Page 189 - Tasarım Beceri Atölyeleri Öğretmen El Kitabı

Buradaki bilimsel araştırma konusu, türbülans akışının düzensiz bir akış olmasına rağmen düzensiz bir
örüntü değil, daha önceden de konusu geçtiği gibi girdaplar ve spiraller halinde bir örüntü izlemesidir.
Renk Ustası Van Gogh ve Türbülanslı Akış

Biz renklere baktığımızda parlaklığı algılarız. Beynimizde kontrastı ve hareketi algılayan yer ilkel beyni-
mizdir lakin orası renkleri göremez. Haliyle beynimiz iki farklı bölge aynı parlaklıktaysa birbirine karıştırır.
Lakin beynimizin primat alt kısmı kontrast oluşturan renkleri de karıştırmadan görecektir. İşte bu iki beyinsel
canlandırmanın aynı anda oluşmasıyla tuhaf bir örüntü ortaya çıkar. Resim sanatında empresyonistler, ışığı
titreşen ve saçılan bir biçimde görüp, öyle resmederler.

Van Gogh’dan 60 yıl sonra Andrey Kolmogorov (1903- 1987) isimli bir Rus matematikçi türbülansın ma-
tematiksel ifadesini keşfedebilmiştir. R uzunluğundaki türbülanslı bir sıvıda enerjinin MR’nin 5/3 kuvveti ile
orantılı şekilde değiştiğini bulmuştur. Bilim insanları deneysel ölçümler yaptığında bu matematiksel modelle-
menin türbülans akışının çalışma prensibine çok yakın olduğunu keşfetmişlerdir.

Van Gogh’un yaşamından, yüzyıldan daha uzun bir süre sonra NASA 1990’da Hubble Teleskopuyla birlik-
te uzaydaki gaz bulutlarında ve galaksilerdeki türbülans dinamiği gözlemlenmiştir.

“Bir yıldızın etrafındaki çok uzak toz ve gaz bulutlarından oluşan girdap” olarak tanımladıkları “Saman-
yolu Galaksisi” oldukça ilginç bir şekilde Van Gogh’un resimlerindeki yıldızlara benzer. Haliyle akla Van
Gogh’un resimleri gelmiş ve bilim insanların ilgisi bu resimlere kaymıştır. Bilhassa Nasa, Hubble sitesinde 2004
yılında Van Gogh’un yıldızına benzer şekilde bir yıldız benzetmesi yapınca, bu merak başlatmıştır. (https://
hubblesite.org/contents/news-releases/2004/news-2004-10.html )

Birçok bilim, insanı Van Gogh’un özellikle psikotik hastalığının olduğu dönemde yaptığı resimlerdeki çi-
zimlerde Kolmogorov’un matematiksel denklemini test etmişler ve başta “Yıldızlı Geceler” olmak üzere, Van
Gogh tablolarında gizli bir Kolmogorov’un denklemine yakın türbülans akışını gösteren bir model olduğunu
bulmuşlardır. Cornell Üniversitesinde Fizik Bölümünde 2019 yılında yapılan araştırmanın sonuç bölümüne
şöyle yazılmıştır: “Bu, bizi, Van Gogh’un yıldızlı gece tasvirinin, Evrendeki yıldızların doğum yeri olan gerçek
moleküler bulutlarda bulunan türbülansa çok benzediğine inanmamıza neden oluyor.” İlginç bir şekilde o
dönemde yapılan başka resimlere de aynı ölçümler yapıldığında, akış var gibi gözükse de matematiksel mo-
dellemeye uymadığı görülmüştür. Örneğin Munch’un “Çığlık” resmi buna örnektir. Şu an hala daha büyük bir
gizem ve bilimsel sorudur türbülans. David Ruelle bu alan için “teoriler mezarlığı” olduğunu dile getirir.

181