Page 420 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 420
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Öğretici Metinler ÇÖZÜMLÜ SORULAR
25. İnternet gazeteciliğinde, haberin hangi amaçla ve çoğu Çözüm:
kez kim tarafından düzenlendiği genellikle bilinmemek-
İnternet haberciliğiyle ileri yaşlarında tanışmış olan in-
tedir. Bu nedenle de haber seçiciliği konusunda daha
sanların hem teknolojiyi kullanma bilgi ve becerilerinin
dikkatli olmak gerekir. Özellikle son dönemde internet
yetersiz olması hem de internet okuryazarlığına sahip
gazeteciliğinde asparagas haber patlaması yaşanması,
olmamaları onlar için bir dezavantajdır. Onlar için en
haberin güvenirliği konusunda bazı stratejiler geliştir-
uygun haber alma kaynağı gazete veya görsel-işitsel
meyi zorunlu kılmıştır.
basın olarak radyo ve televizyondur.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada anlatılan du- Cevap: C
rum için doğru bir çözüm önerisi değildir?
A) Bir haber sitesine ilk kez giriyorsanız öncelikle kün-
yesine bakınız. Sitenin sahibi ve çalışanlarını tanı-
tan, misyonunu tarif eden künyeyi bulamıyorsanız
güvenmeniz için hiçbir neden yoktur.
27. Hangi açıdan ele alacaksınız Hiroşima konusunu, diye
B) Takip ettiğiniz sitedeki bilgilerin taze bilgi mi yoksa sordu hemen. Sonra çekti bir kâğıdı önüne. Maddi za-
üç ay öncesinin bilgileri mi olduğuna dikkat ediniz. rarlar, atom bombasının yıktıkları… Ölmeyen yüz bine
C) Siteyi yönetenlerin daha önce yayıncılık ve haberci- yakın insanın durumu… Psikolojik etkiler… Daha ne-
lik yapıp yapmadıklarını öğreniniz. ler neler!.. Hiroşima Barış Müzesi Müdürü Bay Kaoru
Ogura’nın odasındayız. Ben bir yazarım, bir gazeteci-
D) Haberini okumakta olduğunuz sitede imla kuralları- yim, dedim. Ben konuyu, insanı ilgilendiren yönleriyle
na uyulup uyulmadığına bakınız.
ele almak, anlatmak istiyorum, hepsi o kadar… Yığınla
E) Sitedeki haberler kadar sitede yer alan reklamlara resim getirdiler. Hep o günü yansıtan... Sonra kitaplar,
da bakınız. Reklam ve haber dengesi reklam lehine broşürler, raporlar... O resimlerden birkaçını seçtim.
ağır basıyorsa sitedeki haberlerin güvenilir oldu- Yayımlayabilir misiniz bunları? Okurlara çok şiddet-
ğundan emin olabilirsiniz. li gelmez mi, diye sordu Zenimoto, hafifçe gülerek.
Bilmem, dedim. Kimse acıyı elle tutarcasına görmek
istemez.
Çözüm:
Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
İnternet gazeteciliğinde reklam ve haber dengesinin iyi
mez?
gözetilmesi haber sitesinin güvenilirlik düzeyini artırır.
A) İnsan zihninde iz bırakmış bir olay anlatılmıştır.
B) Geçmişteki bir olay birinci kişi ağzından öznel yargı-
Cevap: E
larla ve düşüncelerle verilmiştir.
C) Parçanın yazarı içten ve samimi bir anlatımla oku-
yucuyu olayın içine çekme çabasındadır.
D) Öyküleyici, betimleyici bir anlatım kullanılmıştır.
E) Dil alıcıyı harekete geçirme işleviyle kullanılarak
okuyucunun duygularına hitap edilmiştir.
26. I. Görsel medya son dakika haberlerini yayımlama
açısından gazeteciliğe göre daha avantajlıdır.
Çözüm:
II. 5N1K formülü internet haberciliğinde de çok önemlidir.
Verilen metin Oktay Akbal’ın Hiroşimalar Olmasın adlı
III. İnternet gazeteleri okunma kolaylıkları nedeniyle anı kitabından alınmıştır. Buna göre anılar insan zih-
daha çok yaşlı kitlelere hitap etmektedir. ninde iz bırakmış olayları anlatır. Anılarda birinci kişili
IV. İnternet haberi öz olmalı, paragraflar 2-5 cümle ara- anlatım kullanılır. Parçada içten bir dille öyküleyici ve
sında olmalıdır. betimleyici bir anlatım kullanılmıştır. Dil parçada gön-
dergesel işlevde olup amaç okuyucuya bilgi aktarma-
V. İnternet gazeteleri yazılı basında gazete tirajlarının
artmasını sağlamıştır. dır. Her ne kadar anlatımda sanatsal bir tutum olsa da
yazar Hiroşima’ya yaptığı ziyaret sırasında orada ya-
Numaralanmış cümlelerin hangisinde internet ga- şadığı ilginç olayları okuyucuyu bilgilendirmek için ak-
zeteciliği ile ilgili bilgi yanlışı yapılmıştır? tarmaktadır.
A) I B) II C) III D) IV E) V Cevap: E
420 421
