Page 141 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 9

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Elektrostatik FİZİK

16. (+) elektrik yüklü T iletken küresi, ipek iple tavana bağlı Çözüm:
olan S iletken küresine yaklaştırıldığında S küresi şekilde
Şekil I’de F cismi Z cisminden (–) yükleri K’ye ne kadar
verilen konumda dengede kalıyor.
miktarda iterse Z o kadar (+), K o kadar (–) elektrik yüküyle
yüklenir. Dolayısıyla Z +q yüklü ise K cismi –q yüklü olma-
lıdır.
α
Şekil II’de küreler birbirine dokundurulduğu için toplam
yükleri yarıçapları oranında paylaşırlar. r yarıçaplı Z küresi
Yalıtkan sap +q yüklü olduğuna göre 2r yarıçaplı K küresi +2q yükü ile
düşey yüklenir.
S T

Cevap: D
Buna göre S ve T birbirine dokundurulursa,

I. S’nin yük miktarı artar.
18. Düşey kesiti verilen yalıtkan ve sürtünmesiz eğik düzlem-
II. S’nin yük miktarı azalır. de yalıtkan iplere bağlı yüklü iletken ve özdeş noktasal
III. T’nin yük miktarı azalır. cisimler şekildeki gibi dengededir. Cisimlerin bağlı olduğu
iplerdeki gerilme kuvvetlerinin büyüklüğü T ve T ’dir.
1
2
yargılarından hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III T
1 q
Çözüm: 1
Şekilde S ve T cisimleri birbirini çekiyor, T küresi (+) elekt- q
2
rikle yüklü olup S cismini çekebilmesi için S cismi (–) veya
nötürdür. Nötr ise S’nin yükü artar.(I doğru) T 2

S cismi (–) ve T’den daha fazla yüke sahip ise S’nin yükü θ
azalır.(II doğru)
İplerdeki gerilme kuvvetlerinin büyüklüğü ve yer çekimi
S nötr ise T’nin yükü azalır.(III doğru) ivmesi sıfırdan farklı olduğuna göre,
Cevap: E I. Cisimler zıt cins elektrik yüküyle yüklüdür.
II. Eğik düzlemin yatayla yaptığı açı θ artırılırsa T artar, T
1 2
azalır.
III. Yüklerden birinin miktarı artırılırsa T ve T artar.
1 2
17. Yarıçapları r, 2r olan iletken, nötr Z, K küreleri birbirine yargılarından hangileri doğrudur?
dokunmakta iken Şekil I’de (–) yüklü F yaklaştırılıyor,
Şekil II’de ise (+) yüklü S iletken küresi dokunduruluyor. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
K K
F Z Z S Çözüm:
− − − + + + I. Eğer yükler birbirlerini çekmeseydi T ip gerilmesi oluş-
2
r r mazdı, cisim eğik düzlemde aşağı kayardı. T gerilmesi
1
2r 2r yine de oluşurdu çünkü yer çekimi etkisi var ve q yüklü
Şekil I Şekil II 1
cisim ağırlığından dolayı aşağı gitmek isterken ipte ge-
Küreler birbirinden ayrıldığında her iki şekilde de Z’nin rilme oluşturuyor. Cisimler birbirlerini çekiyorsa yükleri
son yükü +q olduğuna göre K’nin son yükü Şekil I ve zıt işaretli olmalı. Biri pozitif diğeri negatif yükle yüklen-
Şekil II için ne olur? miş olmalı.
II. Eğik düzlem daha da eğik olsaydı yer çekiminin etkisi
Şekil I'de K Şekil II'de K
daha fazla olacağından yüklerin ikisini de aşağı çeken
A) +2q +2q
kuvvet artacak. Bu yüzde T gerilmesi artarken T geril-
1
2
B) +2q –2q mesi azalır.
C) –q –2q III. Coulomb yasasına göre elektriksel kuvvet yükler çarpı-
D) –q +2q mıyla doğru orantılıdır. Yük miktarı artınca elektriksel
E) +q +q kuvvet de artar. Bu yüzden T ve T ip gerilmeleri artar.
2
1
Cevap: E
139