Page 172 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya

COĞRAFYA Türkiye'nin Yüzey Şekilleri ÇÖZÜMLÜ SORULAR

11. Aşağıda bazı akarsular ve oluşturdukları delta ovaları 12. Aşağıdaki haritada bazı kıyılar numaralandırılarak gös-
eşleştirilmiştir. terilmiştir.

I. Seyhan ve Ceyhan – Çukurova
II. Yeşilırmak – Silifke Ovası
III. Büyük Menderes – Balat Ovası
IV. Göksu – Çarşamba Ovası

Bu eşleştirmelerden hangileri yanlıştır?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
Bu haritada numaralandırılarak gösterilen alanların
D) II ve IV özellikleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
E) III ve IV
A) I numaralı alanda dalga biriktirmesiyle oluşan la-
günler bulunmaktadır.
Çözüm:
B) II numaralı alan eski akarsu vadisinin sular altında
Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin taşıdığı alüvyonlardan kalmasıyla oluşmuştur.
Çukurova, Büyük Menderes’in taşıdığı alüvyonlardan, C) III numaralı alanda çok sayıdaki koy, körfez ve yarı-
Balat Ovası meydana gelmiştir. Bu nedenle I ve III nu- mada bulunmaktadır.
maralı öncüller doğru eşleştirilmiştir.
D) IV numaralı alanda karaya paralel uzanan adalar
Yeşilırmak nehrinin taşıdığı alüvyonlardan Silifke Ovası bulunur.
değil Çarşamba Ovası, Göksu Nehri’nin taşıdığı alüv-
E) V numaralı alanda kıyıda enine kıyı tipi oluşmuştur.
yonlardan ise Çarşamba Ovası değil Silifke Ovası mey-
dana gelmiştir.
Bu durumda II ve IV numaralardaki öncüller yanlış eş- Çözüm:
leştirildiğinden; sorunun doğru cevabı II ve IV yani D
I numaralı alanda, dalga biriktirmesi sonucunda kıyı ok-
seçeneğidir.
larının bir koyun önünü kapatmasıyla, Küçükçekmece
Cevap: D ve Büyükçekmece lagünleri meydana gelmiştir.
II numaralı alanda, Çanakkale Boğazı çevresinde,
akarsu vadilerinin deniz altında kalmasıyla meydana
gelen ria kıyı tipi görülmektedir.
III numaralı alanda, dağların kıyıya dik uzandığı İzmir
çevresinde, enine kıyı tipi görülür. Bu kıyılarda girinti ve
çıkıntı fazla olduğundan doğal limanlar, koy, körfez ve
yarımadalar da fazladır.
IV numaralı alanda Finike ile Kaş arasında, kıyıya
paralel uzanan dağların çökmesiyle meydana gelen
Dalmaçya kıyı tipi görülür.
Bu durumda A, B, C ve D seçeneklerinde yer alan bil-
giler doğrudur.

V numaralı alan ise Doğu Karadeniz kıyı kuşağıdır.
Burada dağlar denize paralel uzandığından boyuna
kıyı tipi görülür. Boyuna kıyılar girinti ve çıkıntıların az,
falezlerin yaygın olduğu kıyılardır. V numaralı alanda
enine kıyı tipi görülmediğinden sorunun doğru cevabı
E seçeneğidir.
Cevap: E

171
170 171