Page 67 - Dört Dörtlük AYT Biyoloji

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri TARİH

6. Aşağıdakilerden hangisi Kök Türk ve Karahanlı 8. Abbasi halifesi tarafından Tuğrul Bey'e “Sultan-ı
Devletlerinin ortak özelliklerinden biri değildir? İslam” ünvanı, hangi başarısı üzerine verilmiştir?

A) Millî alfabe kullanmış olmaları A) Abbasi halifesini Büveyhoğullarının baskısından
kurtarmaları
B) İkili teşkilatla yönetilmeleri
B) Anadolu’nun kapılarını Türklere açmaları
C) Türk veraset anlayışının devam etmesi
C) Gaznelilerle mücadele etmeleri
D) Orta Asya’da kurulmuş olmaları
D) Pasinler Savaşı'nın kazanılması
E) Mimari alanda gelişmiş olmaları
E) Nesa Savaşı'nı kazanmaları
Çözüm:
Kök Türkler, Kök Türk alfabesini kullanırken Karahanlılar
Çözüm:
Uygur alfabesini kullanmışlardır. Dolayısıyla ikisi de
millî alfabeler kullanmışlardır. Tuğrul Bey, 1055 yılında Bağdat’a girip Büveyhoğullarının
baskısından halifeyi kurtarmıştır. Bunun üzerine kendisi-
Her iki devlet de doğu-batı diye iki kanattan oluşmuş ve
ne bu ünvan verilmiştir.
ikili teşkilatlanma vardır.
Kök Türklerdeki kut anlayışı, Karahanlılarda “Allah’ın Cevap: A
takdiri” anlayışı ile aynen devam etmiştir.

İkisi de Türklerin ana yurdu olan Orta Asya’da kurulmuş-
tur.
Ancak Kök Türkler göçebe bir hayat sürmeleri nedeniy-
le mimari alanda gelişmemişken Karahanlılar yerleşik
hayata geçtikleri için mimari alanda gelişmişlerdir.
Cevap: E

7. Türk-İslam devletlerinde;

• "Ülke hanedanın ortak malıdır." anlayışından kay-
naklanan taht mücadeleleri,
• İdarecilerin halk üzerindeki hâkimiyetlerini kaybet- 9. Hindistan’a düzenlediği 17 sefer sonuncunda
meleri, İslamiyet’in bölgede yayılmasına hizmet ederek IX.
yüzyıl ortalarına kadar bölgede Türk varlığının ko-
• Savaşlarda başarılı olunamaması
runmasını sağlayan Türk hükümda rı aşağıdakilerden
gibi gelişmeler, hangisidir?
I. Merkezî yönetimin güç kaybetmesini etkilemiştir. A) Sultan Melikşah
II. Ülke ekonomisinin bozulmasını hızlandırmıştır.
B) Gazneli Mahmut
III. Türk siyasal birliğinin sağlanmasını zorlaştırmıştır.
C) Tuğrul Bey
yargılarından hangilerine yol açmıştır?
D) Satuk Buğra Han
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III E) Gazneli Mesut

D) II ve III E) I, II ve III
Çözüm:
Çözüm:
Sorunun yönlendirme bölümünde verilen "ülke haneda- Gazneli Mahmut, Hindistan'a 1001-1027 yılları arasın-
nın ortak malıdır." anlayışı taht mücadeleleri ve idare- da 17 sefer düzenleyip, İslamiyet’in yayılmasını sağla-
cilerin halk üzerindeki hâkimiyetini kaybetmeleri I ve III yarak bölgede daha sonra kurulacak olan Türk-İslam
numaralı öncüle ulaşılmasını sağlar. Savaşlarda başarılı hâkimiyeti için zemin hazırlamış ve böylece Türkler,
olunamaması ifadesi de iki numaralı öncüle ulaşılmasını Delhi Türk Sultanlığı ve Bâbürlüler ile IX. yüzyıl ortala-
sağlar. rına kadar varlıklarını sürdürmüştür.
Cevap: E
Cevap: B

67