Page 109 - Dört Dörtlük-AYT-Biyoloji

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Solunum Sistemi BİYOLOJİ

17. Solunum sitemine ait özelliklerden, 19. Solunum hızının artmasına,
I. alveollerin tek katlı yassı epitelden oluşması I. alveol boşluğundan alveol kılcallarına geçen oksijen mik-
tarının artması
II. alveollerin etrafının zengin kan kılcalları ile çevrili olması
II. böbrek üstü bezinden kana salgılanan adrenalin hormonu
III. bikarbonat iyonlarının kan plazmasında taşınması
miktarının artması
hangileri dokuların oksijen gereksinimini karşılamaya
III. kan pH’ının düşmesi
yönelik adaptasyonlardandır?
IV. kandaki karbondioksit miktarının artması
A) Yalnız I
verilenlerden hangileri neden olur?
B) Yalnız III
A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve III
C) I ve II
D) II ve IV E) II, III ve IV
D) II ve III
Çözüm:
E) I, II ve III
Çözüm: Kana geçen oksijen miktarının artması solunum hızını artır-
maz. Kandaki karbondioksit miktarının artmasına bağlı olarak
Alveollerin tek katlı epitelden oluşması gaz difüzyonunu ko-
kanın pH değeri düşer. Bu durumda omurilik soğanındaki so-
laylaştırır. Alveollerin etrafındaki kılcaldamarlar sayesinde
lunum merkezleri uyarılır ve solunum hızlanır. Kandaki adre-
gaz değişimi daha hızlı gerçekleşir, bu sayede birim zaman-
nalin hormonu miktarının artması da metabolizmayı ve solu-
da kana daha fazla oksijen alınması sağlanır. Bikarbonat
num hızını artırır. Bu nedenle cevap II, III ve IV. öncüllerin yer
iyonlarının kanın plazma kısmında taşınması oksijen ihtiyacı-
aldığı E seçeneğidir.
nın giderilmesi ile bağlantılı değildir. Bu nedenle cevap I ve II.
öncüllerin yer aldığı C seçeneğidir. Cevap: E
Cevap: C

20. Soluk alıp verme sırasında akciğer iç basıncı, akciğer hacmi
ve diyafram kasının boyu aşağıdaki grafikte K, L ve M harfleri
ile isimlendirilmiştir.
18. Kan doku kılcallarından geçerken,

I. alyuvar içinde H 2 O ve CO 2 moleküllerinin karbonik anhid-
raz enzimi etkinliğinde H 2 CO 3 molekülüne dönüşmesi
+
II. H 2 CO 3 molekülünün parçalanmasıyla oluşan H iyonları-
nın kanın plazma kısmına geçmesi
III. Bohr etkisi nedeniyle oksijenin hemoglobinden ayrılması
Soluk K Soluk Soluk L Soluk Soluk M Soluk
-
+
IV. H ve HCO 3 moleküllerinin bir araya gelmesi Alma Verme Alma Verme Alma Verme
verilenlerden hangileri gerçekleşir? Grafikte verilen K, L ve M ile ilgili doğru eşleştirme aşağı-
dakilerden hangisinde verilmiştir?
A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III
Akciğer iç basıncı Akciğer hacmi Diyafram kasının boyu
D) II ve IV E) I, III ve IV
A) K L M
Çözüm:
B) K M L
Kan doku kılcallarından geçerken dokularda oluşan CO 2 al-
C) M K L
yuvara girer ve H 2 O ile birleşerek H 2 CO 3 molekülünü oluştu-
+
rur. H 2 CO 3 parçalandığında oluşan H iyonları kanın plazma D) M L K
kısmına geçmez, alyuvardaki hemoglobin molekülüne bağ- E) L K M
lanır. Bu bölgede pH düşük olduğu için bohr etkisi ile oksijen
-
+
hemoglobinden ayrılır. H ve HCO 3 molekülleri doku kılcalla- Çözüm:
rında değil, akciğer kılcallarında birleşir. Bu nedenle cevap I Soluk alırken akciğer iç basıncı azalır, akciğer hacmi artar,
ve III. öncüllerin yer aldığı B seçeneğidir. diyafram kasılacağı için boyu kısalır. Soluk verirken bunların
tam tersi gerçekleşir.
Cevap: B
Cevap: B

106 107