Page 27 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT COĞRAFYA

COĞRAFYA ÇÖZÜMLÜ
Dünya’nın Şekli ve Hareketleri
Dünya’nın Şekli ve Hareketleri SORULAR

1. Aşağıdaki şekil üzerinde bazı paraleller numaralandırı- 2. Dünya üzerindeki bir noktanın Güneş’in karşısından
larak gösterilmiştir. geçme hızına çizgisel hız denir. Çizgisel hız, Ekvator’dan
kutup noktalarına gidildikçe azalır.

Bu hızın Ekvator’dan kutup noktalarına gidildikçe
azalması aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir?
A) Dünya’nın günlük hareketi
B) Dünya’nın küresel şekli
C) Yörüngenin elips olması
D) Yer ekseninin eğik olması

E) Dünya’nın yıllık hareketi
Çözüm:
Buna göre şekilde numaralandırılarak gösterilen Dünya'nın küresel şekline bağlı olarak, en büyük pa-
ralel dairesi Ekvator'dur. 40.076 km uzunluğa sahip
paralellerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
olan Ekvator üzerindeki her nokta 24 saatte Güneş'in
mez?
karşısından geçer. Dolayısıyla Ekvator üzerinde
Dünya’nın çizgisel hızı saatte yaklaşık olarak 1670
A) I numaralı paralel üzerinde çizgisel hız, Kuzey Ku-
km’dir. Ekvator’dan kuzeye ve güneye doğru gidildikçe
tup Noktası’ndan fazladır. paralel dairelerinin uzunluğu azaldığından çizgisel hız
B) II numaralı paralel üzerinde en kısa gündüz 21 Ara- da azalır.
lık tarihinde yaşanır. Bu durumun nedeni Dünya’nın küresel şekli olduğun-
dan sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.
C) III numaralı paralel üzerinde bulunan noktalara Gü-
neş ışınları yılda iki defa dik açıyla düşer. Cevap: B
D) IV numaralı paralel dairesi üzerindeki bir cismin göl-
ge boyunun en kısa olduğu tarih 21 Aralık'tır.
3. Aşağıdaki haritada bazı yerler numaralandırılarak gös-
E) V numaralı paralel üzerinde açısal hız diğer yerlere
göre azdır. terilmiştir.
Çözüm:

Ekvator'dan kutuplara gidildikçe çizgisel hız azalmak-
tadır. I numaralı paralel olan 60° kuzey paraleli, Kuzey
Kutup Noktası’nın daha güneyinde yer aldığından bura-
da çizgisel hız, Kuzey Kutup Noktası’ndan fazladır. Bu
durumda A seçeneğindeki bilgi doğrudur.
II numaralı paralel dairesi 40° kuzey paraleli olduğun-
dan en kısa gündüz 21 Aralık tarihinde yaşanır. B seçe-
neğindeki bilgi de doğrudur.
III numaralı paralel dairesi, 20° kuzey paraleli olup Bu yerlerden hangilerinde 21 Aralık ile 21 Mart ta-
Ekvator ile Yengeç Dönencesi arasında yer aldığından rihleri arasında yaz mevsimi yaşanır?
üzerinde bulunan nokta lara Güneş ışınları yılda iki defa
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
dik açıyla düşer. C seçeneğindeki bilgi de doğrudur.
D) III ve V E) IV ve V
IV numaralı paralel dairesi, 50° güney paralelidir. Güney
Yarım Küre ’de cisimlerin gölge boyunun en kısa oldu- Çözüm:
ğu tarih 21 Aralık'tır. D seçeneğindeki bilgi de doğrudur.
Güney Yarım Küre’de 21 Aralık yaz başlangıcı 21 Mart
V numaralı paralel dairesi üzerinde açısal hız diğer ise sonbahar başlangıcıdır. Bu tarihler arasında yaz
yerlere göre azdır, bilgisi doğru değildir. Çünkü açısal mevsimi yaşanmaktadır.
hız Dünya’nın her yerinde eşittir. Konuma bağlı olarak
değişmez. Bu nedenle sorunun doğru cevabı E seçe- Haritada III ve V numaralı yerler Güney Yarım Küre’de
neğidir. bulunduğundan bu yerlerde belirtilen tarihlerde yaz
Cevap: E mevsimi yaşanır. Sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.
Cevap: D

25