Page 198 - Dört Dörtlük AYT Tarih
P. 198

TARİH                     Uluslararası İlişkilerde Denge Stratejisi (1774-1914)  ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        5.   İlk kez 1815 Viyana Kongresi’nde Rus Çarı tarafından   6.   93  Harbi’nden  sonra  toplanan  Berlin  Kongresi'nde,
            kullanılan, Osmanlı Devleti’nin ortadan kaldırılması ve   1856 Paris Antlaşması’nda kabul edilmiş olan “Osmanlı
            topraklarının paylaşılması politikasının ismi aşağıda-  topraklarının bütünlüğüne saygı ilkesi” yer almamıştır.
            kilerden hangisidir?
                                                               Aşağıdaki  olaylardan  hangisi  bu  durumu  kanıtlar
            A)  Şark Meselesi (Doğu Sorunu)                    niteliktedir?
            B)  Denge politikası
                                                               A)  Osmanlı  Devleti’nin  Girit’te  ıslahat  yapmayı  kabul
            C)  Hasta Adam politikası                             etmesi
            D)  Megali İdea                                    B)  İngiltere’nin Kıbrıs’ı ele geçirmesi
            E)  Gizli Paylaşım                                 C)  Düyûn-ı Umûmiye İdaresinin kurulması
            Çözüm:                                             D)  Süveyş Kanalı’nın açılması
            Şark Meselesi: Avrupa tarihi içinde önemli bir yer tutan   E)  Osmanlı’nın Rusya’ya savaş tazminatı ödemesi
            ve  Türklerin  Avrupa'dan  atılması  şeklinde  tanımlanan
            Şark  Meselesi,  Osmanlı  Devleti'nin  ortadan  kaldırıl-
            ması ve topraklarının paylaşılması kavgasıdır. Denge      Çözüm:
            politikası:  Osmanlı’nın  giderek  zayıflaması  sonucun-  Paris Barış Antlaşmasıyla Avrupalı Devletler kendi çı-
            da  ortaya  çıkan  denge  politikası  ile  devlet,  varlığını   karları için Osmanlı’nın toprak bütünlüğü korumak için,
            sürdürmek  istemiştir.  Bu  politika  ile  Osmanlı  Devleti,   Osmanlı’nın Avrupa hukukundan yararlanmasını kabul
            Avrupa’nın  büyük  devletleri  arasındaki  çıkar  çatış-  edecekti. Ayrıca her biri ayrı ayrı Osmanlı Devleti’nin
            malarından  yararlanmıştır.  Bunun  için  Rusya’ya  karşı   toprak bütünlüğüne ve bağımsızlığına saygı gösterme-
            İngiltere,  Fransa’ya  karşı  Rusya;  İngiltere,  Fransa  ve   yi garanti edecekti. Fakat 93 Harbi sonrası imzalanan
            Rusya üçlüsüne karşı ise Almanya denge unsuru ola-  Berlin  Antlaşması'nın  bununla  ilgili  herhangi  bir  ifade
            rak kullanılmıştır. Hasta Adam politikası: 19. Yüzyılda   kullanmamışlardır. Eğer toprak bütünlüğüne saygı du-
            Osmanlı  Devleti’nin  art  arda  birçok  savaş  kaybedip   yulması mevzu bahis olsa idi, İngiltere 1878 yılında bir
            topraklarının  elden  çıkması  ve  mali  olarak  da  dışa   Osmanlı toprağı olan Kıbrıs’ı işgal etmemesi gerekirdi.
            bağımlı hâle gelmesi anlamında kullanılan bir tabirdir.
            Megali idea: Sözcük anlamı “Büyük fikir” anlamına ge-                                Cevap: B
            len  ve  Yunanistan’ın  Osmanlı  topraklarında  bulunan
            toprakları  da  alarak  Büyük  Yunanistan’ı  yeniden  kur-
            ma  düşüncesidir.  Gizli  Paylaşım:  Avrupalı  Devletlerin
            Osmanlı topraklarını birbirleriyle yaptıkları gizli antlaş-
            malar  ile  paylaşmalarıdır.  Seçeneklerde  geçen  kav-
            ramların anlamlarına baktığımızda ilk kez 1815 Viyana
                                                           7.   I. Meşrutiyetin amacı “Osmanlı Devleti’nin mevcut sınır-
            Kongresi’nde Rus Çarı tarafından kullanılan, Osmanlı
                                                               lar içinde varlığını koruyup devam ettirmesi” idi.
            Devleti’nin ortadan kaldırılması ve topraklarının payla-
            şılması politikası “Şark Meselesi’ ni olarak ifade edilir.      Aşağıdakilerden hangisi bu amaca ulaşmayı sağlamak
                                                               için uygulamaya koyduğu gelişmelerden  değildir?
                                               Cevap: A
                                                               A)  Ekonominin gelişimi için tedbir alma
                                                               B)  Halkın yönetime katılması
                                                               C)  Avrupa'da yaşanan gelişmeleri takip etme
                                                               D)  Osmanlıcılık fikrini geliştirme

                                                               E)  Gayri müslümlerin eşit haklara sahip olmasını sağ-
                                                                  lama



                                                               Çözüm:
                                                               Ekonominin gelişimi için  tedbir alma I. Meşrutiyetin ilânı
                                                               için etkili olmamıştır. Fakat  Meşruti yönetim kurulduk-
                                                               tan sonra ekonomik gelişmeler için önlemler alınmıştır.
                                                                                                 Cevap: A



                                                        2                                                                                                             3
   193   194   195   196   197   198   199   200   201   202   203