Page 139 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 9
P. 139

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                                Elektrostatik                                        FİZİK



        12.  İletken telle toprağa bağlı iletken nötr Z çubuğuna Şekil I’de   13.  Yalıtkan iplerle birbirine ve tavana bağlanmış yükleri şekil-
            +q yüküne sahip F küresi yaklaştırılıp toprak bağlantısı ke-  deki gibi +q ve -5q olarak verilen m ve 2m kütleli noktasal
            siliyor. Ardından Z çubuğu Şekil II’deki (-) elektrikle yüklü K   cisimler yer çekimi ivmesinin büyüklüğü g olan düşey düz-
            elektroskobunun topuzuna yaklaştırılıyor.              lemde dengededir.

                         F
                                   Z

                     +q                                                                T 1
                                                                                  +q    m

                                                 Toprak                                T
                               Şekil I                                                  2

                         Z                                                       -5q    2m
                                K


                                                                   İplerdeki gerilme kuvvetlerinin büyüklüğü T  ve T  oldu-
                                                                                                       1   2
                                                                   ğuna göre,
                                                                    I. T ’in büyüklüğü 3mg’dir.
                                                                       1
                                                                    II. Yükler arasındaki ipin uzunluğu daha kısa olursa T  ar-
                                                                                                              1
                                                                      tar.
                              Şekil II                             III. Yüklerden herhangi birinin yük miktarı artırılırsa T  de-
                                                                                                             2
                                                                      ğişmez.
            Buna göre elektroskobun yapraklarında hangisi gerçek-
                                                                   yargılarından hangileri doğrudur?
            leşebilir?
                                                                   A) Yalnız I        B) I ve II                   C) I ve III
            A) Biraz kapanır.
                                                                             D) II ve III         E) I, II ve III
            B) Biraz daha açılır.
                                                                   Çözüm:
            C) Tamamen kapanır.
                                                                    I. Cisimler arası elektriksel kuvvet F olmak üzere +q yüklü
            D) Değişiklik olmaz.
                                                                      cisme etki eden kuvvetler: T   = mg + T  + F
                                                                                            1
                                                                                                     2
            E) Önce kapanıp, sonra tekrar açılır.
                                                                      -5q yüklü cisme etki eden kuvvetler: T  + F = 2mg
                                                                                                   2
            Çözüm:
                                                                      T  denkleminde T  yerine T  = 2mg - F  yazılırsa;
                                                                                           2
                                                                                    2
                                                                       1
            (+)  elektrikle  yüklü  F  cismi  topraktan  Z  cismine  (–)  yük-
                                                                      T  = 3mg olur.
            leri çekeceği için Z cismi (–) elektrikle yüklenir. Ardından   1
            Z çubuğu (–) elektrikle yüklü K elektroskobunun topuzuna    T     F
                                                                         1
            yaklaştırıldığında  topuzdaki  (–)  yükleri  yapraklara  iter  ve   T
                                                                             2
            yapraklar biraz daha açılır.
                                                  Cevap: B
                                                                      T
                                                                       2 mg
                                                                        F   2mg
                                                                    II. Elektriksel kuvvet yükler arası mesafe azalırsa artar. İp
                                                                      daha kısa olsaydı elektriksel kuvvet F artardı. T  geril-
                                                                                                            2
                                                                      mesi elektriksel kuvvete bağlı olduğu için azalır, T  ip
                                                                                                              1
                                                                      gerilmesi elektriksel kuvvete bağlı olamadığı için değiş-
                                                                      mezdi.
                                                                   III. Yük miktarı artırılırsa elektriksel kuvvet artar, T  azalır,
                                                                                                           2
                                                                      T  değişmez.
                                                                       1
                                                                                                          Cevap: A





                                                           137
   134   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144