Page 92 - Sosyoloji 1 | 2.Ünite
P. 92
2. ÜNİTE Toplumsal Yapı ve Toplumsal İlişkiler
Milleti Ouşturan Unsurlar
HAZIRLIK SORULARI
İnsanların farklı ırklara sahip olması toplumsal ilişkileri etkiler mi? Görüşlerinizi paylaşınız.
KAVRAMLARIMIZ
Millet, Irk
MİLLET VE MİLLETİ OLUŞTURAN UNSURLAR
Millet, feodal düzenin yıkılışı ve kapitalist düzenin olu- milletin üyeleri olarak gören yeterli büyüklükteki insan
şumu döneminde ortaya çıkan, toprak, ekonomik yaşam, topluluklarının bu hâlleriyle millet sayılması gerektiğini
duygu, dil ve kültürel özellikler yönünden ortaklaşa nitelik- belirtir. Bu nedenle milleti oluşturan unsurlar tek başına bir
lere sahip en geniş insan topluluğudur. E. Hobsbawm (E. milleti oluşturmaya yetmez. Bu unsurlar bir bütünlük içinde
Hopsbom) millet konusunda nesnel ya da öznel bir tanımın ve bazıları da tarihsel süreç içerisinde milletlerin oluşmasın-
yapılamayacağı görüşündedir. Ona göre kendilerini bir da etkili olmuştur.
MİLLETİ OLUŞTURAN UNSURLAR
MADDİ UNSURLAR olmak tek başına yeterli değildir. Örneğin İsviçre’de Fransızca,
Almanca, İngilizce konuşulurken Almanca, hem Almanya’nın
Soy (Irk) Birliği: Soy birliği aynı kökten gelen, ortak hem de Avusturya’nın resmî dilidir.
bedensel özelliklere sahip olan insanların oluşturduğu birlik-
teliktir. Milleti oluşturan unsurlardan biri olarak kabul edilir. Din Birliği: Aynı dinî inancı paylaşan insanlar arasında bir
Fakat toplumlar çeşitli sosyolojik nedenlerden dolayı (savaş, yakınlık ortaya çıkar. Bu noktada din, birlik ve beraberliği kuv-
göçler gibi) farklı ırklardan meydana geldiği için ırk birliği vetlendiren, dayanışmayı sağlayan bir güç hâline gelir. Fakat
milletin oluşmasında tek başına belirleyici değildir. din, milleti oluşturmada tek başına yeterli bir unsur değildir.
Toprak Birliği: Tarihsel süreç içerisinde milletin oluşma- Tarih Birliği: Aynı topraklarda yüzyıllarca birlikte yaşa-
sında toprak birliğinin etkisi büyüktür. Sınırları belli toprak mak ortak amaçların ve ideallerin oluşmasını sağlar. Bu
parçasına vatan denir. Üzerinde yaşanılan vatan millî birliğin durum, insanlarda bir tarih bilinci yaratır. Tarih bilinci de
kurulması için gerekli bir unsurdur. Ortak toprak parçasını millî birlik bilincinin gelişmesine katkıda bulunur. Millî birlik
paylaşmak insanlar arasında duygu ve düşünce bakımından bilinci ise millet olmada etkilidir.
kaynaşmayı sağlar. Bu kaynaşma da ulusal bir dayanışmaya
dönüşür. Bir toplumun millet olabilmesi için yaşadığı toprağa Kültür Birliği: Tarihsel süreçte bir arada yaşayan insanlar
vatan olarak sahip çıkması gerekir. Ancak toprak birliği tek ortak bir kültürü de yaratırlar. Kültür, bir toplumun sahip
başına ele alındığında milleti oluşturmada yetersiz kalır. olduğu maddi ve manevi kıymetlerden oluşan bir bütündür.
Kültür, bir toplumu diğer toplumlardan ayırt eden özel bir
Ekonomi Birliği: İnsanların varlığını sürdürebilmesi için hayat tarzını da belirler. Toplumsal değerler, normlar bu
üretimde bulunması ve ürettiklerini paylaşması gerekir. kültürle gelişir, değişir ve aktarılır. Bireyler, bu süreç içerisin-
Endüstrileşme, milletlerin oluşumunu hızlandırmıştır. Milleti de toplumsal kimlik geliştirirler. Kültür birliği, sağladığı
oluşturan insanlar ekonomik yaşamda ortak çıkarlar etrafında dayanışma ile milletin oluşmasında ve varlığını devam ettir-
birleşip millî çıkarlarını korumak zorundadır. Ekonomik mesinde önemli etkenlerden biridir.
etkinlikler insanları birbirlerine yaklaştırır.
Ülkü Birliği: Ülke çıkarları her zaman kişi ve grup çıkar-
MANEVİ UNSURLAR larından önce gelmelidir. Bağımsız yaşamak, ilerlemek milleti
oluşturan insanların ortak hedefidir. Ülküler insanları ideallere
Dil Birliği: Dil, millî birliğin en zengin kaynaklarından yöneltir. İnsanlar milletlerinin geleceği için ortak amaçlar etra-
biridir. Dil, insanlar arasında toplumsal ilişkilerin kurulabil- fında toplanırlar. Milleti oluşturan insanların gelecekle ilgili
mesi, duygu ve düşüncelerin iletilmesi ve kültürel değerlerin amaçlarının aynı olması ülkü birliği kavramı ile ifade edilir.
aktarılmasında en önemli araçtır. Toplumun kültürel değerleri Örneğin Türk milletinin ülküsü Atatürk ilke ve inkılapları
sonraki kuşaklara dil yoluyla aktarılır. Ancak aynı dili konuşuyor doğrultusunda çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkmaktır.
146
