Page 108 - Dört Dörtlük-AYT-Biyoloji

BİYOLOJİ Solunum Sistemi ÇÖZÜMLÜ SORULAR

13. Kanda karbondioksit miktarının artışına bağlı olarak ger- 15. Hemoglobinin akciğer kılcallarından geçerken oksijenle
çekleşen olayların, birleşmesini, doku kılcallarından geçerken oksijenden ay-
rılmasını sağlayan temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?
I. diyafram kasının düzleşmesi
A) Akciğer kılcallarındaki hemoglobin miktarının doku kılcal-
II. oksijenin alveollere dolması
larından fazla olması
III. akciğer iç basıncının azalması
B) Doku kılcallarının bulunduğu bölgedeki hücrelerin oksijen
meydana gelme sırası hangi seçenekte doğru verilmiştir? ihtiyacının daha fazla olması
A) I – II – III C) Doku kılcallarındaki kanda hidrojen iyonlarının artışı ile
hemoglobinin oksijen bırakma eğiliminin artması
B) II – I – III
D) Hemoglobin ve oksijenin bağlanması ve ayrılmasını sağ-
C) I – III – II
layan enzimin tersinir olması
D) II – III – I
E) Akciğerler kalbe daha yakın olduğu için bu bölgede alyu-
E) III – I – II
var sayısının daha fazla olması
Çözüm:
Çözüm:
Kandaki karbondioksit miktarının artmasına bağlı olarak ka-
Dokulara gelen kandaki oksijenin yoğunluğu, doku sıvısına
nın pH değeri düşer. Bu pH değerini dengelemek için; omu-
oranla daha yüksektir. Oksijen difüzyonla hemoglobin mole-
rilik soğanından uyarı gelir ver sırasıyla diyafram düzleşir,
külünden plazmaya, plazmadan da doku sıvısına ve hücre-
buna bağlı olarak akciğer hacmi artacağı için akciğer iç ba-
lere geçer. Doku kılcallarında, hücrelerin oksijenli solunumu
sıncı azalır, dış basınç akciğer iç basıncından yüksek olacağı
sonucu CO miktarı artar. Karbondioksitten karbonik asit olu-
2
için hava alveollere dolar.
şur. Karbonik asit, bikarbonat iyonlarına (HCO -) ve hidrojen
3
+
iyonlarına (H ) ayrışır. Ortamdaki hidrojen iyonlarının yoğun-
Cevap: C
luğu pH’ı düşürür ve asitlik artar. Hidrojen iyonlarının artışı
hemoglobinin oksijeni bırakma eğilimini artırır. Buna Bohr
etkisi denir.
Cevap: C
14. Soluk alıp verme sırasında meydana gelen bazı değişimleri
gösteren grafikler aşağıda verilmiştir. 16. Akciğer toplardamarında,

I. hemoglobin
Akciğer Akciğer Karın
iç basıncı hacmi iç basıncı II. glikoz
III. oksijen

IV. albumin
verilenlerden hangileri akciğer atardamarına göre daha
azdır?
Zaman Zaman Zaman
I II III
A) Yalnız II
Buna göre, soluk verme sırasında hangi grafiklerdeki de-
B) I ve II
ğişimler gerçekleşir?
C) II ve IV
A) Yalnız I
D) I, III ve IV
B) Yalnız II
E) II, III ve IV
C) Yalnız III
Çözüm:
D) I ve II
Kan akciğer kılcallarında ilerlerken hemoglobin ve albümin
E) II ve III
miktarları değişmez. Akciğer hücrelerinin de besine ihtiya-
Çözüm: cı olduğu için damardan dışarıya glikoz çıkışı olur ve glikoz
miktarı azalır. Alveol boşluğundaki oksijen kana geçeceği için
Soluk verme sırasında akciğer iç basıncı artar, akciğer iç
oksijen miktarı artar. Bu nedenle cevap II. öncülün yer aldığı
hacmi ve karın iç basıncı azalır. Bu nedenle cevap I. öncülün
A seçeneğidir.
yer aldığı A seçeneğidir.
Cevap: A Cevap: A

106