Page 65 - Dört Dörtlük AYT Fizik
P. 65

FİZİK

                                             Bir Boyutta Sabit İvmeli Hareket
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                      Bir Boyutta Sabit İvmeli Hareket                               FİZİK


        5.   Hava sürtünmesinin sabit olduğu bir ortamda yerden yu-  6.   Hava  ortamında  m  kütleli,  r  yarıçaplı  küresel  K  cismi  h
            karı doğru v¶  hızı ile atılan m kütleli bir cisim şekildeki gibi   yüksekliğinden serbest bırakıldıktan t süre sonra limit hıza
                      1
            çıkabileceği maksimum yüksekliğe kadar çıkıp, başlangıç   ulaşıp v¶ hızıyla yere çarpıyor.
            noktasına v¶  hızı ile çarpıyor. Cismin çıkıştaki  ivmesinin
                     2
            büyüklüğü a , çıkış süresi t ’dir. İnerken ivmesinin büyük-               K
                      1           1
            lüğü a , iniş süresi t ’dir.
                 2          2
                                                                             h




                   h max                                                                          Yer

                                   1
                              m                                    Aynı ortamda kütlesi m olan yarıçapı r ‘den daha büyük
                                            Yer                    bir L cismi aynı yükseklikten serbest bırakıldığında L
                                                                   cisminin,
            Buna göre,                                              I. Yere çarpma hızı

             I. a  = a                                              II. Havada kalma süresi
                1  2
            II. t  > t                                             III. Ortalama hızı
               2  1
            III. v  > v                                            niceliklerinden  hangileri  K'ye  göre  daha  küçüktür?
               1   2
                                                                   (Sürtünme katsayısı değişmiyor.)
            yargılarından hangileri doğrudur?
                                                                   A) Yalnız I        B) Yalnız II         C) I ve II
            A) Yalnız I        B) Yalnız II               C) Yalnız III
                                                                             D) I ve III          E) II ve III
                      D) I ve II           E) II ve III

                                                                   Çözüm:
            Çözüm:
                                                                   Cismin yarıçapı arttıkça kesit alanı büyüdüğü için cisimle
                                                                   hava  arasındaki havanın direnç  kuvveti artar.
               Çıkışta
                                 Cisim  yukarı  çıkarken  cisme                L cismi için,
                     Hareket yönü  etki  eden  net  kuvvet  çizilirse      r
               m                 (F  hava sürtünmesi), cisme et-               Hava  direnç  kuvveti  artacağı  için,  cismin
                                  s
                                 kiyen net kuvvet hareket yönü-                limit  hızı  dolayısıyla  yere  çarpma  hızı
                                 nün tersi yönde  m·g + F  olur.               azalır. I. yargı doğrudur.
               m.g + F s                            s

                                                                   Cismin limit hızı azaldığı için havada kalma süresi t artar.
              İnişte             Cisim  geri  dönerken  cisme      II. yargı yanlıştır.

                     Hareket yönü  etki  eden  net  kuvvet  çizilirse       Havada kalma süresi t artacağı için cismin ortalama hızı-
                                 (F   hava  sürtünmesi),  cisme
             m                    s                                nın büyüklüğü azalır. III. yargı doğrudur.
                                 etkiyen net kuvvet hareket yö-
                                 nünde  m·g - F  olur.
                                            s
              m.g - F s                                                                                   Cevap: D

            Çıkışta  cisme  etkiyen  net  kuvvet  inerken  etkiyen  net
            kuvvetten  büyük  olduğu  için  F    =  m  ·  a  ifadesine  göre
                                     Net
            a  > a ’dir. I. yargı yanlıştır.
             1   2
                                              1   2
            Alınan yollar eşit ve a  > a  olduğu için  h =  ⋅⋅
                                                at   ifadesi-
                             1  2             2
            ne göre t  > t  olur. II. yargı doğrudur.
                   2  1
            Alınan yollar eşit ve t  > t  olduğundan çıkarken ortalama
                             2  1
            sürat daha büyük olur. v  > v  III. yargı doğrudur.
                               1   2
                                                  Cevap: E






 62                                                        63
   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70