Page 122 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE Siyaset Felsefesi ÇÖZÜMLÜ SORULAR

3. Ian McEwan’ın yazdığı ve daha sonra aynı isimle filmi 4. Antik Çağ ve Orta Çağ İslam filozoflarında temelde
de çekilen Çocuk Yasası isimli romanda Londra Yüksek bir etik erdem olarak kabul edilen, Modern Çağ'ın
Divan Aile Hukuku Dairesi’nin en başarılı ve ünlü hâ- batılı siyaset ve hukuk felsefelerinde artık bir etik
kimlerinden birisi olan Fiona Maye, çetrefilli davalardaki erdem olmaktan çıkarılarak, politik ve daha ziyade
deneyimi ve başarısından dolayı “Adam Henry” dava- bir hukuk terimi olarak bireyler arasında dengenin
sının hâkimi olarak görevlendirilir. On yedi yaşında bir sağlanması işlevi gören kavram aşağıdakilerden
lösemi hastası olan Adam ve ailesi, Adam’ın tedavisi için hangisidir?
zorunlu olan kan naklini ait oldukları dini grubun inançla-
A) Adalet
rı doğrultusunda günah olarak görmekte ve tedaviyi de
bu nedenle reddetmektedirler. Hâkim Fiona, 17 yaşında B) Eşitlik
bir çocuğun hayatıyla ilgili son kararı verecek kişi olarak
C) Hak
zor bir görevi yerine getirmektedir. Etraflıca yaptığı araş-
D) Meşruiyet
tırmalar ve incelemelerden sonra Fiona, mahkemenin
görevinin her şeyden önce çocukların yetişkinliğe ulaş- E) Özgürlük
tıklarında nasıl bir hayat yaşamak istedikleri konusunda
kendi kararlarını verebilmelerini sağlamak olduğu gerek- Çözüm:
çesiyle Adam’a, ailesinin ve kendisinin isteklerinin tersi
Soruda, tarihteki filozoflarca erdem olarak kabul edilen,
yönde olan kan naklinin yapılmasına hükmeder.
günümüzde ise politik ve hukuki bir terim olan ve insan-
lar arasında dengeyi sağlama işlevi olan kavramın ne
Metne göre Hâkim Fiona bireylerin sahip olduğu
hangi temel hak doğrultusunda bu kararı vermiştir? olduğunu bulmamız isteniyor.
A) Seçme ve seçilme hakkı Seçeneklere bakılırsa;
B) Çalışma ve sözleşme özgürlüğü hakkı A) Adalet; toplumdaki bireyler arasında çıkan anlaş-
C) Eğitim ve öğretim hakkı mazlıkları önleyen hukuk kurallarının uygulanmasında,
bireylerin farklılıklarının gözetilerek değerlendirilmesi
D) Mülkiyet hakkı
ve dengenin sağlanmasıdır. Parçada da bireyler ara-
E) Yaşama hakkı sındaki dengenin sağlanmasından söz edildiği için doğ-
Çözüm: ru cevap A seçeneğidir.

Metin bir romandan yola çıkarak insan haklarına dair bir B) Eşitlik; yasalar karşısında ve siyasal, toplumsal hak-
problemi ve bu durumun çözümünü anlatıyor. Bizden lar bakımından yurttaşlar arasında hiçbir ayrım bulun-
de hâkim karakterinin verdiği kararı hangi temel hak- maması durumudur.
ka dayanarak verdiğini bulmamızı istiyor. Seçeneklere
baktığımızda; C) Hak; hukuksal ilişkilerde korunmaya değer çıkarları
sağlayabilmek için hukuk sisteminin bireylere tanıdığı-
A seçeneğinde “seçme ve seçilme hakkı”ndan söz edi- yetkidir.
yor ama olayda siyasal haklarımızdan olan seçme ve
seçilmeye dair bir durum göremiyoruz. D) Meşruiyet; bir toplumda iktidarı elinde bulunduranla-
rın, yönetme gücünü yasalara uygun olarak elde etmesi
B seçeneğinde söz edilen “çalışma ve sözleşme özgür- ve bu gücünü yasalara uygun olarak sürdürmesidir.
lüğü hakkı”, sosyal ve ekonomik haklarımızdan birisidir
ve yine olayda buna dair bir durum söz konusu değildir. E) Özgürlük; kişinin sahip olduğu iradeyle kimseye za-
rar vermeden ve kimsenin müdahalesi olmadan davra-
C seçeneğinde geçen “eğitim ve öğretim hakkı” da
yine sosyal ve ekonomik haklarımızdan birisidir. Lakin nışlarını yapabilmesinin serbestliğidir.
romanda geçen çocuğun eğitim ve okul hayatına dair Cevap: A
doğrudan bir problem göremiyoruz.

D seçeneğindeki “mülkiyet hakkı”, kişi haklarımızdan
biridir ve olayda mülkiyetle ilgili bir problem söz konusu
değildir.
E seçeneğindeki “yaşama hakkı” en temel insan hak-
kıdır ve bu hakkın yanında diğer haklar ikincil konu-
mundadırlar. Çünkü diğer tüm haklar eğer kişi yaşıyor-
sa geçerli ve kullanılabilir haklardır. Metindeki olayda
mahkemenin kararı Adam'ın hayatta kalıp kalmaması-
na yöneliktir.
Cevap: E

120 121