Page 126 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 126
FELSEFE Siyaset Felsefesi ÇÖZÜMLÜ SORULAR
11. Bu yaklaşıma göre devlet, insanın başına gelmiş en bü- 12. İktidarın yönetme gücünü elinde bulundurması ve kullan-
yük kötülüktür ve ortadan kaldırılmalıdır. Bunun başlıca ması şeklinde tanımlanan egemenlik, meşru bir temele
nedeni ise bireyin ve onun özgürlüğünün en yüksek de- dayanmalıdır. Toplumsal sözleşmeye dayalı bir devlet
ğer olması ve devletin bunu tehdit etmesidir. Bu açıdan anlayışı sergileyen T. Hobbes'a göre, insanlar kendi
her türlü otoriteye itaat, kişiliğin bir tahribi ve özgürlüğün aralarında ortak bir karar alarak devleti oluşturmuşlardır.
ortadan kalkmasıdır. Devletin yerini karşılıklı anlaşma Çünkü doğal düzende “İnsan, insanın kurdudur.” an-
ve dayanışma esasına dayanan özgür topluluklar alma- layışının hâkim olduğu bir işleyiş vardır. Bu durumdan
lıdır. Bu sayede bireylerin özgürce kararlar alabileceği, rahatsız olan ve güvenli bir şekilde yaşamayı arzulayan
kendi yeteneklerini ve potansiyellerini geliştirebileceği, insan, kendi iradesiyle tüm hak ve özgürlüklerini devlete
toplumsal ilişkilerde dayanışma ve iş birliğinin öne çıktı- devretmiştir. Ancak bu şekilde kargaşa ve savaş durumu
ğı bir toplum düzeni inşa edilebilir. ortadan kalkacaktır. Egemenlik hakkı ise sınırsız yetki-
lerle donatılmış monarka devredilmiştir.
Bu parçada dile getirilen görüşler aşağıdakilerden
hangisine uygundur? Buna göre T. Hobbes’un devlet anlayışı için aşağı-
dakilerden hangisi söylenebilir?
A) Anarşizm
B) İdealizm A) Devlet, doğal bir varlık olarak düzeni sağlamaktadır.
C) Kapitalizm B) İnsanlar devlet olmadan daha özgür bir şekilde ya-
şayabilirler.
D) Liberalizm
C) Devletin yönetimi bir zümre tarafından gerçekleşti-
E) Sosyalizm
rilmektedir.
Çözüm:
D) Kuvvetler ayrılığı ilkesine dayanan bir egemenlik
Her türlü otoriteye şiddetli bir şekilde karşı çıkan gö- anlayışı vardır.
rüş anarşizmdir. Bu görüşe göre birey ve özgürlüğü en
E) Devlet, insanların uzlaşmasıyla oluşturulan yapay
yüce değerdir. Devlet bunu tehdit etmektedir. Kendini
nitelikte bir kurumdur.
insanların ya da toplum üstünde bir yere konumlandı-
ran devlet, bireyle ilişkisini tahakküm üzerine kurmuş Çözüm:
ve onu kendi çıkarları için bir sömürü aracı hâline ge- Parçaya göre; T. Hobbes toplumsal sözleşmeye dayalı
tirmiştir. Bu yüzden bütün kurumlarıyla devlet ortadan olarak devletin kurulduğunu savunmaktadır. Sonradan
kalkmalıdır. Sonuç olarak parçada anlatılan görüş A oluşturulan devlet, yapay bir kurumdur. İnsanlar, güve-
seçeneğinde verilen anarşizmdir. liklerini sağlamak için devleti ortak karara dayalı olarak
oluşturmuşlardır ve tüm haklarını devlete devretmişler-
Diğer seçeneklere baktığımızda;
dir. Yönetim ise tek kişinin, monarkın hâkimiyetindedir.
B) İdealizm: Ontolojik bir terim olarak idealizm, varlığın Soruda T. Hobbes'un devlet anlayışı için söylenebile-
düşünsel, akılsal ya da tinsel bir yapıda olduğunu sa- cek seçeneği bulmamız istenmiştir.
vunan görüştür. Seçeneklere baktığımızda;
C) Kapitalizm: Ekonomik bir sistem ve toplumsal bir A) Bu seçenek parçaya göre doğru değildir. T. Hobbes'a
düzen olarak tanımlanabilir. Temel olarak, üretim araç- göre devlet yapay bir kurumdur, sonradan oluşturulmuştur.
larının özel mülkiyetine dayanır ve ekonomik faaliyetle-
B) Bu seçenek parça için söyenemez. Çünkü “İnsanlar
rin serbest piyasa koşullarında gerçekleşmesini teşvik devlet olmadan daha özgür bir şekilde yaşayabilirler.”
eder. yargısı parçadan çıkarılamaz. T. Hobbes'a göre, dev-
letsiz bir ortamda güvenlik sorunları yaşanır. “İnsan,
D) Liberalizm: İdeal toplumsal düzenin özgürlük teme-
insanın kurdudur.”
linde inşa edilebileceğini savunan görüştür. Devleti bi-
reyin sahip olduğu özgürlüklerin teminatı konumunda C) Devletin yönetimi bir zümreye ait değildir. Monark
kurgulayan bu yaklaşıma göre birey özgürleşip zengin- yani tek kişi tarafından devlet yönetilmelidir.
leştikçe toplum da zenginleşecektir. D) Kuvvetler ayrılığı ilkesine dayanan bir egemenlik
E) Sosyalizm: Liberalizmin sebep olduğu kapitalist anlayışı yerine tüm yetkilerin tek kişiye devredildiği bir
ekonomik sisteme tepki olarak ortaya çıkan ve ideal egemenlik anlayışı vardır. Bu sebeple kuvvetler birliği
görülmektedir.
toplumsal düzenin özgürlük değil eşitlik temelinde inşa
edilmesi gerektiğini savunan görüştür. E) “Devlet, insanların uzlaşmasıyla oluşturulan yapay
nitelikte bir kurumdur.” yargısı T. Hobbes'un görüşleriyle
örtüşen ifadedir. Toplumsal sözleşme ile sonradan oluş-
turulan devlet, ortak karara dayalı olarak kurulmuştur.
Cevap: A
Cevap: E
125
124 125