Page 238 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 238

KİMYA                                     Sulu Çözelti Dengeleri                    ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        34.  Suyun oto-iyonizasyonu,                           35.  Asit veya bazın kuvveti suda iyonlaşma miktarına bağlıdır.
                         +
                                   -
            H O(s)  √  H O (suda) + OH (suda)                      İyonlaşma miktarı arttıkça asit veya bazında kuvveti artar.
                     √
             2         3
            şeklinde yazılır.                                         •  NaOH, suda çözündüğünde tamamen (%100) iyonlaştı-
                                                                      ğı kabul edilen bir bazdır.
                                         -
                       +
            Saf suda H O  iyonunun derişimi OH  iyonunun derişimine
                     3                                                •  HF, suda çözündüğünde kısmen iyonlaşan bir asittir.
            eşittir.
                                                                   Aynı şartlarda NaOH bazının ve HF asidinin eşit derişimli
            Saf suya t  anında X maddesi atılıp yeterince beklenildi-  çözeltileri hazırlanıyor.
                    1
                                                   +
            ğinde t  anında kurulan denge tepkimesinde H O  ve OH -
                  2                              3
            iyonlarının derişim-zaman grafiği aşağıda verilmiştir.     Çözünen maddeler ve çözeltilerle ilgili
                                                                    I. NaOH, Brönsted-Lowry bazı değildir.
                                                                    II. HF’nin eşlenik bazı H O ile tepki vermez.
                                                                                       2
                                                                                        -
                                                                   III. NaOH  çözeltisinde  OH   anyonu,  HF  çözeltisinde  ise
                                                                       -
                                                                      F   anyonu  proton  alıcısı  olduğundan  bazik  özellik
                                                                      gösterir.
                                                                   yargılarından hangileri doğrudur?
                                                                   A) Yalnız II       B) I ve II          C) I ve III
            Buna göre
                                                                             D) II ve III         E) I, II ve III
                                             +
                                                  -
             I. Çözünme tepkimesi X + H O  √  XH  + OH  şeklinde
                                         √
                                    2
               yazılır.
                                                                   Çözüm:
            II. H O asit, X baz özellik gösterir.
                2
                                         +
            III. Brönsted-Lowry tanımına göre XH  iyonu X maddesinin      I.  NaOH’nin  tamamı  suda  %100  iyonlaştığı  için  kuvvetli
                                                                   bazdır. NaOH çözünme denklemi
               eşlenik asididir.
                                                                               +
                                                                                          -
            ifadelerinden hangileri doğrudur?                      NaOH(k) † Na (suda) + OH (suda)
            A) Yalnız II       B) I ve II          C) I ve III     şeklinde yazılır.
                      D) II ve III         E) I, II ve III
                                                                   NaOH proton alıcısı olmadığı için Brönsted-Lowry bazı değil-
                                                                   dir.       I.yargı doğru.
            Çözüm:                                                 II. HF suda kısmen iyonlaştığı için zayıf asittir. HF’nin çözün-
                                                                   me denklemi
                                         -
            I.  Grafikten  anlaşılacağı  üzere  OH   iyonlarının  derişimi
                                                  +
                                                                                      +
                                                                                             -
            artmıştır. Bunun için X maddesi H O’dan proton (H ) almıştır.      HF(aq) + H O(s) † H O (aq) + F (aq)
                                     2                                      2       3
                                 -
            Proton  kaybeden  H O,  OH   iyonuna  dönüşmüştür.  Bundan
                           2
                                                    +
            dolayı çözünme denge tepkimesi X + H O  √  XH  + OH   -     şeklinde yazılır.
                                                 √
                                           2
            şeklinde yazılır.       I. ifade doğru.                                  -
                                                                   HF’nin  eşlenik  bazı  F   anyonudur.  Zayıf  asitlerin  kuvveti
                                                                                                      -
                                      +
            II.  H O,  X  maddesine  proton  (H )  verdiği  için  asit,  X  ise   azaldıkça eşlenik bazlarının kuvveti artar. F  anyonu bazik
                2
            proton aldığı için bazik özellik gösterir.       II. ifade doğru.  özellik göstererek H O ile tepkime verir.     II. yargı yanlış.
                                                                                   2
                                                                                            -
                                     +
            III.  Geri  yöndeki  tepkimede  XH   iyonu  proton  vererek  X      III. NaOH çözeltisinde oluşan OH  anyonu proton alıcısı oldu-
                                    +
            maddesine  dönüşmüştür.  XH   proton  verdiği  için  asit  X   ğu için bazdır.
            proton aldığı için eşlenik asididir.               III. ifade doğru.       -
                                                                   HF çözeltisinde oluşan F  anyonu proton alıcısı olduğu için
                                                  Cevap: E         bazdır.      III. yargı doğru.
                                                                                                          Cevap: C






                                                           236
   233   234   235   236   237   238   239   240   241   242   243