Page 217 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 217

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                Kimyasal Denge - Dengeyi Etkileyen Faktörler                        KİMYA



            Ürünlerle girenlerin mol sayısı farkı              16.  273°C sıcaklıkta kapalı bir kapta iki basamakta gerçekleşen
            ¢n=n   – n    ¢n= 1-0 ¢n=1
                ürün  giren                                        C(k) + CO (g) + 2Cl (g)  ø  2COCl (g)
            T ise 300 K bulunmuştu. K  ile K  ilişkisinden                 2      2           2
                                P   C
                                                4,92               tepkimesinin ara basamakları ve denge sabitleri sırasıyla
                      ¢n
            K   = K ·(RT)      4,92= K  (0,082·300)      K =
                                         1
             P   C             C             C  24,6
            K  = 0,2 olarak bulunur.                               1.basamak :     C(k) + CO (g)   ø 2CO(g)        K  = 4·10 9
             C                                                                         2               P
                                                          Cevap: A     2.basamak :     CO(g) + Cl (g)  ø COCl (g)      K  = 5·10 -3

                                                                                                 2
                                                                                                        P
                                                                                       2
                                                                   olarak verilmiştir.
        14.  aX(g) ø   bY(g)                                       Buna göre aynı sıcaklıkta net tepkime olan
            denge tepkimesinin 0  C’de derişimler türünden denge sabiti      C(k) + CO (g) + 2Cl (g)  ø 2COCl (g)
                             o

                                                                           2
                                                                                             2
                                                                                  2
                                            1
            4, kısmi basınçlar türünden denge sabiti    'dır.
                                            5,6                    tepkimesinin derişim cinsinden denge sabiti K ’nin değeri
                                                                                                        C
            Buna göre a-b’nin sayısal değeri kaçtır?               ve birimi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
                                                                        K  Değeri                  K  Birimi
                                                                                              C
                                                                          C
            A) -2          B) -1         C) 1         D) 2         E) 3
            Çözüm:                                                 A)     2,24·10 4            M
                o
            T= 0  C + 273 = 273 K                                  B)     4,48·10 4            M -1
                                                                            4
            ¢n= n    – n                                           C)     8,2·10                         M
                ürünler  girenler
                                                                           5
            ¢n= b – a                                              D)     1·10                 M -1
                                                                           6
            K  =K (RT)  bağıntısından                              E)     2·10                 M -2
                     n
             P  C
             1  = 4.   22,4 .273   ∆ n
             5,6       273                                     Çözüm:
            ¢n= -1 olarak hesaplanır.                              Net tepkimeyi ve denge sabitini bulabilmek için 1. basamak
            ¢n= b-a= -1 olduğundan                                 aynı kalır, 2. basamak 2 ile çarpılır. Tepkime denklemi her-
               a-b= 1 olarak bulunur.                              hangi bir katsayıyla çarpıldığında çarpılan sayı denge sabiti-
                                                                   ne üs olarak yazılır. (2. basamak) .2 † (K )  olur.
                                                                                                    2
                                                                                                 Cevap: C                                                               P
                                                                   1.basamak :  C(k)  + CO (g) ø   2CO(g)         K  = 4·10 9
                                                                                      2                P
                                                                                                              -3 2
        15.  Aşağıda  verilen  denge  tepkimelerinden  hangisinde  sa-     2.basamak :  2CO(g) + 2Cl (g) ø  2COCl (g)  K  = (5·10 )

                                                                                                   2
                                                                                                        P
                                                                                        2
            bit  sıcaklıkta  kabın  hacmi  yarıya  indirildiğinde  tepkime

            ürünler yönünde ilerler?
                                                                   Net tepkime: C(k)   CO (g) + 2Cl (g) ø  2COCl (g)
                                                                                    2       2          2
                                                                                         -3 2
                                                                                    9
            A)  H (g) + Cl (g) ø 2 HCl(g)                                    K  = 4·10 ·(5·10 )  = 1·10 5
                2     2                                                               P
            B)  2CO (g) ø 2CO(g) + O (g)                           Ürünlerle girenlerin mol sayısı farkı:
                                 2

                  2
            C)  2NH (g) ø N (g) + 3H (g)                                      ¢n = n ürün – n giren  ¢n= 2-3             ¢n = -1
                  3      2      2
            D)  PCl (g) + Cl (g) ø PCl (g)
                  3     2       5                                  T = 273 + 273 = 2·273 K bulunur. Denge bağıntısında katı ve
            E)  2NO(g) ø N (g) + O (g)                             sıvılar yer almaz.
                        2     2
            Çözüm:                                                 K   ile K  ilişkisinden
                                                                    P    C
            Kabın hacmi yarıya indirilirse basınç 2 katına çıkar. Tepkime              22,4
                                                                                  5
                                                                                                           4
                                                                             ¢n
                                                                   K  = K ·(RT)    1.10 =  K C (  .2.273) − 1  K C = 4,48.10  olarak
            mol sayısının az olduğu yöne doğru bozulur.             P   C              273
            A seçeneğinde; 2 mol giren var, 2 mol ürün oluşuyor.
            Denge bozulmaz.                                        hesaplanır.
            B seçeneğinde; 2 mol giren var, 3 mol ürün oluşuyor.       C(k) + CO (g) + 2Cl (g) ø 2COCl (g)  tepkimesinin denge

                                                                                   2
                                                                           2
            Denge girenler yönünde bozulur.                        sabiti derişim cinsinden yazılırsa  2
            C seçeneğinde; 2 mol giren var, 4 mol ürün oluşuyor.
            Denge girenler yönünde bozulur.                        K =  (M)  =  M  bağıntısında molar derişim birimleri yerlerine yazılır.
                                                                             −
                                                                       M.(M)
            D seçeneğinde; 2 mol giren var, 1 mol ürün oluşuyor.
            Denge ürünler yönünde bozulur.                              (M) 2
                                                                    K C =  2  =  M − 1  bulunur.
            E seçeneğinde; 2 mol giren var, 2 mol ürün oluşuyor.       M.(M)
                Denge bozulmaz.
                                                                                                  Cevap: D                                                                                             Cevap: B
                                                           215
   212   213   214   215   216   217   218   219   220   221   222