Page 48 - Sosyoloji 2 | 1.Ünite

TOPLUMSAL DÜZEN VE HUKUK

KAVRAMLAR DERSE HAZIRLIK
• Toplumsal düzen 1. Eğitimle ilgili yasal haklarınızı biliyor musunuz? Görüşlerinizi paylaşınız.
• Hukuk 2. Cicero (Çiçero) “İnsanların refah ve huzurunun temeli hukuktur.” diyor. Cicero’ nun bu
düşüncesini yorumlayız.

TOPLUMSAL DÜZEN VE HUKUK
İnsanların toplum içinde yaşamaları, diğer birey-
lerle sosyal ilişkiler kurmaları, onlara birtakım yetki- BİLİYOR MUYDUNUZ?
ler sağlar, bazı yükümlülükler ve ödevler getirir. Sosyal
Türkiye 19 Temmuz
ilişkilerde beliren bu ödevler ve yükümlülükler top-
2009’da kabul edilen Kaba-
lumsal bir güce sahiptir. Yerine getirilmemeleri hâlin-
hatler Kanunu’nun 39. mad-
de toplumda tepki uyandırır, bazı durumlarda toplumu desine göre kamu hizmet
temsil eden otoritenin yani devletin harekete geçme- binalarında, toplu taşıma
sine neden olur. Bir arada yaşayan insanların yerine araçlarında ve herkesin gire-
getirmek zorunda oldukları ödevleri ve kullanacakları bileceği lokanta, kafeterya,
yetkileri belirten kurallar, toplumsal düzeni sağlayan kahvehane gibi eğlence hiz-
kurallardır. meti veren binaların kapalı
alanlarında sigara içme yasa-
Toplumsal düzeni sağlayan kurallar şunlardır: din ğı getirildiğini biliyor muydu-
kuralları, ahlak kuralları, örf ve âdetler, hukuk kural- nuz?
ları. Toplumu düzenleyen kurallardan en önemlisi ve www.turkhukuksitesi.com
en etkilisi yazılı kurallar olan hukuk kurallarıdır. Ah-
lak, temel düşünce olarak iyiye; örf ve âdetler alışılagelmiş biçimde davranmaya; din kuralları, mutlak iyi olan
Tanrı’ya; hukuk kuralları ise adalete yönelmiş olma ile belirginleşirler. Hukukun adalete yönelmiş olması, diğer
kurallardan ayrılmasını sağlayan önemli bir ölçüttür.
Hukuk, örgütlenmiş bir toplum içinde yaşayan insanların birbirleriyle veya kişilerin yine kendilerinin mey-
dana getirdikleri topluluklarla ve bu toplulukların birbirleriyle olan ilişkilerini düzenleyen, kişilerin hukuki
güvencesi ve temel insan haklarını korumak amacıyla oluşturulan ve devlet gücü ile desteklenen bağlayıcı, genel
ve devamlı kuralların bütünüdür.
Hukuk, kendi başına bir bilim dalı olmakla birlikte toplumsal yaşam düzeninin de vazgeçilmez bir unsuru-
dur. Bu yüzden toplumu ilgilendirmesi ve ona yön vermesi nedeniyle sosyoloji ile bağlantılıdır. Bu bağlantı ne-
deniyle hukuku toplumsal bir olgu olarak ele alan, hukuk kurallarının nasıl oluştuğunu, işlediğini ve değiştiğini
inceleyen hukuk sosyolojisi ortaya çıkmıştır.

Görsel 16: Hukuk eğitimi alan öğrenciler

58 TOPLUMSAL DÜZEN VE HUKUK