı yüzeye Çözüm:
ulaşır ve ışık akısı azalır. (I yanlış) Kaynak x yönünde çekilirse çizilen ışınlar yatayla daha çok
açı yaparak perdeye düşer tam gölge alanı artar ve daire-
Yüzey alanı büyürse kaynaktan çıkan ışınların daha fazla-
sellik aynı kalır. (I doğru)
sı yüzeye düşer ve ışık akısı artar. (II doğru)
L noktasına başka bir ışık kaynağı konulursa tam gölge
Işık şiddetinin artırılması kaynaktan belli bir doğrultuda çı-
üzerine L’den düşen ışınlar tam gölgeyi yarı gölgeye çevi-
kan ışık enerjisini ve dolayısıyla yüzeye düşen ışık enerji-
rir. Fakat perdede hem K hem de L'den ışık alan aydınlık
sini de artırarak ışık akısını artırır. (III doğru)
bölgeler de oluşur. (II yanlış)
Cevap: E
Kaynak y yönünde çekilirse kaynak ve cismin merkezinden
geçen doğru perdeye dik olmayacağı için gölge elips şek-
linde olur. (III doğru)
y

x

L Tamgölge
K K K K K K K K K K K m

Perde

Cevap: D

162