Page 232 - DÖRT DÖRTLÜK | KİMYA TYT
P. 232

KİMYA                            Karışımlar - Karışımları Ayırma Teknikleri         ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        35.  Aşağıdaki tabloda bazı maddelerin 25 °C sıcaklık ve 1 atm   Çözüm:
            basınçta sudaki çözünürlükleri verilmektedir.
                                                                   Çözeltilerde  çözünmüş  madde  miktarı  arttıkça  donma
                  Madde          Çözünürlük (g/100 g su)           noktası düşer. III. kaptaki çözeltinin kütlece yüzde derişimi

                 C H O                  211,4                      en yüksektir. III. kaptaki çözelti en geç donar.
                  12  22  11
                   NaCl                  36                        Çözünürlük sabit sıcaklıkta 100 g suda çözünebilen maksi-
                   CO                    0,15                      mum madde miktarıdır. Saf maddeler ve doymuş çözeltiler
                      2
                  Na CO                  10,3                      sabit sıcaklıkta kaynar.
                    2  3
                                                                   Eşit  kütlede  karıştırılan  çözeltilerde  son  derişim  yüzde
            Tablodaki bilgilere göre 25 °C ve 1 atm basınçta sudaki
                                                                   derişimlerin aritmetik ortalamasıdır. I ve III. çözelti karış-
            çözünürlükleri için
                                                                   tırıldığında oluşan yeni çözeltinin derişimi bu iki çözeltinin
                                                                   derişiminin yarısı kadar olur ( %15 ).
             I. CO ’nin sudaki çözünürlüğü en azdır.
                 2
            II. İyonik  bileşiklerin  sudaki  çözünürlüğü  molekül  yapılı      % Y .m   + % Y .m   = (Y  +Y )/2
                                                                       1  çözelti  3  çözelti  1  3
               olanlara göre daha fazladır.
                                                                   Örneğin çözeltilerin kütlesi 100 g alındığında oluşan yeni
            III. 36 g NaCl ve 36 g Na CO ’ün 100 g sudaki çözeltileri   çözeltinin derişimi
                                2   3
               doymuştur.
                                                                   (%10)100 + (%20)100 = (10 + 20)/2= % 15 olur.
            yargılarından hangileri doğrudur?
                                                                   Derişimler eşit olacağı için yeni çözeltinin kaynama noktası
            A) Yalnız I        B) Yalnız II                C) Yalnız III
                                                                   II. çözeltinin kaynama noktası ile aynı olur.
                      D) I ve III          E) I, II ve III
                                                                   Kaplardaki  çözeltilerin  kaynamaya  başlama  sıcaklıkları
                                                                   derişimleri eşit olmadığı için farklıdır.
            Çözüm:
                                                                                                          Cevap: D
            CO ’nin  sudaki  çözünürlüğü  en  azdır.  Molekül  yapılı
               2
            C H O ’in  sudaki  çözünürlüğü  en  fazladır.  Buna  göre
             12  22  11
            iyonik bileşiklerin sudaki çözünürlüğü molekül yapılı olan-
            lara  göre  daha  fazladır  ifadesi  yanlıştır.  NaCl’nin  sudaki   37.  Bir arabanın motoru çalıştıkça ısınır. Bu nedenle motoru
            çözünürlüğü 36 g/100 g su, Na CO ’ün sudaki çözünürlüğü   soğutmak için arabalarda radyatör denilen bölmede motor
                                    2  3
            10,3 g/100 g su olduğu için her iki çözeltide doymuştur.  soğutma suyu kullanılır. Ancak yaz aylarında araba çalış-
                                                                   tıkça oluşan ısı, radyatördeki suyun kaynamasına neden
                                                  Cevap: D
                                                                   olabilir.  Kışın  ise  hava  sıcaklığı  sıfırın  altına  indiğinde
                                                                   radyatördeki su donarak motoru kullanılamaz hale getirir.
                                                                   Bunu  önlemek  için  soğutma  suyuna  iklim  şartlarına  göre
                                                                   antifriz sıvısı eklenir.

                                                                   Aşağıdaki tabloda bazı antifriz çeşitleriyle ilgili bilgiler veril-
        36.                                                        mektedir.

                                                                     ANTİFRİZ    KAYNAMA   DONMA SICAKLIĞINA GÖRE
                                                                    ÇEŞİTLERİ  SICAKLIĞI     ANTİFRİZ YÜZDESİ
                                                                                (°C)  -6 °C  -12 °C  -17 °C  -23 °C  -29 °C
                                                                     Metil alkol  65   12   20    30   35    40
                                                                     Etil alkol  80    20   30    40   45    50
                                                                    Etilen glikol  165  15  25    35   40    45
            Şekildeki kaplarda aynı koşullarda eşit miktarda şeker çözel-
            tileri bulunmaktadır.                                  Buna göre
            Bu çözeltilerle ilgili olarak verilen aşağıdaki yargılardan      I. Metil alkol, radyatördeki suyun kaynama noktasını düşü-
            hangisi doğrudur?                                         rür.
            A)  Kaplar soğutulduğunda I. kaptaki çözelti en geç donar.     II. Aynı derişimdeki etil alkol çözeltisi, suyun donma nokta-
                                                                      sını diğerlerine göre daha az düşürür.
            B)  III. kaptaki çözeltinin çözünürlüğü en yüksektir.
                                                                   III. Etilen glikol iklim değişikliğine karşı araç motorunu koru-
            C)  III. kaptaki çözelti en yüksek sıcaklıkta donar.
                                                                      mada diğerlerine göre daha etkilidir.
            D)  I. ve III. çözelti karıştırılırsa yeni oluşan çözeltinin kay-
                                                                   yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
               nama noktası II. çözeltiyle aynı olur.
            E)  Kaplardaki çözeltiler kaynamaya başladığında sıcaklık   A) Yalnız I     B) Yalnız II                C) Yalnız III
               sabit kalır.                                                  D) I ve III          E) I, II ve III


                                                           230
   227   228   229   230   231   232   233   234   235   236   237