Page 52 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 12

FİZİK

Basit Harmonik Hareket
FİZİK Basit Harmonik Hareket ÇÖZÜMLÜ SORULAR

20. Basit harmonik hareketle ilgili, 21. Basit harmonik hareket yapan bir cismin a-zaman, b-za-
man ve c-zaman grafikleri şekilde verilmiştir.
I. Denge konumuna göre yer değiştirme, hız ve ivme aynı
fazda değildir. a
II. İvmenin, yer değiştirme ile orantılı olması basit harmonik
hareket için yeter şarttır. Zaman
III. Frekans ve periyot genlikten bağımsızdır.
yargılarından hangileri doğrudur? b

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
Zaman
D) I ve III E) I, II ve III
Çözüm:
Basit harmonik hareket yapan cisim genlik noktasına gel- c
diği anda denge noktasına göre yer değiştirme maksimum,
hız minimum ve ivme maksimumdur. Cisim denge nokta- Zaman
sına gelirken hız artar, yer değiştirme azalır ve ivme aza-
lır. Değerler aynı anda maksimum ve minimum değerleri
almaz. Bu yüzden yer değiştirme, hız ve ivme aynı fazda
değildir.(I Doğru)

Basit harmonik harekette cisim genlik noktasına geldiği Buna göre,
anda yerdeğiştirme ve ivme maksimum değer alır.
I. a konum ise c net kuvvettir.
İvme vektörü denge noktasına doğru iken yer değiştirme II. c hız ise b ivmedir.
vektörü denge noktasından genlik noktasına doğrudur
2
(a = -ω ·r ifadesine göre a ve r doğru orantılı olup zıt yön- III. b hız ise a konumdur.
lüdür.) Hareketin basit harmonik hareket olma şartlarından yargılarından hangileri doğru olabilir?
ivme ile konumun zıt yönlü olma şartı sağlanmadığı için
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
ifade eksiktir. (II Yanlış)
D) II ve III E) I, II ve III
Basit harmonik hareket yapan cismin periyodu genliğe
bağlı değildir. (III Doğru)

Cevap: D Çözüm:
Grafikleri verilen cisim K-L noktaları arasında basit harmo-

nik hareket yapsın.
Denge
noktası
K L
+x(m)
O

K noktasında:
• Uzanım en büyük
• İvme en büyük
• Geri çağırıcı kuvvet en büyük
• Hız sıfır
a ve c grafikleri incelendiğinde her iki grafik üzerinde aynı
anda en büyük ve en küçük değerler okunuyor. Ancak
yönleri farklı. Bu durumda cisim L noktasına geldiğinde
uzanım + yönde en büyük ve geri çağırıcı kuvvetin yönü
bu noktada - yönde olduğu için ivmenin yönü – yönde ve
şiddeti en büyük olur. Net kuvvet ile ivme doğru orantılı
olduğu için verilen ifade doğrudur.(I Doğru)
O noktasında:
• Uzanım sıfır
• İvme sıfır

50