Page 211 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TARİH

TARİH
4 TEST
XIX ve XX. Yüzyılda Değişen Sosyoekonomik Hayat

1. Avrupa ülkeleri ile imzalanan ticaret antlaşmaları ve uy- 3. 1838 Balta Limanı Ticaret Antlaşması’nın maddelerin-
gulanan reformlar, Osmanlı ekonomisinde büyük tahri- den,
bata neden olmuştur. Bu tahribat, İçişleri Bakanlığı’nın • Mevcut kapitülasyonlar devam edecek ve İngilte-
1934 tarihli bir raporunda şöyle belirtilmiştir: Gümrük ka- re’ye yeni imtiyazlar verilecektir.
pıları ardına kadar açık tutulduğu devirde, Avrupa’dan
• İngilizler, Osmanlı ülkesindeki tarım ve sanayi ürün-
ithal edilen ipekli kumaşlar, Bilecik dutluklarının harap lerini serbestçe alıp satabilecektir.
olmasına sebep oldu. 1812’de Tırnova’da 3.000 olan • Osmanlı Devleti, ihracat yasaklarını ve iç ticarette
dokuma tezgâhı sayısı daha sonra 1.000’e; benzer şe- uyguladığı her türlü tekelleşmeyi kaldıracaktır.
kilde 1821’de Üsküdar’da 600 olan el tezgâhı sayısı da
40’a düşmüştür. • Yabancı tüccarlar, Osmanlı ülkesinde yerli tüccara
sağlanan hak ve kolaylıklardan yararlanacaktır.
Bu durumda Osmanlı’da,
• İhracattan alınan vergiler %12, ithalattan alınan ver-
I. işsizlik ortaya çıkmıştır, giler ise %5 olarak uygulanacaktır.
II. ekonomi dışa bağımlı hale gelmiştir, Buna göre Osmanlı ekonomisinde, aşağıdaki geliş-
III. dokuma sanayisi gerilemiştir. melerden hangisinin ortaya çıkmasına zemin hazır-
ladığı söylenemez?
durumlarından hangilerinin ortaya çıktığı söylenebilir?
A) Yerli tüccarlar yabancı tüccarlarla rekabet edeme-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II miştir.
D) II ve III E) I, II ve III B) Hammadde ihtiyacının yurt dışından sağlanması
yerli üreticinin kar oranını azaltmıştır.
C) Osmanlı pazarına yabancı tüccarlar egemen ol-
muştur.
D) Yerli tüccarların birçoğu tezgahlarını kapatmak zo-
runda kalmıştır.
E) Osmanlı Devleti’nin bağımsız ticaret siyaseti izleye-
bilme seçeneği ortadan kalkmıştır.

2. XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’ne, Kafkaslardan ve
Balkanlar’dan gelen muhacirlerin çoğu Anadolu ve
Rumeli’de ikamet etmeyi yeğlerken Kuzey Afrika kökenli
muhacirler, özellikle Cezayirliler ise Şam, Kudüs, Beyrut
gibi şehirlere yerleşmeyi tercih etmiştir. Osmanlı Devleti 4. Avrupalı devletler; XVI. yüzyılın sonlarına doğru mer-
yetkilileri, Kuzey Afrika’dan gelen muhacirlerin bu terci- kantilizm sistemi sayesinde sermayelerini güçlendir-
hinde herhangi bir sakınca görmemiş ve bunu iskân po- miştir. İlerleyen süreçte ekonomileri güçlenen Avrupa
litikası ile uyumlu çaba olarak değerlendirmiştir. devletleri sanayileşmeye başlamıştır. Batı’da bu tür
gelişmeler yaşanırken Osmanlı Devleti merkantilizm
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Osmanlı
karşıtı politikalar izlemiştir.
Devleti’nin bu tutumunun temel sebebi olarak gös-
terilebilir? Buna göre Osmanlı Devleti’ndeki,
A) Bölgenin iklim şartlarının Kuzey Afrikalı muhacirler I. ihracatı sınırlandırılması,
için uygun olması
II. yabancı tüccarlara tanınan imtiyazlar,
B) Tercih edilen şehirlerin Kuzey Afrika’ya yakın olması
III. gayrimüslim nüfusun ticareti ve tefeciliği tekelinde
C) Bölgeye yönelik Avrupa projeleri ve Yahudi yerle- bulundurması.
şim planlarının kısıtlanmak istenmesi
uygulamalarından hangileri merkantilizm karşıtı po-
D) Muhacirlerin desteği ile bölgedeki tarımın geliştiril- litikalardandır?
mek istenmesi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
E) Muhacirlerin toplumsal hayata uyum sağlamaları-
nın hızlandırılmak istenmesi D) II ve III E) I, II ve III

209
209