Page 83 - Dört Dörtlük-AYT-Biyoloji

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Dolaşım Sistemleri BİYOLOJİ

23. İnsan kalbi iki kulakçık ve iki karıncık olmak üzere dört oda- 24. Kılcal damarın toplar damar ucunda doku sıvısından kılcal
cıktan oluşur. Sol karıncıktaki temiz kan vücuttaki en büyük damara doğru geçen madde miktarı, kılcal damardan doku
atardamar olan aorta geçer. Üç farklı zaman diliminde aortta sıvısına doğru geçen madde miktarından fazladır. Doku sıvı-
meydana gelen basınç değişimi aşağıdaki sütun grafiğinde sının fazlası lenf sistemi sayesinse yeniden kan dolaşımına
gösterilmiştir. katılır. Eğer bu sıvı kan dolaşımına yeniden kazandırılmazsa
doku sıvısı miktarı artar ve ödem oluşur. Kılcal damar bo-
Aort kan basıncı yunca kan basıncı ve ozmotik basınç değişimine ait grafik
aşağıda verilmiştir.

mmHg

Atardamar Toplardamar
ucu ucu

Zaman (t) Kan basıncı Kılcal damar
t t t
1 2 3 Protein ozmotik basıncı
Buna göre, Buna göre,
I. t zamanında kulakçıkların kasılmasıyla kan karıncıklara I. kılcal damarda kan basıncı
1
geçmektedir.
II. doku sıvısı ozmotik basıncı
II. t zamanında kulakçıklar ile karıncıklar arasındaki kapak-
2 III. kılcal damarda kan proteinleri
çıklar kapalıdır.
değerlerinden hangilerinin artması ödem oluşumuna ne-
III. t zamanında kulakçık ve karıncıklar gevşemiş durumda
3 den olabilir?
olabilir.
A) Yalnız I
ifadelerden hangileri doğrudur?
B) Yalnız II
A) Yalnız I
C) I ve II
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
D) II ve III
Çözüm:
E) I, II ve III
Kılcal damarda kan basıncı artarsa kılcaldan dokular arasına
Çözüm:
süzülen sıvı miktarı artar. Eğer artan bu doku sıvısı lenf ile
t zamanında kulakçıklar kasılı olabilir çünkü kulakçıklar ka- dolaşıma kazandırılamazsa ödeme neden olur. Doku sıvısı-
1
sılı iken karıncık gevşemiş durumdadır ve aortta kan basın- nın ozmotik basıncı artarsa daha fazla sıvının kandan doku-
cı değeri de t ’den daha azdır. t zamanında aortta basınç lar arası boşluğa süzülmesine neden olacağından ödem or-
2 2
yüksek olduğuna göre kan aorttan geçmektedir. Bu durumda taya çıkabilir. Kanda albumin ve globulin gibi kan proteinlerin
karıncıklar kasılıdır ve kan geri kulakçıklara kaçmasın diye artması kanda osmotik basıncı artıracağından doku sıvısının
kulakçıklar ile karıncıklar arasındaki biküspit ve triküspit ka- kana geçişini kolaylaştırır, ödeme neden olmaz.
pakçıklar kapalıdır. t zamanında aortta kan basıncı yeniden
3 Bu nedenle doğru cevap I ve II. öncüllerin yer aldığı C seçe-
düşmüştür. Bu zaman diliminde kulakçık ve karıncık gevşer,
neğidir.
kalp dinlenir.
Cevap: C
Bu nedenle cevap I, II ve III. öncüllerin yer aldığı E seçeneğidir.
Cevap: E

80 81