Page 52 - Sosyoloji 2 | 1.Ünite

HUKUK VE DEĞİŞME

KAVRAMLAR DERSE HAZIRLIK
• Hukuki değişim 1. Hukuk kurallarının ülkelere göre farklılık göstermesinin nedenleri nelerdir?
2. Kanunların zaman içerisinde değişmesinin nedenleri neler olabilir?

HUKUK VE DEĞİŞME
Devletler; niteliği ne olursa olsun toplumsal düzeni,
BİLİYOR MUYDUNUZ?
zorlayıcı nitelik taşıyan hukuk kuralları sayesinde sağ-
lar. Gelişen teknoloji, değişen gelenek ve göreneklerle
birlikte ihtiyaçlar ve suçlar da değişme göstermiştir. Bu 1982 Anayasası’nın şimdiye kadar birçok kez
değişim hukuk kurallarının da değiştirilmesi ihtiyacını değişikliğe uğradığını,
doğurmuştur. En son değişikliğin 16 Nisan 2017‘de halk oyla-
ması ile yapıldığını biliyor muydunuz?
Hukuk kuralları zamanla değişir. Bu değişimde ülke-
www.milliyet.com.tr
nin ihtiyaçları ve evrensel hukuk ilkeleri dikkate alınır.
Son yıllarda taraf olduğumuz uluslararası sözleşmeler iç
hukukun düzenlenmesinde dikkate alınan önemli huku-
ki metinlerdir. Hukuk kuralları değişime uğrarken hem
evrensel hukuk hem de ulusal hukuk kuralları ayrı ayrı
varlıklarını korumuşlardır. Örneğin insan haklarının ko-
runması ilkesi bir evrensel hukuk ilkesidir. İç hukuktaki
düzenlemeler buna uygun olarak yapılmalıdır.

Hukuk sistemleri içinde bulundukları toplumsal sis-
teme uyum sağlayamadıklarında değişikliklere ve çatış-
malara maruz kalarak sürekli değişirler. Hukukun ge-
lişimi ve kendini yenilemesi yavaş olmakla birlikte her
zaman daha iyiyi hedefleyen akılcı bir değişimdir.

Hukuk kurallarının yetersizliği toplumsal adaletin
sağlanamamasına neden olmaktadır. Adaletin sağlana-
maması bireyler ve kurumlar arasındaki sorunları artır-
makta, toplumda çeşitli gerilimler ve çatışmalar ortaya Erdil Yaşaroğlu
çıkarmaktadır. Bu nedenle yeni hukuki düzenlemelere
ihtiyaç duyulur. Bu düzenlemeler Anayasa’da olduğu gibi
farklı kesimlerin görüşlerini içeren toplumsal ve siyasi bir uzlaşmayla yapılır. Örneğin yeni bir alan olan bilişim
teknolojileri ile ilgili hukuki düzenlemeler bilişim suçlarının ortaya çıkmasından kaynaklanmıştır.

Hukuk kuralları toplumlar arasında da kültürel, coğrafi, ekonomik farklılıklara göre değişiklik gösterir. Ör-
neğin Türk Medeni Kanunu İsviçre’den alınmış olmakla birlikte kendi kültürel yapımız doğrultusunda değiş-
tirilmiştir. İsviçre Medeni Kanunu’nda anne babası boşanmış çocuklar sadece anne babasıyla görüşebilirken
Türkiye’de büyük ebeveynlerle de görüşebilmektedir. İsviçre Medeni Kanunu’nda anne veya babası ya da her
ikisi ölmüş ve geliri olmayan kız çocukları, on sekiz yaşından sonra anne ya da babasının maaşını alamazken
Türk Medeni Kanunu’nda evleninceye ya da gelir sahibi oluncaya kadar bu maaştan faydalanır.

62 HUKUK VE DEĞİŞME