Page 130 - Dört Dörtlük TYT Tarih

TARİH Sultan ve Osmanlı Merkez Teşkilatı 1. TEST

5. Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarında padişahın yar- 7. Osmanlı Devleti’nin tarihte kurulan diğer Türk devlet-
dımcısı konumunda olan bir vezir bulunmaktaydı. lerinden ayrılan en temel özelliği merkeziyetçi devlet
Ancak I. Murat Dönemi’nden itibaren ülke sınırları ve anlayışının benimsenmesidir.
sorunlarının artmasına bağlı olarak vezir sayısı da art-
mış ve bu nedenle birinci vezire vezir-i âzam denilmiş- Aşağıdakilerden hangisinin bu amaca yönelik oldu-
tir. Vezirler, divanda vezir-i âzamın sağında bulunur, ğu söylenemez?
Kubbealtı denilen yerde toplanıp kendilerine verilen
A) Tımar toprakların iltizama verilmesi
işlere baktıkları için Kubbe vezirleri olarak da anılırlardı.
B) Devşirme sisteminin uygulanması
Kanuni Dönemi’nden itibaren önemli eyaletlere atanan
valiler, vezirler arasından seçilmeye başlandı. C) Fatih’in divan başkanlığına sadrazamı getirmesi
D) Ülkenin hanedan üyeleri arasında bölüştürülmemesi
Metinde vezirlerle ilgili aşağıdaki çıkarımlardan
hangisini kanıtlayacak bilgiye yer verilmemiştir? E) Ekberiyet Yasası ile en yaşlı hanedan üyesinin tah-
ta çıkarılması kuralının getirilmesi
A) Sayılarının dönem dönem değiştiğine
B) Vezir-i âzamlık makamından önce kurulduğuna
C) Çalışmalarını saraydan yürüttüklerine
D) Bazı dönemlerde taşrada görev aldıklarına
E) I. Murat Dönemi’nden itibaren görev aldıklarına
8. Osmanlı yönetim sisteminin temelleri; eski Türk gele-
nekleri, İslam dininin devlet anlayışı ve hâkim olunan
topraklardaki devlet anlayışına dayalıdır.
Buna göre Osmanlı devlet anlayışında;

I. şeri kurallar,
II. fethedilen bölgelerdeki mahalli uygulamalar,
III. Selçuklu devlet işleyişi

durumlarından hangilerinin etkisi söz konusudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

6. III. Mehmet oğlu Şehzade Ahmet’i sancağa gönderme-
yerek şehzadelerin sancağa gönderilmesi uygulaması-
na son vermiş, I. Ahmet’in düzenlediği Ekber ve Erşed
yasasıyla bu durum zorunlu hâl almıştır. Bundan sonra
şehzadeler sarayda “şimşirlik” adı verilen dairede kafes
hayatı da denilen bir nevi hapis hayatı yaşamaya baş- 9. Osmanlılarda ülkenin herhangi bir yerinde haksızlığa
lamıştır. uğrayan veya taşrada kadılar tarafından haklarında
yanlış karar verildiğini düşünenler; valilerden, askerî
Kafes uygulaması da denilen bu uygulamanın; sınıflardan şikâyeti bulunanlar Divan'a başvurabilirdi.

I. şehzadelerin halktan kopuk yaşaması, Bu durum Divan'ın;
II. şehzadelerin yönetim tecrübesi edinmeden tahta I. herkese açık bir kurum olması,
çıkmaları,
II. yüksek mahkeme olması,
III. saray içindeki bazı grupların yönetimdeki etkisinin
artması III. temyiz mahkemesi olması

gibi durumlardan hangilerine sebep olduğu söyle- özelliklerinden hangilerine sahip olduğuna kanıt
nebilir? oluşturur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III

131
130 131