Page 377 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT KİMYA

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Hidrokarbonlar KİMYA

29. Hidrokarbonlar, alifatik ve aromatik olmak üzere iki temel 30. Benzen ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
gruba ayrılır. Alkanlar, alkenler, alkinler ve bunların
A) Yüksek sıcaklıkta ve katalizör eşliğinde,
halkalı yapıları alifatik bileşiklerdir. Benzen ve türevleri ise
aromatik bileşiklerdir.
3(HC ≡ CH) 600 °C
Aşağıdaki aromatik bileşikler ile ilgili verilen bilgilerden Asetilen Benzen
hangisinde yanlışlık yapılmıştır?
tepkimesiyle elde edilir.
Aromatik Bileşik Bilgi
B) Br ile katılma tepkimesi verir.
A) Aromatik hidrokarbonların ilk 2
ve en küçük üyesidir. Benzen, C) Aromatik hirokarbonların en basit üyesidir.
laboratuvarda asetilen'in (C H )
Benzen 2 2 D) Genellikle kömür ve petrolün damıtılması ile elde edilir.
yüksek sıcaklıkta trimerleşmesi
2
E) Yapısındaki tüm C atomları sp hibritleşmesi yapmıştır.
ile elde edilir. Basit formülü CH
şeklindedir.
B) Oda koşullarında beyaz Çözüm:
ve kristal yapılı bir katıdır.
Aromatik hidrokarbonların ilk üyesi C H kapalı formülüne
Süblimleşebilir. Keskin kokuludur. 6 6
Naftalin sahip benzen bileşiğidir.
Kumaş ve yünlerin güve adı
verilen böceklerden korunmasında Benzen; genellikle petrol ve kömürden elde edilmesinin
kullanılır. yanısıra asetilen bileşiğinin trimerleşmesi sonucunda elde
edilebilir.
C) CH Plastik, ilaç, parfüm, boya ve
3
patlayıcı madde(TNT) üretiminde Yapısındaki karbon atomlarının tamamı sp hibritleşmesi
2
kullanılır. yapan benzen bileşiği, kararlı yapısından dolayı Br ile
2
katılma tepkimesi değil, yer değiştirme tepkimesi verir.
Toluen
D) OH Antiseptik özelliğe sahiptir, ancak Cevap: B
deriyi tahriş ettiği için tıpta kullanımı
sınırlandırılmış olup, zayıf baz
özelliği gösteren bir sıvıdır.
Fenol
E) NH Bazik özellik gösteren, renksiz ve
2
yağ görünümlü bir sıvıdır. Vernik,
mürekkep, kauçuk ve plastik
üretiminde kullanılır.
Anilin

Çözüm:
• Yapısında benzen(C H ) ve benzen türevleri içeren
6 6
organik bileşiklere aromatik bileşikler denir. Kendilerine
özgü kokuları olan, genellikle güzel kokulu bileşiklerdir.
• Aromatik bileşiklerin en basit üyesi benzendir. Birçok
aromatik bileşiğin sentezlenmesinde başlangıç madde-
si olarak kullanılır.
• Benzen, naftalin, toluen ve anilin bileşiklerinin özellik-
leri ve kullanım alanları ile verilen bilgiler doğru olup,
fenol bileşiği ile ilgili verilen ‘zayıf baz özelliği gösterir’
ifadesinde yanlışlık yapılmıştır.
• Fenoller; aromatik halkaya bir ya da daha fazla hidroksil
(-OH ) grubunun bağlandığı zayıf asit özelliği gösteren
aromatik bileşiklerdir.
Cevap: D

374 375