Page 137 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 9
P. 137

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                                Elektrostatik                                        FİZİK



        6.   Özgü,  yün  kazağını  çıkardıktan  sonra  her  bir  saç  telinin   Çözüm:
            birbirini ittiğini ve saç tellerinin havalandığını fark ederek
                                                                   Binalar,  arabalar,  uçaklar  yıldırımlar  için  bir  güvenli  alan
            bu olayın sebebini ve nasıl gerçekleştiğini babasına soru-
                                                                   oluşturarak Faraday kafesi işlevi görürler. Ayrıca akaryakıt
            yor.
                                                                   istasyonlarında  yakıt deposunu koruyan kafeste Faraday
            Babasının Özgü’ye verdiği cevap aşağıdakilerden hangi-  kafesi olarak nitelendirilebilir. Yükler kafesin dış yüzeyinde
            si gibi olabilir?                                      akar ve içeriye yük geçişini engeller.
                                                                                                          Cevap: A
            A)  Kazağını çıkarırken oluşan hava akımı nedeniyle saç-
               ların havalanıyor.
            B)  Kazak ile saç tellerinin arasında oluşan sürtünme, ka-
               zağın (+), saç tellerinin (-) yükle yüklenmesine neden
               oluyor. (-) yükle yüklenen her bir saç teli birbirini ittiği
               için saç tellerin havalanıyor.
            C)  Kazak ile saç tellerinin arasında oluşan sürtünme, ka-
               zağın  ve  saç  tellerinin  aynı  cins  yükle  yüklenmesine
               neden  oluyor.  Bu  elektriklenmeden  dolayı  kazak  saç
                                                               8.   İletken tellere bağlı X, Y, Z iletken kürelerinin yarıçapları
               tellerini iterek havalandırıyor.
                                                                   sırasıyla r, r, 2r yükleri ise -4q, +8q ve +16q’dur.
            D)  Kazak ve saç tellerinin arasında meydana gelen kütle
               çekim kuvveti saçlarının havalanmasına neden oluyor.
                                                                                                      Z (2r)
            E)  Kazaktan  saç  tellerine  geçen  (+)  yükler  saç  tellerinin
               havalanmasına neden oluyor.
                                                                   X (r)
            Çözüm:                                                                     2

            Kazak ile saç telleri arasında oluşan sürtünme kazağın ve
            saç tellerinin farklı cins yükle yüklenmesine neden olur.      1

            Aynı cins yükle yüklenen her bir saç teli birbirini iteceği için
            saç telleri havalanır.                                 Y (r)

                                                  Cevap: B
                                                                   Buna göre;
                                                                    I. Önce 2 anahtarını kapatıp açıp ardından 1 anahtarını
                                                                      kapatmak,
                                                                    II. Önce 1 anahtarını kapatıp açıp ardından 2 anahtarını
                                                                      kapatmak,
        7.   Faraday, elektrik yüklerinin iletkenin dış yüzeyinde yayıl-
            dığını fark etmiş ve buradan yola çıkarak iletken telleri bir      III. 1 ve 2 anahtarlarını aynı anda kapatmak
            ağ gibi örüp topraklamıştır. Bu yapı daha sonra Faraday
            kafesi adını almış ve çevrelediği hacmi dışarıda meydana      işlemlerinden hangileri tek başına yapılırsa X’in son yükü
            gelen elektrik alan değişimlerine karşı korumuştur.
                                                                   +6q olur?

                                                                   A) Yalnız I        B) Yalnız II               C) Yalnız III
                                                                             D) I ve II           E) I, II ve III
                                                                   Çözüm:
                                                                   Küreler dokunma ile elektriklenmede toplam yükü yarıçap-
                                                                   ları ile orantılı olarak paylaşırlar.
                                                                    I. Önce 2 kapatıldığında toplam yük +12q olduğundan X
                                                                      +4q, Z ise +8q olur. Ardından 1 kapatılırsa X ve Y +6q
                                                                      olur.
                                                                    II. Önce 1 kapatıldığında toplam yük +4q olduğundan X ve

                                                                      Y +2q olur. Ardından 2 kapatılırsa X +6q, Z ise +12q
            Aşağıda verilen yapılardan hangisi Faraday kafesi işlevi   olur.
            görmektedir?
                                                                   III. 1 ve 2 aynı anda kapatılırsa toplam yük +20q olduğun-
            A) Uçak            B) Bisiklet           C) Ağaç altları  dan X +5q olur.
                      D) Şemsiye           E) Açık alanlar
                                                                                                          Cevap: D

                                                           135
   132   133   134   135   136   137   138   139   140   141   142