Page 219 - Dört Dörtlük AYT Kimya

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Kimyasal Denge - Dengeyi Etkileyen Faktörler KİMYA

19. Dengedeki tepkimeye CO gazının ilave edilmesi dengeyi
2
CO miktarını azaltacak yönde yani girenler yönünde hareket
2
ettirir. Ancak tekrar denge kurulduğunda CO gazının derişimi
2
yine 4 M olur. Çünkü K =[CO ]’dir ve K sadece sıcaklıkla
C
C
2
değişir. Sıcaklık sabit olduğundan K ’de yani CO derişimi de
2
C
sabittir, değişmez.
Tepkime tekrar dengeye geldiğinde
n CO
Kapalı 1 litrelik sabit hacimli A kabında 2 mol CaCO katısı, M CO = 4 M V= 2 L 4M = 2 n CO
3 2 2L 2
5 mol CaO katısı ve yeteri miktarda CO gazı, n
2 4M = CO 2 n = 8 mol CO gazı bulunur. Yeni kurulan dengede 8 mol
2L CO 2 2
CaCO (k) ø CaO(k) + CO (g) K = 4
3 2 C
CO gazının bulunması için CO ’in 4 mol CaO’nin 4 mol azal-
2
2
tepkimesine göre t °C sıcaklıkta denge halinde bulunuyor. ması CaCO 'ın 4 mol artması gerekir.
3
Aynı sıcaklıkta 8 mol CO gazı bulunan 1 litre hacimli B kabı Bu durumda CO ilavesi sonucunda tepkimedeki maddelerin
2 2
A kabıyla birleştiriliyor. mol sayısı ve denge hareketi:

CaCO (k) ø CaO(k) + CO (g)
3 2
İlk denge : 2 mol 5 mol 4 mol
Etki : +8 mol
Değişim : +4 mol -4 mol -4 mol
Yeni denge: 6 mol 1 mol 8 mol

A ve B kapları arasındaki M musluğu açılarak aynı sıcaklıkta şeklinde olur. Bulunan sonuçlara göre I., II. ve III. grafiklerin
sistemin tekrar dengeye gelmesi bekleniyor. hepsi doğrudur.
Buna göre Cevap: E

20. N (g) + O (g) ø 2NO(g)
2 2
tepkimesi dengedeyken sabit sıcaklıkta kabın hacmi
yukarıda verilen grafiklerden hangileri doğrudur? yarıya indirilirse aşağıdakilerden hangisi yanlış olur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) İleri tepkimenin hızı artar.

D) II ve III E) I, II ve III B) Geri tepkimenin hızı artar.
C) Denge sabiti değişmez.
Çözüm:
D) Tüm maddelerin derişimi 2 katına çıkar.
A kabında gerçekleşen;
E) NO’nun mol sayısı 2 katına çıkar.
CaCO (k) ø CaO(k) + CO (g) K = 4
C
2
3
heterojen tepkimede denge sabiti bağıntısı K = [CO ] şeklin-
C 2 Çözüm:
dedir.
Hacim yarıya indirildiğinde kaptaki bütün maddelerin derişimi
K =[CO ]= 4 ise CO gazının denge anındaki derişimi
C
2
2
2 katına çıkar. Girenlerin ve ürünlerin derişimleri arttığından
M CO 2 = 4 M olur. hem ileri hem de geri tepkimenin hızı artar.
n n Sıcaklık sabit kaldığı için denge sabiti değişmez. Denge sabi-
4 = CO 2 bağıntısından 4 = CO 2 n CO = 4 mol CO gazı
1L 1L 2 2 ti sadece sıcaklıkla değişir. Girenlerin ve ürünlerin toplam mol
bulunur. sayıları eşit olduğundan denge bozulmaz. Yani tepkimedeki
maddelerin mol miktarları değişmez. Bundan dolayı NO’nun
A ve B kapları birleştirilip M musluğu açıldığından CO gazı-
2 mol sayısı 2 katına çıkmaz, sabit kalır.
nın mol sayısı ve sistemin hacmi artar.
n = 4+ 8 = 12 mol V = 1+1= 2 L bulunur. Cevap: E
son son
217