Page 130 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 130
FELSEFE Siyaset Felsefesi 2. TEST
5. İnsan toplumsal bir varlıktır ve toplumsal yaşam içe- 8. Coğrafi sınırları belli olan toprak üzerindeki bireyleri yö-
risinde kendisini ortaya koyar. Homeros’un deyimiyle neten ve egemenlik hakkını elinde bulunduran siyasal
"Yeryüzünde insandan daha zayıf hiçbir şey yoktur." örgütlenmeye devlet adı verilir. Devleti devlet yapan
Devlet insanın zayıflıklarını kapatmak ve güvenliğini ve bireyler üzerinde hâkimiyet kurmasını sağlayan en
sağlamak adına yine insan aklının ortaya koyduğu önemli unsur egemenliktir. Egemenlik, devletin yönet-
bir varlıktır. Homeros’un zayıf insanı bugünün devle- tiği toprak parçası üzerinde iktidar olmasını ve iktidarın
tini sosyal sözleşmeler yoluyla inşa etmiş ve insanlık
toplumsal yaşamın konforuna tarihsel bir sürecin so- gücünü bireyler üzerinde kullanmasını sağlar. Kısacası
nunda ulaşmıştır. Bir serüven olarak nitelendirebile- egemenlik devletin ülkeyi yönetme gücüdür. Örneğin
ceğimiz bu durum, toplumsallaşma sürecinde aklın ve teokratik yönetim modellerinde iktidarlar egemenliğin
felsefi görüşlerin etkisiyle şekillenen bir değişimi ifade Tanrı tarafından verildiğine inanır ve dini hükümlere uy-
eder. gun olarak bireylerin yönetmesi gerektiğini savunur.
Parçadan hareketle aşağıdaki seçeneklerden Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt
hangisine ulaşılamaz? aranmaktadır?
A) İnsan doğa karşısında güçsüzdür. A) Hak, adalet ve özgürlük nedir?
B) Devlet doğal bir düzenin devamıdır. B) Bireyin temel hak ve özgürlükleri nelerdir?
C) Düşünce toplumsal yapıyı biçimlendirir.
C) Bürokrasiden vazgeçmek mümkün müdür?
D) Devlet bireyler arasındaki karşılıklı uzlaşmaya dayanır.
D) İdeal devlet düzeni kurmak mümkün müdür?
E) Toplumsallaşma süreci bugünün devletini oluştur-
muştur. E) İktidar kaynağı ve meşruiyetini nereden almaktadır?
6. - Devlet, bireyler arasında dengesizlikleri gidermek için
sosyal nitelikli önlemler almalıdır.
- Özgürlüğün olmadığı yerde eşitlikten, eşitliğin olmadı-
ğı yerde özgürlükten söz edilemeyeceği için hem eşitlik
hem özgürlük olmalıdır.
İdeal toplumsal düzenin sağlanması için bu şartla- 9. Demokrasi, halkın yönetime katılımı ve söz sahibi ol-
rın gerekliliğini savunan yaklaşım aşağıdakilerden masını vurgular. İktidar sahipleri halkın oy ve güvenini
hangisidir?
alarak göreve gelir ve toplumun çıkarlarını, ihtiyaç ve
A) Özgürlüğü temel alan yaklaşım beklentilerini gözetmekle sorumludur. Fakat iktidar so-
B) Adaleti temel alan yaklaşım rumluluğunu yerine getirme adına da olsa sınırsız bir
güç ve yetkiye sahip değildir. Bu nedenle güçler ayrılığı
C) Eşitliği temel alan yaklaşım
ilkesiyle yasama, yürütme ve yargı güçleri birbirinden
D) Anarşizmi savunan yaklaşım ayrılarak yetkilerin paylaştırılması amaçlanır. Böylece
E) Nihilizmi savunan yaklaşım iktidar demokratik anlamda meşru bir zemin kazanmış
olur. Yasama, yürütme ve yargı erkinin etkinliğinin art-
masıyla demokratik kültürün pekiştirilmesi, özgürlükle-
7. Siyaset felsefesinin temel kavramlarından olan iktidar, rin, hakların ve adaletin korunması sağlanır.
devletin yönetme gücünü elinde bulunduran kişi ya da
kişiler olarak tanımlanmaktadır. Peki, bu yönetme gücü- Buna göre demokratik yönetimlerde “güçler ayrılığı”
nün kaynağında ne vardır? Toplumun korunmaya ihtiyaç ilkesinin temel işlevi nedir?
duyması mı, Tanrı’dan gelen yetki mi yoksa toplumdaki
insanların ortak iradesi mi? Devletin ortaya çıkış nede- A) Hükümetin daha iyi çalışması için yetkilerini
ni; insanları korumak ve güvende tutmak ise iktidarın arttırmak
kaynağı toplumsal zorunluluktur. Toplumda yaşayan in- B) Denge oluşturma adına iktidarı kısıtlayarak
sanların ortak iradesine dayalı bir iktidar varsa toplumsal sınırlandırmak
sözleşmeye dayalıdır. Eğer iktidar gücünü Tanrı’dan alı-
yorsa, yöneticiler Tanrı’nın temsilcileri olarak görülür ve C) Demokrasiyi diğer yönetim sistemlerden üstün
amaç Tanrı’nın emirlerinin uygulanmasını sağlamaktır. yapmak
Buna göre aşağıdaki yönetim biçimlerinden hangi- D) Yürütme erkinin kamusal alandaki nüfuzunu
sinde iktidarın kaynağı Tanrı’ya dayalıdır? genişletmek
A) Aristokrasi B) Demokrasi C) Monarşi E) Seçim sistemini düzenleyerek iktidarın meşruiyetini
sağlamak
D) Oligarşi E) Teokrasi
128 129