Page 369 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT KİMYA
P. 369

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                              Hidrokarbonlar                                        KİMYA



        15.  Aşağıda bazı organik bileşikler ve sistematik adlandırma-                             Yan gruplar iki uca

            ları verilmiştir.                                                                       eşit mesafededir.
                                                                                       CH 3        Aynı yan grup bağlı
                          Bileşik       Sistematik adlandırma                                      olduğu için istenilen
                                                                    CH  – CH – CH  – CH  – CH – CH  uçtan numaralandırm
                                 CH                                    3        2    2        3
                                    3                               6   5     4    3   2    1         yapılabilir.
                                                                         CH
              I. CH  – CH  – CH – CH  – C – CH  2,2,4-Trimetil hekzan       3
                  3    2       2      3                                                             Sistematik adı:
                         CH      CH                                                                2,5-dimetil hekzan
                           3        3
                                CH
                                   3                                                               Yan grup sol uca
             II. CH   – CH – CH   – CH   – CH – CH  2,5-Metil hekzan                             daha yakın olduğu için
                  3       2   2       3
                                                                              CH
                    CH                                                          3                numaralandırılırken sol
                       3
                                                                    CH  – CH – C – CH  – CH        uçtan başlanır.
                          CH                                        1  3  2  3   4  2  5  3
                             3                                                                     Sistematik adı:
                                                                         CH   C H
             III.  CH  – CH – C – CH  – CH  3-Etil-2,3-dimetil pentan       3  2  5             3-etil-2,3-dimetil pentan
                    3           2    3
                      CH  C H
                         3  2  5
                                                                   Yan  grupların  bağlı  olduğu  karbonların  yerleri  belirtilir.
            Buna göre hangileri doğrudur?
                                                                   Aynı gruptan kaç tane varsa uygun di-,tri- önekleri getirile-
            A) Yalnız I        B) I ve II          C) I ve III     rek adlandırma tamamlanır.
                      D) II ve III         E) I, II ve III
                                                                                        CH
                                                                                          3
                                                                    CH  – CH  – CH – CH  – C – CH  2,2,4-Trimetil hekzan
                                                                    6  3  5  2  4  3  2  2  1  3
            Çözüm:                                                            CH        CH
                                                                                 3        3
            Adlandırma yapılırken moleküldeki en uzun karbon  zinciri
            seçilir. Seçilen zincire ana zincir denir. Ana zincir dışındaki            CH
            gruplara yan grup ya da dal denir.                                            3
                                                                    CH  – CH – CH  – CH  – CH – CH 3  2,5-Dimetil hekzan
                                                                                2
                                                                                     2
                                                                       3
                                                                    6   5     4    3   2    1
                                 CH         Dal                          CH
                                   3                                        3
             CH  – CH  – CH – CH  – C – CH     Ana zincir
               3     2        2        3
                       CH        CH         Dal                               CH 3
                          3        3
                                                                    CH  – CH – C – CH  – CH 3  3-Etil-2,3-dimetil pentan
                                                                       3
                                                                                   2
                                                                    1    2   3   4    5
                                CH       Dal                             CH 3  C H 5
                                                                               2
                                   3
             CH  – CH – CH  – CH  – CH – CH    Ana zincir                                                 Cevap: C
               3         2    2        3
                  CH        Dal
                    3
                       CH        Dal
                         3
             CH  – CH – C – CH  – CH     Ana zincir
               3            2    3
                  CH   C H        Dal
                     3  2  5
            Ana  zincirdeki  karbon  atomlarına  numara  verilir.
            Numaralandırma  yan  gruba  en  yakın  uçtan  başlanarak
            yapılır.


                                               Yan gruplar sağ
                                 CH           uca daha yakındır.
                                   3
                                              Numaralandırılırken
             CH  – CH  – CH – CH  – C – CH 3
                     2
                              2
               3
             6    5    4    3   2   1          sağdan başlanır.
                       CH        CH            Sistematik adı:
                          3        3
                                             2,2,4-Trimetil hekzan




 366                                                       367
   364   365   366   367   368   369   370   371   372   373   374