Page 237 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 237

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                           Sulu Çözelti Dengeleri                                   KİMYA



            Çözüm:                                             33.  Brönsted-Lowry(Bıronsted-Lavri)  tanımına  göre  proton
                                                                     +
                                                                                                +
                                                                   (H ) veren maddeler asit, proton (H ) alan maddeler baz-
            I. Çözelti hacmi litreye çevrilir. V=250 mL= 0,25 L
                                                                   dır.
            25°C sıcaklıkta pH + pOH = 14 olduğunu hatırlarsak pH=13
            ise pOH=1 çıkar.                                       Brönsted-Lowry tanımıyla asit ve bazların;
                                                                                               -
                                                                      •  yapılarında (H ) iyonu veya (OH ) iyonu bulundurma,
                                                                                 +
                       -
                                              -
                                                       -1
                                                   -
            pOH=-log [OH ] olduğuna göre  1= -log [OH ]   [OH ]=10  M     •  çözeltilerde bulunma
            hesaplanır.
                                                                   zorunluluğu ortadan kalkmıştır.
                                     n
               -
            OH  iyonunun mol sayısı  M  − =  OH −   bağıntısından
                                  OH  V
                  n                                                Brönsted-Lowry tanımına göre,
              −
                                 −
               1
                                  2
            10 =  OH −       n  − =  2,5.10  mol hesaplanır.
                 0,25   OH                                          HSO +  −  NH   SO 2−  +  NH +
                                                                       4    3     4    4
                                    -
                          +
            NaOH(k) √ Na (suda) + OH (suda)
                                                                             −
                                                                    HCO +  −  HSO   CO 2−  +  H SO
                                                                       3     4      3   2  4
                 -2
                               -2
                         √
            2,5·10  mol    2,5·10  mol ise
                                                                   tepkimeleri için
                           m
            NaOH kütlesi,  n =   bağıntısından                                              +
                                                                                   2−
                           M                                        I. 1. tepkimede  SO  iyonu NH  iyonuna proton vermiştir.
                            A                                                      4        4
                         m                                          II.  HSO amfoter özellik gösterir.
                                                                          −
                                                -2
             2,5.10  − 2  mol =  NaOH        m NaOH = 40· 2,5·10 = 1 g  NaOH   4
                        40 g / mol                                                   −    −
                                                                   III. 2. tepkimede  HCO ,  HSO ’e proton aktarmıştır.
                                                                                          4
                                                                                    3
            bulunur.      I. ifade doğru.                                           2−
                                                                   IV. 2. Tepkimede  CO   proton bağlayıcı olarak davranır.
                                                                                    3
                                            -
            II. İlk hazırlanan NaOH çözeltisindeki OH  iyonunun derişi-     yargılarından hangileri doğrudur?
                    -1
            mi M =10  M
                1
                                                                   A) Yalnız II       B) II ve III              C) I, II ve IV
            V  = 250 mL iken su ilave edildikten sonra
             1
                                                                             D) II, III ve IV      E) I, II, III ve IV
                                                   -2
                                              -
                                -
                                          -
            pOH= 2 ise pOH= -log[OH ]  2= -log[OH ]  [OH ]= 10   M = M
                                                         2
            olduğuna göre çözeltinin son hacmi (V )
                                         2
                                                                   Çözüm:
                          -1
                                 -2
            M V =M V      10 ·250=10 ·V      V = 2500 mL olur.
              1  1  2  2            2   2
                                                                                          +
                                                                   I.  HSO +  −  4  NH   SO 2−  4  +  NH   denge  tepkimesinin  geri
                                                                               3
                                                                                          4
            İlave edilen suyun hacmi=  V  - V                                           2−       +
                                   2  1                            yöndeki tepkimesinde  SO  iyonu  NH  iyonundan proton
                                                                                        4
                                                                                                 4
            V     = 2500-250= 2250 mL bulunur.     II. ifade yanlış.  almıştır.       I. yargı yanlış.
             ilave su
                                                                                     −
                          -
                               -2
            III. pOH=2 ise [OH ]= 10  M     V = 2500 mL olan çözeltinin      II.  1.  tepkimede  HSO ,  NH ’e  proton  verdiği  için  asidik
                                     1                                               4    3
                                               -
                                                   0
            pH=14 yani pOH=0 olması için pOH=0 ise [OH ]=10 =1 M’dir.   özellik gösterir.
                                                                                          −
                                                                                   −
                                   -2
            M V =M V  bağıntısından   10 ·2500=1·V    V = 25 mL son      2.  tepkimede  HSO ,  HCO ’den  proton  aldığı  için  baz
              1  1  2  2                     2  2                                  4      3
            çözeltinin hacmi olarak bulunur.                       özellik gösterir. HSO  bir tepkimede asit, diğerinde baz gibi
                                                                                   −
                                                                                   4
            Bu  durumda  uzaklaştırılması  gereken  su  miktarı=  V -V       davrandığından amfoter özellik gösterir. Amfoter maddeler
                                                       1  2
            uzaklaştırılması  gereken  su  miktarı=  2500-25=  2475  mL   asitlere  karşı  baz,  bazlara  karşı  asit  gibi  davranarak
            su olarak hesaplanır.       III. ifade doğru.          hem  asitlerle  hem  de  kuvvetli  bazlarla  tepkimeye  girer.
                                                                   II. yargı doğru.
                                                  Cevap: C
                                                                                −
                                                                   III. HCO +  −  HSO   CO 2−  +  H SO  denge tepkimesinin ileri
                                                                          3     4     3   2  4
                                                                                        −
                                                                                               −
                                                                   yönde  tepkimesinde  HCO ,  HSO ’e  proton  aktarmıştır.
                                                                                        3      4
                                                                   III. yargı doğru.
                                                                   IV.  2.  tepkimede  CO 2−  ,  H SO ’ten  proton  almıştır.  Bu
                                                                                             4
                                                                                     3
                                                                                          2
                                                                   durumda  CO 2−   proton bağlayıcı olarak davranır.
                                                                              3
                                                                   IV. yargı doğru.
                                                                                                          Cevap: D
 234                                                       235
   232   233   234   235   236   237   238   239   240   241   242