Page 246 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT KİMYA
P. 246

KİMYA                                     Sulu Çözelti Dengeleri                    ÇÖZÜMLÜ SORULAR



                                                                            −
                                                                                 −
                                                                                  32
                                                                            4
        50.  1 mol X Y  tuzunun t  ve t  sıcaklıklarında birer litrelik sulu      K =  (5.10 )(1.10 )     K = 5·10 -10  bulunur.
                  m  n       1  2                                    çç                çç
            çözeltileri hazırlanıyor.
                                                                   t °C sıcaklıkta denge anında iyonların derişimleri
                                                                    2
                                     Derişim (mol/L)

                                                    m
                                                                             -3
                                                                                    -
                                                                                         -3
                                                  [Y ]             [X ]= 1,5·10  M    [Y ]=3·10  M
                                                                     2+
                  1 mol X Y      1·10 3
                       m  n
                                                                                   32
                                                                                   −
                                                                             3
                                                                             −
                                                                                                -8
                                                                    K =  (1,5.10 )(3.10 )   K =1,35·10  bulunur.
                                                                     çç
                                                                                        çç
                                                   n+
                                                  [X ]
               n+
              X (suda)           5·10 4                           I. yargı doğru.
               m
              Y (suda)                              Zaman
                t °C       X Y (k)                                                        -8
                1
                            m  n   t °C’de X Y  tuzunun iyonlarının      II. t °C sıcaklıkta K =1,35·10
                                                                                  çç
                                                                      2
                                   1     m  n
                                    derişimlerinin değişim grafiği                    -10
                                                                   t °C sıcaklıkta K = 5·10
                                                                    1           çç
                                      Derişim (mol/L)              t °C sıcaklıkta K  değeri, t °C sıcaklıktaki K  değerinden
                  1 mol X Y                                         2           çç       1            çç
                       m  n
                                                   [Y ]            büyüktür.  t > t   ise sıcaklık artışı ile çözünürlük dengesinin
                                                    m
                                                                              1
                                                                            2
                                  3·10 3
                                                                   artması çözeltideki iyonların derişiminin arttığını dengenin
                                                    n+
               n+
              X (suda)          1,5·10 3          [X ]            ürünler yönünde hareket ettiğini gösterir.
              Y (suda)
               m
                t °C
                2          X Y (k)                  Zaman          Sıcaklık  artmasıyla  ürünler  yönünde  hareket  eden  tepki-
                            m
                              n
                                                                   meler endotermiktir.
                                   t °C’de X Y  tuzunun iyonlarının
                                   2     m  n
                                    derişimlerinin değişim grafiği          XY (k)  +  ısı  √ X (suda) + 2Y (suda)
                                                                                                           -
                                                                                                 2+
                                                                                               √
                                                                               2
            Çözeltilerin yanlarında verilen grafikler aynı sıcaklıklardaki   Etki: Sıcaklık artışı          ↑ artmış  ↑ artar  ↑ artar
            X Y  tuzunun suda çözünürken verdiği iyonlarının derişim-                Denge yönü →
             m  n
            lerinin değişimini göstermektedir.
                                                                   II. yargı doğru.
            Buna göre
                                                                   III. t °C sıcaklıkta X(NO )  tuzunun sudaki çözünme tepki-
                                                                      1               3 2
             I. X Y  tuzunun t  sıcaklıkta çözünürlük çarpımı K =5·10 -10  mesi
                m n       1                       çç
                                                 -8
                                                                                               −
                                                                                   2+
               t  sıcaklıkta çözünürlük çarpımı K =1,35.10 ’dir.     X(NO ) (suda) † X (suda) +  2NO (suda)
               2                         çç                             3 2                    3
            II. t > t  ise X Y  tuzunun sudaki çözünürlüğü endotermik-
               2  1    m n                                         0,05 M         0,05 M       0,10 M  şeklinde yazılır.
               tir.
                                                                   XY  katısının çözünürlük denge tepkimesi yazılarak ortak
            III. t °C sıcaklıkta 0,05 M X(NO )  çözeltisinde X Y  tuzu-  2
               1                     3 2          m n              iyon  X   iyonunun  etkisi  belirtilir.  (x:XY ’nin  çözünürlü-
                                                                         2+
                                -5
               nun çözünürlüğü, 5·10  M’dir.                                                        2
                                                                   ğü(M))
            yargılarından hangileri doğrudur?                       XY (k) √ X (suda) + 2Y (suda)
                                                                                            -
                                                                                2+
                                                                       2      √
                −
            ( NO  iyonunun tuzları suda %100 iyonlaşır.)
                3                                                                  x        2x
                                                                             2+
            A) Yalnız III      B) I ve II          C) I ve III     Ortak iyon X : 0,05 M
                      D) II ve III         E) I, II ve III         Denge        x + 0,05    2x
            Çözüm:                                                 (x çok küçük olduğundan ihmal edilir.)
                                                        m-
                                                                                2
                                                  n+
            Verilen  grafiklerden  herhangi  biri  kullanılarak  X   ile  Y       K =    X   Y   bağıntısından
                                                                              −
                                                                          2+
                                                                            
                                                                               
            iyonlarının derişimlerini oranlayıp tuzun yapısında bulunan   çç
                                                                                        -5
                   m-
                                                                               2
             n+
            X  ile Y  iyonlarının sayısı hesaplanır.               5·10 -10 =0,05·4x      x=5·10  M bulunur.      III. yargı doğru.
            t °C sıcaklıkta                                                                               Cevap: E
             1
                 X   n+    5.10 − 4  1
                  =     =                                                                                      -12
               Y m−    1.10 − 3  2                           51.  25°C sıcaklıkta çözünürlük denge sabitinin değeri 4,0·10
                                                                 olan CaF ’nin 400 mL doymuş sulu çözeltisi hazırlanıyor.
                                                    n+
            Demek ki X Y  tuzu suda çözündüğünde 1 tane X  iyonu          2
                     m  n
                     m-
            ve 2 tane Y  iyonu veriyor.                            Aynı sıcaklıktaki çözelti için
            Buradan tuzun formülünün XY  olduğu belirlenir.
                                                                                  2+
                                                                         -6
                                    2                               I. 8·10  gram Ca  iyonu içerir.
            I. XY  tuzunun sudaki çözünürlük dengesi ve çözünürlük       -5    -
                2                                                   II. 8·10  mol F  iyonu bulunur.
            denge sabitinin bağıntısı,
                                                                   III. Çözelti  hacmi  saf  su  eklenerek  2  katına  çıkarılırsa
                       2+
                                                                           -3
                                 -
            XY (k)  √  X (suda) + 2Y (suda)                           6,4·10  gram daha CaF  çözünür.
                     √
               2                                                                        2
                        2
                       −
                   2+
            K =   X   Y    şeklinde yazılır.                   ifadelerinden hangileri doğrudur? (CaF :80 g/mL)
                                                                                                   2
              çç       
                                                                   A) Yalnız II       B) I ve II          C) I ve III
            t °C  sıcaklıkta  denge  anında  iyonların  derişimleri
             1
                                -3
                           -
                    -4
              2+
            [X ]=5·10  M    [Y ]=1·10  M’dir.                                D) II ve III         E) I, II ve III
                                                           244
   241   242   243   244   245   246   247   248   249   250   251