Page 239 - Dört Dörtlük AYT Kimya

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Sulu Çözelti Dengeleri KİMYA

36. Zayıf bazların eşlenik asitleri ve katyonları asidik özellik, 37. 25°C sıcaklıkta C H NH (anilin)’in sudaki iyonlaşma tepki-
6 5 2
zayıf asitlerin eşlenik bazları ve anyonları bazik özellik mesinin denklemi
gösterir.
H O(s) + C H NH (suda) √ C H NH (suda) OH (suda)+ −
+
√
2 6 5 2 6 5 3
X 3+ : Zayıf bazın katyonu şeklinde yazılır.
Y 2- : Zayıf asidin anyonu 35,34 gram C H NH ile hazırlanan 1000 mL’lik çözeltide
6 5 2
iyonlaşma yüzdesi %0,01’dir.
2-
3+
olduğuna göre X ve Y iyonlarının su ile tepkimeleri
ve asit- baz özellikleri seçeneklerden hangisinde doğru Buna göre aynı sıcaklıkta C H NH ’nin iyonlaşma denge
6
2
5
3+
verilmiştir? (X çapı küçük, yükü büyük bir katyondur.) sabitinin değeri kaçtır? (Mol kütlesi, g/mol, C H NH : 93)
2
5
6
3+
A) X (suda) + 6H O(s) ø X(OH) (suda) + 3H O (suda) A) 3,8·10 -10
+
2 3 3
Asit B) 7,4·10 -10
-
2-
Y (suda) + 2H O(s) ø H Y(suda) + 2OH (suda)
2 2 C) 3,8·10 -9
Baz -9
D) 7,4·10
B) 3+ +
X (suda) + 6H O(s) ø X(OH) (suda) + 3H O (suda)
2 3 3 E) 7,4·10 -8
Baz
-
2-
Y (suda) + 2H O(s) ø H Y(suda) + 2OH (suda)
2 2
Çözüm:
Asit
Hazırlanan çözeltideki çözünen C H NH ’nin mol sayısı,
C) X (suda) + 3H O(s) ø XH (suda) + 3OH (suda) 6 5 2
-
3+
2 3 m
n = bağıntısından,
Asit M A
2-
+
Y (suda) + 4H O(s) ø Y(OH) (suda) + 2H O (suda) 35,34
2 2 3 n = n= 0,38 mol bulunur.
Baz 93
Hacim litreye çevrilir. V= 1000 mL= 1 L
-
3+
D) X (suda) + 3H O(s) ø XH (suda) + 3OH (suda)
2 3
Baz C 6 H NH çözeltisinin molar derişimi,
2
5
+
2-
Y (suda) + 4H O(s) ø Y(OH) (suda) + 2H O (suda) n
2 2 3 M = bağıntısından
Asit V
0,38
E) X (suda) + 6H O(s) ø X(OH) (suda) + 3H O (suda) M = = 0,38 M çıkar.
+
3+
2 3 3 1
Asit İyonlaşma %0,01 olduğuna göre,
2-
-
Y (suda) + 2H O(s) ø H Y(suda) + 2OH (suda)
2 2
100 M’da 0,01 M iyonlaşırsa
Asit
0,38 M’da ? iyonlaşır.
Çözüm: 0,38.0,01
? = = 3,8.10 M bulunur.
−
5
Zayıf bazların çapı küçük, yükü büyük katyonu su ile etki- 100
+
leşerek hidroksitlerini ve H O iyonunu oluşturur. C H NH ’nin iyonlaşma tepkimesinin denkleminden,
3 6 5 2
X 3+ (suda) katyonunun H O ile tepkime denklemi;
2 C H NH (suda) + H O(s) ø C H NH (suda) + OH(suda)
+
-
5
2
3
6
6
2
5
+
X 3+ (suda) + 6H O(s) ø X(OH) (suda) + 3H O (suda) Başlangıç 0,38 M - -
2 3 3
Değişim -3,8·10 M +3,8·10 -5 +3,8·10 -5
-5
şeklinde yazılır.
Denge (0,38-3,8·10 ) M 3,8·10 -5 3,8·10 -5
-5
+
X 3+ katyonu H O iyonu oluşmasına neden olduğu için denge anındaki derişim değerleri iyonlaşma sabiti bağıntı-
3
asidik özellik gösterir. sında yerlerine yazılır.
 C H NH   OH  − 5 − 5
+
−
Zayıf asitlerin bütün anyonları su ile tepkimelerinde proton K =  6 5 3    K = (3,8.10 )(3,8.10 )
−
b
−
b
5
alıcısı olarak davranır.   C H NH  6 5 2  (0,38 3,8.10 )
Y 2- anyonunun H O ile tepkime denklemi; (çok küçük olduğundan paydadaki 3,8·10 ihmal edilir.)
-5
2
−
52
-
-9
Y 2- (suda) + 2H O(s) ø H Y(suda) + 2OH (suda) K = (3,8.10 ) Kb=3,8·10 olarak hesaplanır.
2 2 b
0,38
şeklinde yazılır. Cevap: C
Y - iyonu proton aldığı için bazik özellik gösterir.
Cevap: A
236 237