Page 95 - Sosyoloji 1 | 2.Ünite

Toplumsal Yapı ve Toplumsal İlişkiler 2. ÜNİTE

Milliyetçilik ve Irkçılık

HAZIRLIK SORULARI

1. Milliyetçilik kavramı hakkında neler biliyorsunuz? Paylaşınız.
2. “İnsanları fiziksel özelliklerine göre değil fikirlerine göre değerlendiriniz.” ifadesinden ne anlıyorsunuz?
Yorumlayınız.

KAVRAMLARIMIZ

Milliyetçilik, Irkçılık

MİLLİYETÇİLİK VE IRKÇILIK

Milliyetçilik, kişinin bir milletin üyesi olma bilinci ve bu Hiçbir ırk öbürlerinden daha üstün ya da daha saf olarak
bilincin bir ideale, yaşama biçimine dönüştürülmesi olarak tanımlanamaz. Saf ve üstün ırk olmadığına göre farklı
tanımlanabilir. Milliyetçilik özellikle 1789 Fransız Devrimi’nden ırkların birbirleriyle karışmasının bozucu bir etkisi de yoktur.
sonra daha fazla benimsenmiştir. Avrupa tarihindeki ilk milli- Ancak ırkçı, yalnızca ırk temelinde bazı bireylerin diğerle-
yetçi hareketlere, Napolyon istilası (1804-1815) altındaki rinden daha üstün ya da daha aşağı olduğuna inanan kişidir.
Almanya’da rastlanır. Aynı yıllarda Rus işgalindeki Polon- Irkçılık ise genellikle belirli bireyler ya da grupların ırk
ya’da güçlü bir milliyetçi akım doğmuştur. 1848’de Avusturya temelinde benimsediği tutum ve davranışlar olarak kabul
İmparatorluğu’na karşı ayaklanan Çekler ve Sırplar, daha edilir.
sonra milliyetçilik akımını Orta Avrupa’ya taşımışlardır.
1860-1870 yılları arasında gerçekleşen İtalya birliği, devrimci Irkçılık; yabancı düşmanlığı, şovenizm ve emperyalizm
milliyetçiliğin en büyük zaferlerinden biri olarak algılanmıştır. gibi uç kavramları içinde barındıran bir anlayıştır. Şovenizm,
1870’lerde Rusya’da doğan Panslavizm akımı, yayılmacı kendi milletini öne çıkararak değişik ırk ve milletler arasında
milliyetçiliğin ilk örneklerinden biridir. düşmanlık yaratmayı amaçlayan akımdır.

Milliyetçilik, 19. yüzyılın başlarından
itibaren toplulukların vazgeçilmez bir ilkesi
olarak duygu ve fikir yoğunluğuna dönüş-
müştür. Milliyetçilik, “kendi ulusunu sevip
onu yüceltmeyi amaç edinen bir duygu ve
düşünce birliği” olarak tanımlanır. Aynı
milletten insanların millî duyguları yaşama-
sını sağlar. Modern milliyetçilik anlayışı
akla, mantığa ve adalete dayanır. Sınıf
ayrılığına, bir sınıfın diğer sınıflar üzerinde
baskı kurmasına karşıdır. Irk ve kafatasları-
nın şekli ile ilgilenmez. Bunun yerine
toplumda ortak bir ruh arar.

Irkçılık, genel olarak çeşitli insan ırkları arasındaki
biyolojik farklılıkların kültürel veya bireysel meseleleri de
tayin etmesi gerektiğine ve doğal sebeplerle bir ırkın (çoğun-
lukla kendi ırkının) diğerlerinden üstün olduğuna ve diğerle-
rine hükmetmeye hakkı olduğuna duyulan inanç veya bu
değerleri kabul eden doktrindir. Görsel 2.121: Irkçılık birçok ülkenin mücadele ettiği bir sorundur.
Emperyalizm ise bir devletin başka bir devleti siyasal ve
Irk kavramı, toplumsal açıdan fiziksel ayrılıklara dayalı ekonomik egemenliği altına alarak kendi milletinin çıkarları
bir ön yargı olan ırkçılığın esasını oluşturur. Irklar konusunda için diğer milletleri her şekilde sömürme durumudur. Irkçılık
en yaygın ön yargılardan biri “saf ” ırkların olduğu düşünce- en büyük suçlardan birisidir. Bu suçu tarihsel olarak üreten
sidir (Görsel 2.121). sömürgecilik olmuştur, bugün sürdüren de sömürü düzenle-
ridir.
Nazi Almanya’sında Ari ırkın üstünlüğüne ve saflığına,
bütün Almanların da bu ırktan olduklarına inanıldı. Naziler, Emperyalist ülkeler, sömürge ülkelere karşı ırkçılık
Almanların Yahudiler ve Romanlarla evlenmeleri durumun- yapmışlardır. Sömürgeleştirilen ülkelerin yöneticileri de
da kendi ırklarının bozulacağını öne sürdüler. Bu anlayış kendi ülkelerindeki azınlık halklara karşı aynı şekilde ırkçı
bütünüyle bilim dışıydı. politikalar uygulamışlardır.

149