Page 133 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TARİH

TARİH TEST
Sultan ve Osmanlı Merkez Teşkilatı 2

1. Osmanlı Devleti’nde bilinen ilk sarayı Orhan Gazi 3. Sancaklarda şehzadelerin başkanlık yaptığı, Divân-ı
Bursa’da yaptırmıştır. I. Murad Devri’nde Edirne Hümayunun benzeri Şehzade Divanları vardır.
Sarayı, İstanbul’un Fethi’nden sonra da bugün İstanbul Şehzade, sancağı yönetirken kendi Divanı’na gelen da-
Üniversitesi bünyesinde bulunan, Eski Saray olarak bi- valara bizzat bakmış ve devlet yönetimini uygulamalı
linen saray inşa edilmiştir. Cihan hâkimiyetinin ve gü- olarak öğrenmiştir. Sancakta bulunan Tımarlı Sipahiler
cün sembolü kabul edilen Topkapı Sarayı, 1465-1478 şehzadeye bağlıdır. Savaşlarda ordu komutanı olarak
yılları arasında Fatih Sultan Mehmet tarafından bugün görev yapan şehzadeler olduğu gibi padişahın sefere
Sarayburnu denilen mevkide yaptırılmıştır. çıktığı zamanlarda İstanbul’da taht kaymakamı olarak
kalanlar da olmuştur. Bütün bunlar, şehzadelerin dev-
Bu bilgiden yola çıkarak Osmanlı Devleti’nin let yönetimi açısından çok önemli bir rol oynadıklarının
İstanbul’un Fethi’nden sonra Topkapı Sarayı’nı kanıtıdır. Sancağa çıkma usulüyle yetişen şehzadeler,
yaptırması; Osmanlı Devleti’nin en ihtişamlı padişahları olarak kar-
I. İstanbul’u dünyanın siyasi ve ekonomik merkezi ha- şımıza çıkmıştır.
line getirmek,
Buna göre sancağa çıkma sistemi ile ilgili olarak;
II. İstanbul’da modern şehir kültürünün oluşmasını
sağlamak, I. Şehzadeler, devlet işlerinde tecrübe kazanmakta-
dırlar.
III. İstanbul’da büyük bir imar ve kalkınma projesi baş-
latmak II. Bu sistemden gelen padişahlar, Osmanlı’nın en ba-
şarılı padişahları olmuşlardır.
amaçlarından hangileri ile açıklanabilir?
III. Bu sistem aracılığı ile şehzadeler merkezden uzak-
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III laştırılarak padişahın merkezî otoritesi tesis edilmiş-
tir.
D) II ve III E) I, II ve III
çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

2. Osmanlı devlet yönetiminde, sömürgeci bir anlayış
görülmez. Aksine Osmanlı yönetim sistemi adalet ve 4. Fatih Dönemi’nde, Topkapı Sarayı bünyesine bir de
himayeye dayalıdır. Osmanlı Devleti’nde, devletin de- harem inşa edildi. Padişahın evi olan haremde, padi-
vamlılığı esastır. Bu yüzden devletin sonsuza kadar ya- şahın ailesi ve cariyeler bulunurdu. Hanedan üyeleri ve
şayacağı düşüncesini yansıtan “Devlet-i Ebed Müddet”, darussaade ağası dışında hiç kimse buraya giremezdi.
devletin büyüklüğünü yansıtan “Devlet-i Âliyye, Devlet-i Devşirme sistemi ile hareme alınan cariyeler, kalfaların
Muazzama” gibi unvanlar kullanılmıştır. Türk cihan hâ- sıkı disiplini altında Müslüman adap ve terbiyesiyle ye-
kimiyeti ülküsü, Osmanlı cihat anlayışı ile birleşerek tiştirilir; okuma-yazma, dinî bilgiler, dikiş nakış, yetenek-
İslamiyet’i yayma politikasına dönüşmüştür. İlk Türk lerine göre musiki, sofra hizmetleri derslerini öğrenirlerdi.
devletlerinde olduğu gibi “kut alma” anlayışı Osmanlı’da Haremden sorumlu en yetkili kişiye harem (darussade)
da devam etmiştir. Ancak bu durum Osmanlılarda,
Allah’ın takdir ve inayeti olarak yorumlanmıştır. ağası denirdi. Haremde ayrıca saray ağası; sarayın te-
mizlik ve düzeninden, saray kethüdası; saray kapısını
Buna göre Osmanlı devlet anlayışıyla ilgili aşağıda- bekleyen görevlileri idare etmekten, hazinedar ağası ise
ki yorumlardan hangisi yapılamaz? Harem-i Hümâyun’un masraflarından sorumluydular.
A) Osmanlı devlet yönetiminde devletin sürekliliği temel Metne göre harem için;
esas alınmıştır.
I. Enderun’dakine benzer bir eğitim ve teşkilat sistemi
B) Başka toplumların kültürel kimliklerine dikkat edilmiştir. vardır.
C) İslamiyet’ten önce var olan bazı öğeler hiçbir deği- II. Padişah ve ailesinin özel yaşam alanıdır.
şiklik yapılmadan olduğu gibi kullanılmıştır.
III. Saray hizmetlilerinin yetiştirildiği saray bölümüdür.
D) Türk-İslam kültürünün yayılması için çaba sarf edilmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
E) Devletin devamlılık göstermesinde adaletli yönetimin
önemli bir etkisi olmuştur. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III

131
131