Page 69 - Dört Dörtlük-AYT-Tarih
P. 69

ÇÖZÜMLÜ SORULAR           Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri        TARİH



        6.   Aşağıdakilerden  hangisi  Kök  Türk  ve  Karahanlı   8.   Abbasi halifesi tarafından Tuğrul Bey'e  “Sultan-ı İs-
            Devletlerinin ortak özelliklerinden biri değildir?   lam” ünvanı,  hangi başarısı üzerine verilmiştir?

            A)  Millî alfabe kullanmış olmaları                A)  Abbasi  halifesini  Büveyhoğullarının  baskısından
                                                                  kurtarmaları
            B)  İkili teşkilatla yönetilmeleri
                                                               B)  Anadolu’nun kapılarını Türklere açmaları
            C)  Türk veraset anlayışının devam etmesi
                                                               C)  Gaznelilerle mücadele etmeleri
            D)  Orta Asya’da kurulmuş olmaları
                                                               D)  Pasinler Savaşı'nın kazanılması
            E)  Mimari alanda gelişmiş olmaları
                                                               E)  Nesa Savaşı'nı kazanmaları
            Çözüm:
            Kök Türkler, Kök Türk alfabesini kullanırken Karahanlı-
                                                               Çözüm:
            lar Uygur alfabesini kullanmışlardır. Dolayısıyla ikisi de
            millî alfabeler kullanmışlardır.                   Tuğrul Bey, 1055 yılında Bağdat’a girip Büveyhoğulları-
                                                               nın baskısından halifeyi kurtarmıştır. Bunun üzerine ken-
            Her iki devlet de doğu-batı diye iki kanattan oluşmuş ve
                                                               disine bu ünvan verilmiştir.
            ikili teşkilatlanma vardır.
            Kök  Türklerdeki  kut  anlayışı,  Karahanlılarda  “Allah’ın                          Cevap: A
            takdiri” anlayışı ile aynen devam etmiştir.

            İkisi de Türklerin ana yurdu olan Orta Asya’da kurulmuş-
            tur.
            Ancak Kök Türkler göçebe bir hayat sürmeleri nedeniy-
            le mimari alanda gelişmemişken Karahanlılar yerleşik
            hayata geçtikleri için mimari alanda gelişmişlerdir.
                                               Cevap: E


        7.   Türk-İslam devletlerinde;

              • "Ülke  hanedanın  ortak  malıdır."  anlayışından  kay-
               naklanan taht mücadeleleri,
              • İdarecilerin  halk  üzerindeki  hâkimiyetlerini  kaybet-
               meleri,                                     9.   Hindistan’a düzenlediği 17 sefer sonuncunda İslami-
                                                               yet’in  bölgede  yayılmasına  hizmet  ederek  IX.  yüzyıl
              • Savaşlarda başarılı olunamaması
                                                               ortalarına kadar bölgede Türk varlığının korunmasını
            gibi gelişmeler,                                   sağlayan Türk hükümda rı aşağıdakilerden hangisidir?
             I. Merkezî yönetimin güç kaybetmesini etkilemiştir.  A)  Sultan Melikşah
             II. Ülke ekonomisinin bozulmasını hızlandırmıştır.  B)  Gazneli Mahmut
            III. Türk siyasal birliğinin sağlanmasını zorlaştırmıştır.
                                                               C)  Tuğrul Bey
            yargılarından hangilerine yol açmıştır?            D)  Satuk Buğra Han
            A) Yalnız I                   B) I ve II                       C) I ve III     E)  Gazneli Mesut

                           D) II ve III                    E) I, II ve III
                                                               Çözüm:
            Çözüm:
                                                               Gazneli Mahmut, Hindistan'a 1001-1027 yılları arasın-
            Sorunun  yönlendirme  bölümündeki  ifadelerden  hare-
                                                               da 17 sefer düzenleyip, İslamiyet’in yayılmasını sağla-
            ketle; I. öncülde verilen "Merkezî yönetimin güç kaybet-
                                                               yarak  bölgede daha sonra kurulacak olan Türk-İslam
            mesini etkilemiştir.” yargısına, II. öncülde verilen "Ülke
                                                               hâkimiyeti  için  zemin  hazırlamış  ve  böylece  Türkler,
            ekonomisinin bozulmasını hızlandırmıştır." yargısına ve
                                                               Delhi Türk Sultanlığı ve Bâbürlüler  ile IX. yüzyıl ortala-
            III. öncülde verilen "Türk siyasal birliğinin sağlanmasını
                                                               rına kadar varlıklarını sürdürmüştür.
            zorlaştırmıştır." yargısına ulaşılır.
                                               Cevap: E                                             Cevap: B

                                                       67
   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74