Page 319 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
ÇÖZÜMLÜ
Tanzimat, Servetifünun, Millî Edebiyat Dönemi'nde Roman, SORULAR
Dünya Edebiyatında Roman

1. "Türk edebiyatı roman türü ile Fransızcadan çevrilmiş 3. I. Araba Sevdası
olan Telemak adlı eserle tanışmıştır." II. Felatun Bey ile Râkım Efendi

Bu eseri Türkçeye çeviren sanatçı aşağıdakilerden III. Gulyabani
hangisidir? IV. Şık
A) Ahmet Mithat Efendi V. Eylül
B) Şemsettin Sami Numaralanmış eserlerden hangilerinin konusu
yanlış Batılılaşma değildir?
C) Yusuf Kâmil Paşa
D) Nabizade Nazım A) I ve II B) I ve III C) II ve III
E) Ahmet Cevdet Paşa D) III ve IV E) III ve V

Çözüm:
Çözüm:
Türk edebiyatına roman türü Tanzimat Dönemi’nde
Fransız edebiyatından geçmiştir. Tanzimat’ta bize çe- Türk toplumunun Tanzimat Fermanı’nın ilanı ile birlik-
viri yoluyla gelmiştir. Telemak adlı eseri Fenelon’dan te Batı’ya yönelimi ve Batı’yı yakından tanıma çaba-
çeviren Yusuf Kâmil Paşa’dır. ları artmıştır. Toplumun özellikle belli kesiminde Batılı
yaşam tarzı benimsenmiştir ancak bu yaşam tarzının
Cevap: C yanlış yorumlanması hem gülünç durumlara neden
olmuş hem de toplumda bir kültür erozyonuna sebep
olmuştur. Tanzimat ve Servetifünun Dönemi sanatçı-
ları da bu sorunu eserlerinde işlemişlerdir. Toplumun
2. I. Realizm ve natüralizm akımlarının etkisi altındadırlar.
içindeki bu yanlış ve yapmacıklığa varan eğilimi eleştir-
II. Eserlerde kendi kişiliklerini gizlemeyi tercih ederler. mişlerdir. Araba Sevdası, Felatun Bey ile Râkım Efendi
III. Eserlerdeki olayların geçtiği mekânlar İstanbul ve ve Şık adlı eserler yanlış Batılılaşmayı ele alan eser-
çevresindedir. lerdir. Eylül romanında yasak aşk konu olarak işlenir.
IV. Tasvirler sanat amaçlı yapılmamış kahramanların Gulyabani ’de ise batıl inançlar eleştirilmiştir.
kişiliklerinin oluşumunu tamamlayabilmek için yapıl- Cevap: E
mıştır.
Aşağıdaki eserlerden hangisi numaralanmış cümle-
lerde özellikleri verilen döneme ait değildir?

A) Kırık Hayatlar
B) Ferdi ve Şürekası
C) Eylül
D) Genç Kız Kalbi
E) Çalıkuşu

Çözüm:
Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatı, kültürel değişim-
ler, zihniyet değişimi vb. sebeplerle farklı dönemlere
ayrılmıştır. Her dönemin kendine özgü özellikleri orta-
ya çıkmıştır. Servetifünun Dönemi’nde sanatçılar eser-
lerinde kişiliklerini gizlemişler, Fransız edebiyatındaki
gerçekçilik (realizm) akımının etkisinde kalarak geniş
tasvirlerden yararlandıkları romanlar yazmışlardır. Millî
Edebiyat Dönemi’ne gelinceye kadar eserlerde İstanbul
dışına pek çıkılmamış daha çok mekân olarak İstanbul
seçilmiştir. Buna göre A, B, C, D seçeneklerinde yer alan
eserler Servetifünun Dönemi romanlarıdır. Çalıkuşu ro-
manı Millî Edebiyat Dönemi’nde yazılmıştır.

Cevap: E

319