Page 373 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT KİMYA

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Hidrokarbonlar KİMYA

21. Yapısında sadece C ve H atomu bulunduran organik 22. Yapısındaki tüm karbon atomları sp hibritleşmesi yapmış
3
bileşiklere, hidrokarbon denir. olan hidrokarbonlara doymuş hidrokarbonlar denir.
HİDROKARBONLAR Doymuş düz zincirli gaz halindeki bir hidrokarbonun
18 gramı, 11,2 litrelik kapta 273°C'ta 1 atmosfer basınç
yapmaktadır.
Alifatik Aromatik
Buna göre hidrokarbonun formülü aşağıdakilerden
hangisidir? (Mol kütleleri, g/mol, H: 1, C: 12)
Doymuş Doymamış
A) CH = CH – CH – CH – CH
2 2 2 3
B) CH = CH – CH – CH – OH
2 2 2
Alkanlar Alkenler Alkinler C) CH – CH – CH – CH – CH
3 2 2 2 3
C – C C = C C ≡ C D) CH – CH – CH – CH 3
2
2
3
E) CH – CH – CH – CH
Formülü C H olan hidrokarbon bileşiği için aşağıda 3 3
x y
verilen sınıflandırılmalardan hangisi yanlıştır?
CH 3 CH 3
Hidrokarbon Sınıfı
A) CH – CH – CH Doymuş
3 2 3
Çözüm:
B) CH = CH – CH Doymamış
2 3
T = 273 + 273 = 546 K
C) Aromatik
PV = nRT
CH
3 Aromatik 1·11,2 = n·22,4 / 273·546
D)
n = 0,25 mol
E) Alifatik
0,25 molü 18 g ise
1 molü X

X = 72 g/mol
Çözüm:
3
• Sadece sp hibritleşmesi yapmış C atomu içeren CH – CH CH – CH – CH
3
3
2
2
2
2
hidrokarbonlara doymuş hidrokarbonlar, sp ve sp
hibritleşmesi yapmış C atomu içeren hidrokarbonlara C 5 H = 5·12 + 12·1 = 72 g/mol
12
ise doymamış hidrokarbonlar denir.
Bu durumda;
Doymuş hidrokarbonlarda, karbon atomları sadece sigma
(alkan C – C) bağı yapar. Doymamış hidrokarbonlarda ise C ve H elementlerinden oluşan, yapısında sadece tekli
sigma ve pi bağları (alken C = C / alkin C ≡ C) bulunur. bağ bulunduran, molekül ağırlığı 72 g/mol olan bileşik
CH – CH – CH – CH – CH bileşiğidir.
3
2
2
2
3
• Aromatik yapıda olmayan hidrokarbonlara alifatik
hidrokarbon denir. Düz zincirli, dallanmış veya halkalı Cevap: C
yapıda olabilirler.
• Halkalı yapıda olan, ikili bağların birbirine konjüge
olduğu (ikili, birli , ikili şeklinde sıralandığı) ve aromatik
kararlılığa sahip bileşiklere ise aromatik bileşikler
denir.
Bu grubun en çok bilinen üyesi C H kapalı formülüne
6 6
sahip benzendir.
• D seçeneğinde verilen hidrokarbon bileşiğinin sınıfı,
aromatik değil halkalı alifatik hidrokarbondur.
Cevap: D

370 371