Page 106 - Dört Dörtlük AYT Biyoloji
P. 106

BİYOLOJİ                                    Solunum Sistemi                         ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        13.  Kanda karbondioksit miktarının artışına bağlı olarak ger-  15.  Hemoglobinin  akciğer  kılcallarından  geçerken  oksijenle
            çekleşen olayların,                                    birleşmesini, doku kılcallarından geçerken oksijenden ay-
                                                                   rılmasını sağlayan temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?
             I. diyafram kasının düzleşmesi
                                                                   A)  Akciğer kılcallarındaki hemoglobin miktarının doku kılcal-
             II. oksijenin alveollere dolması
                                                                      larından fazla olması
            III. akciğer iç basıncının azalması
                                                                   B)  Doku kılcallarının bulunduğu bölgedeki hücrelerin oksijen
            meydana  gelme  sırası  aşağıdakilerin  hangisinde  doğru   ihtiyacının daha fazla olması
            verilmiştir?
                                                                   C)  Doku kılcallarındaki kanda  hidrojen iyonlarının artışı ile
            A)  I – II – III                                          hemoglobinin oksijen bırakma eğiliminin artması
            B)  II – I – III                                       D)  Hemoglobin ve oksijenin bağlanması ve ayrılmasını sağ-
                                                                      layan enzimin tersinir olması
            C)  I – III – II
                                                                   E)  Akciğerler kalbe daha yakın olduğu için bu bölgede alyu-
            D)  II – III – I
                                                                      var sayısının daha fazla olması
            E)  III – I – II
                                                                   Çözüm:
            Çözüm:
                                                                   Dokulara gelen kandaki oksijenin yoğunluğu, doku sıvısına
            Kandaki karbondioksit miktarının artmasına bağlı olarak ka-
                                                                   oranla daha yüksektir. Oksijen difüzyonla hemoglobin mole-
            nın pH değeri düşer. Bu pH değerini dengelemek için; omuri-
                                                                   külünden plazmaya, plazmadan da doku sıvısına ve hücre-
            lik soğanından uyarı gelir ve sırasıyla diyafram düzleşir, buna
                                                                   lere geçer. Doku kılcallarında, hücrelerin oksijenli solunumu
            bağlı  olarak  akciğer  hacmi  artacağı  için  akciğer  iç  basıncı
                                                                   sonucu CO  miktarı artar. Karbondioksitten karbonik asit olu-
                                                                            2
            azalır, dış basınç akciğer iç basıncından yüksek olacağı için
                                                                   şur. Karbonik asit, bikarbonat iyonlarına (HCO -) ve hidrojen
                                                                                                      3
            hava alveollere dolar.                                           +
                                                                   iyonlarına (H )  ayrışır. Ortamdaki hidrojen iyonlarının yoğun-
                                                                   luğu pH’ı düşürür ve asitlik artar. Hidrojen iyonlarının artışı
                                                   Cevap: C
                                                                   hemoglobinin  oksijeni  bırakma  eğilimini  artırır.  Buna  Bohr
                                                                   etkisi denir.
                                                                                                          Cevap: C
        14.  Soluk alıp verme sırasında meydana gelen bazı değişimleri
            gösteren grafikler aşağıda verilmiştir.
                                                               16.  Akciğer toplardamarında,
                                                                    I. hemoglobin
                             hacmi
                                                                    II. glikoz
                                                                   III. oksijen

                                                                   IV. albumin
                                                                   moleküllerinden  hangileri  akciğer  atardamarına  göre
                   I              II             III               daha azdır?

            Buna göre soluk verme sırasında hangi grafiklerdeki de-  A)  Yalnız II
            ğişimler gerçekleşir?                                  B)  I ve II
            A)  Yalnız I                                           C)  II ve IV
            B)  Yalnız II                                          D)  I, III ve IV

            C)  Yalnız III                                         E)  II, III ve IV
            D)  I ve II                                            Çözüm:
            E)  II ve III                                          Kan  akciğer  kılcallarında  ilerlerken  hemoglobin  ve  albümin
            Çözüm:                                                 miktarları  değişmez.  Akciğer  hücrelerinin  de  besine  ihtiya-
                                                                   cı olduğu için damardan dışarıya glikoz çıkışı olur ve glikoz
            Soluk  verme  sırasında  akciğer  iç  basıncı  artar,  akciğer  iç
                                                                   miktarı azalır. Alveol boşluğundaki oksijen kana geçeceği için
            hacmi ve karın iç basıncı azalır. Bu nedenle cevap I. öncülün
                                                                   oksijen miktarı artar. Bu nedenle cevap II. öncülün yer aldığı
            yer aldığı A seçeneğidir.
                                                                   A seçeneğidir.
                                                   Cevap: A
                                                                                                          Cevap: A


                                                           106
   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111