Page 140 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 9

FİZİK Elektrostatik ÇÖZÜMLÜ SORULAR

14. Düşey kesiti verilen şekildeki düzlemde yalıtkan iplerle ta- 15. Şekil I’de (+) yüklü çubuk, birbirine dokunmakta olan nötr
vana bağlı özdeş yalıtkan K ve iletken L kürelerinin yükleri iletken S, T kürelerine yaklaştırılıp küreler birbirinden ay-
eşit miktarda ve pozitiftir. Yükler iki kürenin de dış kısmın- rılıyor. Ardından S küresi Şekil II’deki nötr elektroskobun
da homojen dağılmış şekilde, düşey doğrultuda dengede topuzuna dokundurulup, T küresi nötr bir elektroskobun
iken yüklü iletken küresel M cismi iki cisme de ayrı ayrı topuzuna yaklaştırılıyor.
yaklaştırılıyor ve K düşey doğrultu ile θ, L ise α açısını
S T
yapacak şekilde M’den d kadar uzaklıkta aynı yatay hizada
tekrar dengeye geliyor. + + +

θ
+ + + +
+ + + +
+ K + M + +
+ + + +
d
Şekil I
α
+ + + +
+ + + +
+ + + L + M
+ + + +
d
Buna göre,

I. M negatif yüklüdür. I II
II. M küresinin K’ye uyguladığı kuvvet ile L’ye uyguladığı
kuvvet eşittir.
III. θ ile α açıları birbirine eşittir. Şekil II
yargılarından hangileri doğrudur? Buna göre elektroskopların I ve II yapraklarının yük işa-
retleri ne olur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III I II

Çözüm: A) + –
B) – +
θ C) – –
+ + F + +
+ + 1 - + + -
+ K + - M + + - D) + +
-
+ + + + -
d E) – Nötr
mg
Çözüm:
α Şekil I’de T’den S’ye (–) yükler geçer, S cismi (–), T cismi
+ + - + + F
-
+ + - + + 2 - M (+) elektrikle yüklenir. S cismi dokunma ile elektroskobu
+ + - + L + -
+ + + + elektrikler ve yapraklar (–) yüklü olur. T cismi ise yaprak-
d lardan (–) yükleri topuza çeker ve yapraklar (+) elektrikle
mg yüklenir.
I. M yüklü ve cisimleri çektiğine göre negatif yüklüdür.
Cevap: B
II. K ve L nin yükleri aynı miktardadır fakat L iletken olduğu
için negatif yükler hareket edebilir. L üzerindeki negatif
yükler M’ye yakın olan taraftan uzak olan tarafa itilir
ve sağ tarafı daha fazla pozitif yükle yüklenmiş olur.
Coulomb yasasına göre yük miktarı artınca kuvvet artar.
Bu yüzden aynı mesafede L’ye uygulanan elektriksel
kuvvet K’ye uygulanandan fazla olur.
III. Açıyı belirleyen ağırlık ve elektriksel kuvvettir. K ve L’nin
ağırlıkları aynı olduğu için burada elektriksel kuvvete
bakmak yeterlidir. F kuvveti F ’den büyük olduğu için
2 1
daha çok çeker ve α açısı θ‘ dan fazla olur.
Cevap: A

138