Page 208 - Dört Dörtlük TYT Tarih

TARİH XIX ve XX. Yüzyılda Değişen Sosyoekonomik Hayat 3. TEST

8. Osmanlı Devleti’nin sanayileşememesinin bir diğer 11. İstanbul, farklı dönemlerde büyük değişimler geçirmekle
sebebi Batı’daki yenilikleri takip edememesidir. XVII. birlikte en büyük değişimi XIX. yüzyılda yaşamıştır. Başta
yüzyılın sonlarına doğru Osmanlı Devleti, bilimde ve nüfus artışı olmak üzere ticari faaliyetler, batılılaşma hare-
teknikte Avrupa’nın gerisinde kalmıştır.
ketleri, değişen şehircilik anlayışı ve mimarideki gelişme-
Buna göre Osmanlı’da yönetici sınıfın Avrupa’daki ler; şehrin modern dünyadaki değişimlerden nasibini alma-
yenilikleri almaya ikna olmasının en önemli nedeni sını sağlamıştır. Batılı hayat tarzının gelişmesi ile özellikle
aşağıdakilerden hangisidir? Üsküdar ve Galata bölgelerinde sosyal hayat gelişmiştir.
İstanbul’da sık sık çıkan yangınlara karşı kâgir binalar ya-
A) Sürekli yaşanan askerî yenilgilerin baskısı
pılmış ve geometrik caddeler oluşturulmaya çalışılmıştır.
B) Okuryazar oranının azlığı
Buna göre aşağıdakilerden hangisi şehirleşme-
C) Sanayileşmenin gecikmesinin yarattığı ekonomik nin İstanbul’da ortaya çıkardığı sonuçlar arasında
baskı gösterilemez?
D) Batılı yönetimlerin baskısı A) Yangınların çıkması tamamen önlenmiştir.
E) Demokratik düzen isteğinin yarattığı toplumsal baskı B) Bayındırlık anlayışında değişiklik yaşanmıştır.
C) Yeni ulaşım şekilleri kullanılmaya başlanmıştır.
D) İstanbul’un her iki yakasında halk için yeni çekim
merkezleri oluşmuştur.
9. Sancak Müslüman Hristiyan Yahudi Toplam
E) Şehirleşme konusunda Avrupa’daki gelişmelerden
Hanya 18.102 30.187 345 48.634
etkilenilmiştir.
İskafiye 1.155 22.284 23.489
Resmo 10.803 20.293 31.096
Kandiye 53.233 33.481 86.714
Laşid 8.453 29.544 37.997
Toplam 91.746 135.780 345 227.871

Tablo: 1876 Yılı Girit Adası’nın Nüfusu 12. Selcan öğretmen, “Osmanlı yöneticileri, aslında XVIII.
yüzyılın sonlarından itibaren ülkenin ihtiyaçlarını dikka-
te alan pek çok sanayileşme hamlesi yapmıştır. Ancak
Tabloya göre aşağıdaki yargılardan hangisine
gerçek anlamda fabrikaların faaliyete geçmesi XIX. yüz-
ulaşılamaz?
yılın başlarını bulmuştur. Çeşitli alanlarda faaliyet göste-
A) Ada’nın demografik yapısı kozmopolittir. ren fabrikalar çoğalmış, aynı yıllarda özel teşebbüse de
B) Rumlar, Hristiyan nüfus içerisinde en büyük orana fabrika kurması için çeşitli teşvikler ve kolaylıklar göste-
sahiptirler. rilmiştir. XIX. yüzyılda ordunun, donanmanın ve sarayın
taleplerini karşılamak amacıyla Osmanlı Devleti, en son
C) Sancakların çoğunluğunda Hristiyan nüfusu, Müs-
kullanılan teknolojiyi Avrupa’dan ithal ederek bir dizi fab-
lümanlara oranla daha fazladır.
rika kurmuştur. Özellikle Tanzimat Dönemi’nden sonra
D) Kandiye nüfus açısından en büyük sancaktır. hız kazanan sanayileşme hareketi sonucunda; İstanbul
E) Ada’da yaşayan Müslümanların sayısı, Hristiyanla- ve çevresinde dokuma, çuha, basma ve demir döküm
rın yarısından daha fazladır. fabrikaları ile feshane, tophane ve tersane açılmıştır.
Fakat sanayileşme amacıyla kurulan bu fabrikalar, iste-
nilen başarıları elde edememiş ve kısa sürede kapanma
noktasına gelmiştir.” demiş ve devamında da öğrencile-
re Osmanlı Devleti’nin neden sanayileşme çabalarının
10. Osmanlı Devleti’nde son dönemlerdeki nüfus hare- başarısız olduğunu sormuştur.
ketliliği;
Buna göre öğrencilerin hangi cevabı vermesi bekle-
I. toprak kayıpları
nemez?
II. milliyetçi isyanlar
A) Bilim ve teknolojide yetersiz olması
III. şehirlerde yeni sanayi teşekküllerinin oluşturulması
B) Yetişmiş kalifiye elemanında eksikliklerin olması
gibi nedenlerden hangileri ile ilişkilendirilebilir?
C) Sermaye birikiminin yetersiz olması
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Ham maddenin yeterli olmaması
D) II ve III E) I, II ve III E) Pazarın bulunmaması

209
208 209