Page 126 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TARİH

TARİH Dünya Gücü Osmanlı 1453-1595 4. TEST

6. Osmanlı Devleti’nin, zamanla İpek ve Baharat yollarının 8. Kapitülasyon, Hristiyan devletlere dostluk ve sadakat sözü
denetimini ele geçirmesi ve her geçen gün Akdeniz’deki vermeleri şartıyla Osmanlı ülkesinde ticari faaliyetlerini ger-
hâkimiyetini genişletmesi, Doğu’nun zenginliğine ulaş- çekleştirmek amacıyla verilen imtiyazlardır. Padişahların
mak isteyen Avrupalı devletleri yeni ticaret yolları ara- haleflerince yenilenmesi şartı ile verdiği kapitülasyonlar-
maya sevk etti. Bunun dışında pusulanın geliştirilmesi dan beklentileri; Osmanlı topraklarından transit geçen ve
ve okyanus akıntılarına dayanıklı gemilerin yapılması, ülkeden ihraç edilen mallardan vergi alarak hazineye gelir
İspanya ve Portekiz krallarının kaşifleri desteklemesi, sağlamak, kendi emniyet ve çıkarlarını koruma gayesiyle
Hristiyanlığı yayma düşüncesi gibi gelişmelerin de bu müttefik edinmek ve böylece Haçlı birliğini parçalamaktır.
süreci hızlandırdığı söylenebilir.
Buna göre Osmanlı Devleti’nin kapitülasyon siya-
Metinde geçen açıklamalar bir bütün olarak değer- seti için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
lendirildiğinde, metnin aşağıdaki sorulardan hangi-
A) İki tarafın eşitliğine dayalı yapılan antlaşmalar şek-
sine cevap niteliği taşıdığı söylenebilir?
linde verilmiştir.
A) Coğrafi Keşifleri kolaylaştıran etkenler nelerdir?
B) Sonraki padişahlara değişiklik yapma hakkı tanınmıştır.
B) Coğrafi Keşifleri başlatan ülkeler hangileridir?
C) Avrupa’da Osmanlı aleyhine oluşan yapıları bölme-
C) Osmanlı Devleti’nin Coğrafi Keşiflerin başlamasın- yi amaçlamıştır.
daki rolü nedir?
D) Verilmesinde ekonomik beklentilerin yanı sıra siyasi
D) Teknik gelişmelerin Coğrafi Keşiflerin başlamasın- beklentiler de etkili olmuştur.
da nasıl bir etkisi vardır?
E) Yabancılara gümrük kolaylığı sağlanmıştır
E) Coğrafi Keşiflerin nedenleri nelerdir?

7. Kanuni Sultan Süleyman saltanatının ilk yıllarında
Safevilerle iyi geçinme siyaseti izlemiş, babası Yavuz 9. Alman hükümdarı Şarlken ile Fransa Kralı I. François
Sultan Selim Dönemi’nde İranlı tüccarlara uygulanan arasında Kutsal Roma Germen İmparatorluğu tahtı
ambargoyu kaldırmıştır. Buna rağmen Osmanlı Safevi için yaşanan rekabet nedeniyle Avrupa'nın bölünmüş
ilişkileri bozulmuş, askerî mücadeleler 1555 tarihinde olması, babası Yavuz'un Safevi tehlikesini bir süreliği-
imzalanan Amasya Antlaşması’na kadar sürmüştür. ne de olsa çözmüş olması ve kendisine dolu bir hazine
ile güçlü bir donanma bırakması babasının tek varisi
Kanuni Devri'nde Safevi savaşlarının tekrar başla- olarak tahta çıkan Kanuni'yi saltanatının ilk yıllarından
masında; itibaren aktif bir fetih politikası izlemeye itmiştir. Genç
padişah, Fatih'in alamadığı Belgrad'ı 1521'de, Rodos'u
I. Şah Tahmasb Dönemi’nde Şii propagandalara yeni- ise 1522'de fethetmiştir.
den işlerlik kazandırılması,
II. Safevilerin Anadolu beylikleriyle Osmanlılara karşı Buna göre Kanuni Devri için aşağıdakilerden hangi-
ittifak kurması, si söylenemez?
III. Safevilerin Osmanlı aleyhine Avusturya ve Venedik A) Orta Avrupa ve Akdeniz'e açılma siyaseti takip etmiştir.
ile iş birliği geliştirmesi
B) Fetihlerinde donanmadan da faydalanmıştır.
durumlarından hangilerinin etkisinden söz edilemez?
C) Saltanatının ilk yıllarında fetih yönü batı olmuştur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) İçte yaşanan sıkıntıları aktif bir fetih siyaseti izleye-
rek çözmek istemiştir.
D) I ve II E) II ve III
E) Fetihlerini doğru zaman stratejisine göre planlanmıştır.

124 PB