Page 119 - Dört Dörtlük AYT Fizik

ÇÖZÜMLÜ SORULAR İtme ve Çizgisel Momentum FİZİK

5. Sürtünmelerin ihmal edildiği yatay düzlemde şekildeki ko- 6. Sürtünmelerin ihmal edildiği yatay düzlemde sabit v¶ hızı ile
numlardan aynı anda geçen 2m, 3m ve m kütleli cisimler ok- hareket etmekte olan 2m kütleli X cismi t = 0 anında K nok-
lar yönünde sabit hızlarla hareket etmektedir. tasından geçtiği anda karşı yönden v¶ hızı ile m kütleli mermi
1
ateşlemiştir. Mermi ve X cismi t anında O noktasında merkezi
K L M N esnek olmayan çarpışma yapmaktadır.
P
2m O m 1 X
m 2m
Yatay
3m O K L

Cisimler kenetlenerek 2t anında L noktasından geçtiğine
Cisimler O noktasında aynı anda çarpışarak kenetlendi-
göre merminin v hızının büyüklüğü kaç v dir? (Noktalar
ğine göre, ortak kütle K, L, M, N ve P yönlerinden hangi- 1
arası uzaklıklar eşittir.)
sine doğru hareket eder? (Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 11
A) K B) L C) M D) N E) P
Çözüm:
Çözüm:
Aynı t sürede alınan yol 3 katına çıkmış bu durumda çarpış-
Cisimler O noktasında çarpışıp kenetlenmiştir. Dışarıdan bir ma sonrası ortak hız 3v büyüklüğünde olmalı.
kuvvet etki etmediği için sistemin momentumu korunacaktır.
P¶ = P¶ Momentum korunumundan,
İlk Son
Kütlelerin ilk momentumları vektörel toplandığında son mo- m · v – 2m · v = 3m · 3v
1
mentum bulunur. Böylece kenetlenen kütlelerin ilerleyeceği
yön ve doğrultu bulunur. v = 11v bulunur.
1
3mV Cevap: E

P SON

2m
m mV O 4mV
7. Aynı yatay doğrultuda, zıt yönlerde sabit hızlarla hareket
3m eden X ve Y cisimleri merkezi ve esnek bir çarpışma yaptıkla-
rında Y cismi çarpışma öncesi hız büyüklüğü ile geri dönüyor.
Buna göre,
Kütlelerin O noktasına Momentum vektörlerinin toplamı
olan uzaklıklarından son momentumu verir. Buna göre I. Cisimlerin momentumları eşit büyüklüktedir.
hızları yorumlanabilir. ortak kütle M yönünde hareket
eder. II. Kütleleri eşittir.

III. X cismi de çarpışma öncesi hız büyüklüğü ile geri döner.

yargılardan hangileri kesinlikle doğrudur?
Cevap: C A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

Çözüm:

Merkezi ve esnek çarpışmada cisimlerin aynı hız büyüklükleri
ile geri dönmeleri ancak çarpışma öncesi momentumlarının
eşit büyüklükte olması ile mümkündür. I. yargı doğrudur.

Cisimlerin kütleleri eşit olabilir ancak bu yargı için kesin doğ-
rudur denilemez. II. yargı kesinlik içermez.

Çarpışma merkezi ve esnek olduğundan, hız korunumu eşit-
liğinden X’in de aynı hız büyüklüğü ile döndüğü ortaya çıkar.
III. yargı doğrudur.

Cevap: D

116 117