Page 82 - Dört Dörtlük-AYT-Biyoloji
P. 82

BİYOLOJİ                                    Dolaşım Sistemleri                      ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        21.  Starling görüşüne göre kılcal damarlarda kan ile doku sıvısı   Çözüm:
            arasındaki madde değişimini etkileyen kuvvetler, kan basıncı      Sağlıklı bireylerde kılcal damarların atardamar ucundaki kan
            (K.B.) ve ozmotik basınç (O.B.) değerleridir. K, L ve M bireyle-  basıncı, ozmotik basınçtan yüksektir ve damar boyunca kan
            rinde kılcal damar boyunca kan basıncı ve ozmotik basınç de-  basıncı  giderek  düşer.  Kılcal  damarın  atardamar  ucunda
            ğerlerindeki değişimleri gösteren grafikler aşağıda verilmiştir.   doku  sıvısına  geçen  madde  miktarı,  doku  sıvısından  kılcal
                                                                   damara geçen madde miktarından daha fazladır. K bireyinde
            (K, sağlıklı bir bireyde kan basıncı ve ozmotik basınç değer-
                                                                   kan basıncı ve ozmotik basınç değerleri normal değerlerde-
            lerini göstermektedir.)
                                                                   dir. Ancak kılcal damarlardan doku sıvısına geçen molekülle-
                                                                   rin tamamı hiç bir zaman kılcala geri dönmez. L bireyinde kıl-
                40                                                 cal damarın atardamar ucundaki kan basıncı normal değerin
                                                                   üzerindedir. Bu nedenle dokular arasına geçen sıvı miktarı
                26                                                 K bireyinden fazla olup ödem gözlenebilir. M bireyinde kılcal
                                                                   damar boyunca kan basıncı değeri sağlıklı bireylere göre dü-
                15                                                 şük seviyededir. Kanda sodyum iyonunun fazla olması kan
                                   K                               basıncının düşmesine değil, yükselmesine neden olur. L bi-
                                                                   reyinde kan basıncı yüksek olduğundan yüksek tansiyon, M
                                                                   bireyinde ise kan basıncı düşük olduğundan düşük tansiyon
                50                                                 hastalığı gözlenebilir. Bu nedenle doğru cevap II. öncülün yer
                                                                   aldığı A seçeneğidir.
                                                                                                          Cevap: A
                26

                15                                             22.  Kalbin kanı pompalayarak tekrar kanla dolmasına kadar ger-
                                                                   çekleşen döngüye kardiyak döngü denir. Aşağıdaki görselde
                                     L
                                                                   kardiyak döngü numaralandırılarak verilmiştir.



                30
                26
                10

                                     M



                                                                   Buna göre,
                                                                    I. Karıncıkların gevşeme durumunda olduğu süre kulakçık-
            Buna göre,
                                                                      lardan fazladır.
             I. K  bireyinde  kılcal  damardan  doku  sıvısına  geçen  mole-     II. 2. evrede yarımay kapakçıkları açılır.
               küllerin tamamı, kılcal damarın toplardamar ucunda kılcal      III. 3. evrede biküspit ve triküspit kapakçıklar açıktır.
               damara geri alınır.                                 IV. Kulakçıklar 0,70 sn. gevşektir ve kanla dolar.
             II. L bireyinde dokular arasına geçen sıvı miktarı K bireyin-     verilen ifadelerden hangileri yanlıştır?
               den fazla olup ödem gözlenebilir.
                                                                   A) Yalnız I        B) I ve II       C) I ve III
            III. M bireyinde kan basıncının düşük olması kanda fazla mik-
                                                                             D) II ve IV       E) I, II ve III
               tarda sodyum iyonu bulunmasına bağlı olabilir.
                                                                   Çözüm:
            IV. L bireyinde düşük tansiyon, M bireyinde ise yüksek tansi-
               yon hastalığı olabilir.                             Kalp döngüsünde kulakçıkların gevşek olduğu süre 0,70 ka-
                                                                   rıncıkların ise 0,55 sn. dir. 2. evrede karıncıklar kasılırken kan
            ifadelerinden hangileri söylenebilir?
                                                                   atardamarlara dolacağından yarımay kapakçıkları açıktır. 3.
            A) Yalnız II      B) I ve II        C) II ve III       evrede kulakçık ve karıncık gevşeme durumunda olduğun-
                                                                   dan  aradaki  biküspit  ve  triküspit  kapakçıklar  açıktır  ve  kan
                      D) I, III ve IV   E) II, III ve IV
                                                                   karıncıklara  doğru  ilerler.  Kulakçıklar  0,70  sn.  gevşektir  ve
                                                                   gevşek olduğu sürede kanla dolar. Bu nedenle cevap I. öncü-
                                                                   lün yer aldığı A seçeneğidir.
                                                                                                          Cevap: A


                                                           80
   77   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87