Page 12 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TARİH

TARİH Tarih ve Zaman ÇÖZÜMLÜ SORULAR

4. Tarih dersinde tarih biliminin özellikleri ile ilgili öğrencile- Çözüm:
rin ifadeleri şunlardır:

1. Öğrenci: Doğa bilimlerindeki deney ve gözlem, tarih Halil İnalcık; “Gerçek bir tarih için kaynaklara gitmek,
bilimi için uygulanamaz. kaynakları iyi tenkit edip değerlendirmek gerekir.” ifade-
2. Öğrenci: Kaynak olmadan tarihî gerçekleri ortaya si ile “Tarih bilgisinin kaynaklarla var olacağı,” ifadesini
çıkarmak ve onları yazmak mümkün değildir. doğrulamaktadır. A ,B, C ve E seçeneklerinde verilen
ifadeler ise buradaki ifadeyi kapsamadığı görülür.
3. Öğrenci: Tarihin konusu, zaman içindeki insan fa-
aliyetleri ve bu faaliyetler sonucunda ortaya çıkan
değişimlerdir.

4. Öğrenci: Tarih tekrarlanmaz, olaylar tektir.
Cevap: D
Bu öğrencilerin verdiği bilgilere bakılarak tarih bili-
mi ile ilgili;
I. Tarih toplumu ve insanı konu edinir.
II. Zamanı geriye döndürmek mümkün değildir.
III. Tarihî bilgiye sadece yazılı kaynaklar malzeme olabilir.
IV. Tarihte deney ve gözlem yoktur.
V. Tarih toplumsal değişimlerin oluşumunu belirler ve
yönlendirir.
gibi yargılardan hangilerine ulaşılamaz?
6. Tarihçi, olayların oluş ve gelişiminde rol oynayan faktör-
A) Yalnız I B) Yalnız II lerden hangileri daha etkili olmuştur, bunu tespit etme-
lidir. Geçmiş zamanlarda meydana gelen olayları ve bu
C) Yalnız III D) I, II, IV ve V olayları gerçekleştiren kişileri ve toplumları anlayabil-
mek için genellikle insan psikolojisini iyi bilmelidir. Dâhi
E) II, III, IV ve V
olarak tanınan tarihî şahsiyetlerin hayatını aydınlatmak
Çözüm: amacıyla kaleme alınan eserler ancak bu gibi dâhileri
Öğrencilerin verdikleri bilgilerden, tarih biliminin konu- doğuran ve ortaya çıkaran çevrenin tarihi olarak yazı-
sunun insan faaliyetleri ve bu faaliyetlere bağlı olarak lırsa bilimsel bir eser sayılır. Mesela biz Sezar’ı veya
ortaya çıkan değişimler olduğunu, olayların tekrar etme Cengiz Han’ı anlayabilmek için onları ortaya çıkaran
özelliği olmadığı için doğa bilimlerindeki gibi deney ve Roma, Türk ve Moğol toplumlarını, bu toplumları oluş-
gözlem yapılamayacağına I,II, IV ve V. öncüllere ulaşı- turan fertlerin psikolojik durumlarını, hayata bakışlarını
lır. Ancak öğrenciler III. öncülde yer alan "tarihî bilgilere ve emellerini öğrenmeliyiz.
yalnızca yazılı kaynaklar aracılığıyla ulaşılır" bilgisine yer
verilmemiştir. Buna göre tarihçi araştırma konusunu incelerken,
Cevap: C
I. dönemin ruhu
II. dönemin değer yargıları

5. Tarihçi Halil İnalcık; III. toplumların yaşayışları ve insan psikolojisine etkileri
“Gerçek bir tarih için kaynaklara gitmek, kaynakları iyi gibi durumlardan hangilerini dikkate almalıdır?
tenkit edip değerlendirmek gerekir.”
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
ifadesi ile:
I. Geçmişte olan olaylardan ders çıkarmasının önemli olduğu, D) II ve III E) I, II ve III
II. Araştırma ve öğrenimi kolaylaştırmak gerektiği, ÇÖZÜM:
III. Olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurmanın Sorunun yönlendirme bölümünde verilen bilgilere bakı-
önemli olduğu, larak dönemin değer yargıları dönemin ruhunu oluştu-
rur. Bu durum doğal olarak insan psikolojisini ve bera-
IV. Tarih bilgisinin kaynaklarla var olacağı,
berinde toplum psikolojisini şekillendirir. Bu bilgilerden
V. Geçmiş olayların geçmişte kalacağı hareketle I. II. ve III. öncüllerdeki durumların hepsine
ifadelerinden hangisine vurgu yaptığı söylenebilir? ulaşırız.

A) I B) II C) III D) IV E) V Cevap: E

10 11